REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Byli wspólnicy nie mogą odzyskać swoich należności

Piotr Trocha

REKLAMA

Prawo nie rozstrzyga o uprawnieniach wspólników rozwiązanej spółki jawnej. Sprzeczne orzeczenia sądów nie dają ochrony wspólnikom i wierzycielom. Pewność obrotu wymaga przyznania praw byłym wspólnikom.

 


W jednych sprawach sądy uznają, że następcami spółki jawnej są byli wspólnicy, w innych - odmawiają im zdolności do występowania przed sądem. Rozstrzygnięcia takie zapadają nawet w identycznych stanach faktycznych. Przepisy kodeksu spółek handlowych nie regulują wprost tej kwestii.

W razie rozwiązania spółki jawnej i wykreślenia jej z rejestru bez postępowania likwidacyjnego, wspólnicy tej spółki wstępują w jej prawa i obowiązki. Odmienne stanowisko stanowiłoby poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa obrotu - orzekł 28 października 2005 r. Sąd Najwyższy (II CK 275/05).

Spółka jawna jest bytem odrębnym od wspólników. Dlatego jej byli wspólnicy nie mogą kontynuować postępowania, gdyż spółka nie ma już zdolności występowania przed sądem - stwierdził zaś w sprawie z udziałem tych samych stron Sąd Najwyższy w postanowieniu z 10 listopada 2005 r. (II CK 320/05).

- Powyższa sprzeczność jest tym bardziej rażąca, iż oba orzeczenia zostały wydane w identycznym stanie prawnym i w krótkich odstępach czasu - twierdzi Elżbieta Modzelewska--Wąchal, radca prawny z Kancelarii Centrum Prawa Konkurencji.


Kto następcą

Kwestia następstwa prawnego rozwiązanej spółki jawnej jest istotna dla obrotu, ponieważ spółka zawsze pozostawia prawa i obowiązki, których podmiotem musi być jakaś osoba.

- Spółka jawna nie może zniknąć z dnia na dzień z obrotu bez szkody dla jego bezpieczeństwa. Dlatego należy uznać, że w takiej sytuacji w prawa i obowiązki rozwiązanej spółki wchodzą jej byli wspólnicy - uważa radca prawny Lech Obara.

Pogląd ten nie jest jednak jednoznaczny. Jego przeciwnicy wskazują, że k.s.h. dopuszcza wniesienie powództwa przeciwko wspólnikowi spółki, zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. Także k.p.c. stanowi, że tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikom.

- Gdyby proces przeciwko spółce jawnej był jednocześnie procesem przeciwko jej wspólnikom, powołane przepisy byłyby zbędne. Wtedy wyrok wydany przeciwko spółce byłby jednocześnie wyrokiem przeciwko wspólnikom - twierdzi sędzia SN Gerard Bieniek.

Istota tego zagadnienia sprowadza się do możliwości ściągania wierzytelności rozwiązanej spółki, a także zaspokojenia wierzycieli.

- Do chwili wykreślenia majątek oraz zobowiązania spółki jawnej przynależą do spółki, a nie jej wspólników. Nie można jednak przyjąć, iż wykreślenie spółki powoduje, że jej majątek nabiera statusu majątku niczyjego, a zobowiązania wygasają - uważa Tomasz Darowski, radca prawny z kancelarii Domański Zakrzewski Palinka.


Sprzeczne rozstrzygnięcia

Odmienne orzeczenia SN zapadły w sprawach, w których stan faktyczny był jednakowy, a strony te same. Kasacje już po wykreśleniu spółki jawnej z rejestru wnieśli jej byli wspólnicy. Argumentowali, że proces powinien toczyć się z ich udziałem. W pierwszej sprawie SN wydał rozstrzygnięcie merytoryczne. W drugiej bezterminowo zawiesił postępowanie.

- Wspólnicy powodowej spółki z mocy prawa wstąpili w ogół praw i obowiązków spółki. Gdyby uznać, że nie są sukcesorami, trzeba by wygaszać procesy z udziałem rozwiązanej spółki i uznać, że majątek pozostały po spółce do nikogo nie należy - argumentował sędzia Józef Frąckowiak w pierwszej sprawie.

- Spółka nie ma już zdolności sądowej w postępowaniu kasacyjnym. Niedopuszczalne jest zatem kontynuowanie postępowania przez byłych wspólników - argumentował 13 dni później w analogicznej sprawie sędzia Gerard Bieniek.

- Ten pogląd odnosi się jednak do sytuacji, gdy spółka istnieje w obrocie prawnym i gospodarczym. W przedmiotowych sprawach spółka została już rozwiązana i wykreślona z rejestru - mówi Elżbieta Modzelewska-Wąchal.

Jej zdaniem wykładnia art. 67 k.s.h. powinna prowadzić do wniosku, że odrębność podmiotowa, prawna i ekonomiczna spółki i jej wspólników nie przesądza o braku sukcesji praw i obowiązków spółki po jej rozwiązaniu.


Zaufanie do prawa

Zdaniem prawników, jeśli w takich samych sprawach zapadają różne rozstrzygnięcia, naruszona zostaje zasada ochrony zaufania obywatela do państwa prawa.

- Ponadto sytuacja, gdy wierzyciele mogą dochodzić wierzytelności od byłych wspólników spółki jawnej, a jednocześnie wspólnicy nie mogą dochodzić wierzytelności spółki, jest naruszeniem zasady państwa prawnego i sprawiedliwości społecznej - ocenia Lech Obara.

Dlatego byli wspólnicy wystąpili do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie rozbieżności w postaci zasady prawnej.

- Decyzję, czy przyjąć sprawę do rozpoznania w tym trybie Sąd Najwyższy podejmie w przyszłym tygodniu - informuje Teresa Pyźlak z Biura Prasowego SN.

- Większość argumentów przemawia za tym, iż z dniem wykreślenia spółki jawnej z rejestru majątek spółki (w tym jej wierzytelności) staje się majątkiem jej wspólników. Wydaje się, że uzasadnione jest tu zastosowanie art. 875 par. 1 kodeksu cywilnego, iż od chwili rozwiązania spółki do jej majątku stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych - podsumowuje Tomasz Darowski.


Liczba zarejestrowanychspółek jawnych

w 2005 roku 24 141

w 2006 roku 25 636




POSTULUJEMY

Sąd Najwyższy powinien rozstrzygnąć, czy byli wspólnicy spółki jawnej rozwiązanej bez jej likwidacji z mocy prawa są następcami prawnymi tej spółki. Sprawę mógłby rozstrzygnąć także ustawodawca.

 

Piotr Trocha

 

 


Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA