REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kara umowna za odstąpienie od umowy – dopuszczalna?

Mateusz Dąbroś
Ślązak, Zapiór i Partnerzy – Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. p.
Ekspert we wszystkich dziedzinach prawa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Kara umowna za odstąpienie od umowy – dopuszczalna?/Fot. Fotolia
Kara umowna za odstąpienie od umowy – dopuszczalna?/Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kary umowne można spotkać w prawie każdej umowie handlowej. Konstrukcja kar umownych za odstąpienie od umowy jest prosta: jeśli dłużnik narusza umowę, wierzyciel może od niej odstąpić oraz dochodzić zapłaty kary umownej. Czy taka konstrukcja jest jednak prawnie dopuszczalna?

Kary umowne pełnią istotną funkcję dyscyplinującą dłużnika do wykonania swojego zobowiązania. Dodatkowo znacznie upraszczają  dochodzenie przez wierzyciela odszkodowania za niewykonanie przez dłużnika swoich obowiązków.

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z art. 483 Kodeksu cywilnego, w umowie można zastrzec, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy pieniężnej. W omawianej sytuacji bezpośrednią przesłanką możliwości domagania się kary umownej nie jest zaś naruszenie zobowiązania przez drugą stronę, ale odstąpienie od umowy przez tę stronę, która kary się domaga. Można by więc twierdzić, że to jedynie od woli wierzyciela zależy, czy kara umowna będzie mu przysługiwała – co pozwalałoby na przyjęcie wniosku, że takie ukształtowanie kary umownej jest niedopuszczalne.

W orzecznictwie podkreśla się jednak, że pojęcie „zobowiązania niepieniężnego” należy rozumieć szeroko. Prawdą jest, że odstąpienie od umowy nie jest ani nienależytym wykonaniem zobowiązania, ani niewykonaniem zobowiązania – jest zaś jedynie wykonaniem uprawnienia przysługującego jednej ze stron umowy. Jest to jednak tylko jedna strona medalu.

Zobacz: Wysokość kary umownej a rażąco wygórowana kara umowna w zamówieniach publicznych

REKLAMA

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 maja 2014 r., I CSK 345/13, wyjaśnia, że formułę „kary umownej za odstąpienie” trzeba traktować tylko jako pewną formę uproszczenia redakcji  umowy. W istocie chodzi zaś o to, że pierwotną (i faktyczną) przesłanką dochodzenia kary umownej jest naruszenie zobowiązania przez dłużnika , które rodzi dwojaki skutek: z jednej strony uprawnia wierzyciela do odstąpienia od umowy, a z drugiej strony – jeżeli wierzyciel takiego odstąpienia dokona, może dodatkowo dochodzić od dłużnika kary umownej. Dopuszczalna i skuteczna jest więc klauzula o karze umownej za odstąpienie od umowy, które zostało spowodowane naruszeniem umowy przez drugą stronę.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dodatkowo należy wiedzieć, że ugruntowany w orzecznictwie jest już pogląd, iż odstąpienie od umowy (a tym samym jej zniweczenie) nie pozbawia strony możliwości dochodzenia kar umownych, które z tejże umowy wynikają. Podobnie rzecz ma się z postanowieniami zabezpieczającymi wykonanie umowy.

Sąd Apelacyjny w Katowicach potwierdził  przyjmowany szeroko przez orzecznictwo pogląd, iż istnieje możliwość utrzymania w mocy postanowień umownych zabezpieczających lub upraszczających wyrównanie szkody w znaczeniu potocznym lub skłaniających dłużnika do wypełnienia zobowiązania w przypadku rozwiązania umowy (sygn. akt I ACa 378/14). W szczególności Sąd Najwyższy w swoim orzecznictwie wielokrotnie wypowiadał się już w kwestii dopuszczalności utrzymywania się roszczeń o zapłatę kary umownej po odstąpieniu od umowy.

Zobacz serwis: Firma

Stanowisko takie pozostaje także w zgodzie z Art. 9.305 ust.2 Principles of European Contract Law, zgodnie z którym rozwiązanie umowy nie uchybia takim jej postanowieniom, które zgodnie z wolą stron mają wiązać strony nawet pomimo jej rozwiązania.

W omawianym wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, że pomimo odstąpienia przez stronę od umowy, nie upadło jej zobowiązanie wekslowe. Wsteczny skutek odstąpienia od umowy nie może pozbawić uprawnionego możliwości zapłaty z weksla, który miał zabezpieczać roszczenia strony na wypadek niewykonania zobowiązania. Wobec powyższego, strona nawet po odstąpieniu przez nią od umowy nie może uchylić się wobec drugiej strony od zapłaty z weksla, powołując się na fakt, iż umowa nigdy nie została zawarta (fikcja prawna przyjmowana przy odstąpieniu).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA