Zaciągnięcie kredytu obrotowego przez firmę nie powoduje powstania obowiązku podatkowego. Nie daje również możliwości zaliczenia do kosztu uzyskania przychodu wydatków na spłatę zaciągniętego kredytu.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 23 ust. 1 pkt 32 i 40) oraz dochodowym od osób prawnych (art. 16 ust. 1 pkt 10 i 11) przewidują, że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów m.in. wydatki:
• na spłatę pożyczek, kredytów, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów),
• na spłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń,
• na umorzenie kapitałów pozostających w związku z utworzeniem (nabyciem, powiększeniem lub ulepszeniem) źródła przychodów,
• naliczone, lecz nie zapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów),
• umorzone pożyczki, jeżeli ich umorzenie nie jest związane z postępowaniem upadłościowym z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego.
Spłata kredytu
Wydatki na spłatę kredytu obrotowego zaciągniętego przez firmę, dotyczącego finansowania bieżącej działalności operacyjnej nie stanowią zatem kosztów uzyskania przychodu, z wyjątkiem wydatków na spłatę prowizji, odsetek od tych kredytów, w tym również skapitalizowanych oraz dotyczących różnic kursowych. Wynika z orzeczeń NSA z 14 marca 1997 r., sygn. akt SA/Gd 3198/95; WSA w Warszawie z 7 kwietnia 2004 r., sygn. akt III SA 2081/02, zgodnie z którym skapitalizowane odsetki od pożyczki stanowią koszt uzyskania przychodu.
Ograniczenie to wynika stąd, że same pożyczki i kredyty nie stanowią przychodu pożyczkobiorcy lub kredytobiorcy.
Moment zapłaty
Odsetki, prowizje, różnice kursowe od kredytu obrotowego zawsze stanowią koszt uzyskania przychodu, nawet gdy zostaną skapitalizowane, jednakże dopiero z chwilą ich zapłaty. Bez znaczenia jest forma zapłaty. Najistotniejsze jest, aby zobowiązanie z tytułu odsetek wygasło poprzez uiszczenie gotówki, płatność przelewem, kompensatę lub odnowienie.
Należy pamiętać, że podatnik ma prawo do zaliczenia odsetek od zaciągniętych kredytów do kosztów uzyskania przychodu zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w sytuacji gdy wydatek ten ponoszony jest przez podatnika w celu osiągnięcia przychodu.
Wyrażane są opinie, że osiągnięcie przychodu z transakcji, której dotyczy wydatek, nie jest warunkiem zaliczania kosztów do kosztów podatkowych.
Istotne jest, aby otrzymany kredyt obrotowy został wykorzystany na działalność gospodarczą przedsiębiorstwa.
OPINIA
Krzysztof Bramorski
radca prawny, wspólnik zarządzający Kancelarii Prawnej BSO – Bramorski, Szermach, Okorowska – we Wrocławiu
Przypomnijmy, że m.in. w wyroku z 24 kwietnia 1998 r. (sygn. akt I SA/Gd 819/1996) NSA stwierdził, że niewykorzystanie kredytu na działalność gospodarczą spółki, czyli w celu uzyskania przychodu […] wyklucza uwzględnienie w kosztach uzyskania przychodu kosztów zapłaconych odsetek bankowych ze względu na brak związku przyczynowo-skutkowego między przychodem i tymi kosztami. W przypadku kredytu obrotowego (przeznaczonego na sfinansowanie całej działalności operacyjnej) wydatki na spłatę odsetek, prowizji oraz różnice kursowe jako koszty zawiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą, mające bezpośredni lub pośredni wpływ na wielkość potencjalnego przychodu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, stanowią koszt uzyskania przychodu (wyrok NSA z 28 listopada 1996 r., sygn. akt SA/Rz 1020/95).
