REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Refleksje Coacha - siła przekonań

Olga Rzycka
Coach, trener, psycholog
Przekonania kluczowe to nasze najważniejsze poglądy o nas samych.
Przekonania kluczowe to nasze najważniejsze poglądy o nas samych.

REKLAMA

REKLAMA

Myślałeś kiedyś o tym co myślisz? Zastanawiałeś się nad tym, jakie wzorce pojawiają się w twojej głowie? Wiesz co się dzieje w przestrzeni między twoimi uszami? Jesteś świadomy tego co do siebie mówisz, gdy twoje usta milczą? Być może wreszcie nadszedł czas by się nad tym zastanowić…

REKLAMA

Od dzieciństwa we własnych głowach formułujemy przekonania dotyczące nas samych, innych ludzi i otaczającego nas świata. Co ciekawe nasze przekonania wpływają na odczuwane przez nas emocje, na prezentowane przez nas zachowanie, na nasze doznania płynące z ciała, na relacje które tworzymy z innymi. A to zwykle, zwrotnie wpływa potwierdzająco na nasze przekonania.

REKLAMA

Popatrzmy chwilę na managera, który myśli „Nie mogę polegać na moim zespole. Zawsze mnie zawodzi”. Załóżmy, że termin realizacji pewnego zadania zespołowego zbliża się z każdą chwilą.
Jak myślisz jakich emocji ten manager będzie doświadczał mając takie przekonanie? Złość, bezradność, smutek, osamotnienie, wzrastające napięcie na pewno nie będą mu obce a pewnie jeszcze w jego doświadczeniu pojawi się wiele innych emocji. Jak ten manager będzie się zachowywał? Nietrudno odgadnąć, że prawdopodobnie będzie starał się „zmotywować” zespół do efektywniejszej pracy. W najgorszym scenariuszu będzie to robił poprzez np. krzyk, obrażanie pracowników, wykonywanie zadań za nich, ciągłe ich krytykowanie itp.
Co będzie się działo z jego ciałem? Być może męczyć go będzie arytmia serca, wysokie ciśnienie, wrzody żołądka, biegunki lub zaparcia, spadek odporności.

A co z jego relacjami z innymi? Prawdopodobnie jego relacje z pracownikami będą ogólnie mówiąc trudne. Prawdopodobnie część napięcia wyładowywać będzie na bliskich… Manager ten będzie też miał trudność w zaobserwowaniu takich zachowań członków swojego zespołu, które przeczyć będą jego przekonaniu. To tak jakby na oczach miał zniekształcające obraz okulary.
To właśnie jest siła przekonań.

Przekonania kluczowe

Próbując doszukać się pewnej hierarchicznej struktury w naszych przekonaniach, można by powiedzieć, że najbardziej podstawowe i głębokie są przekonania kluczowe. Przekonania kluczowe to nasze najważniejsze poglądy o nas samych.

Często nie do końca są one przez nas uświadamiane, często kryją się pod naszymi zachowaniami, zwykle są przez nas niewyartykułowane. Uważamy je za prawdy absolutne, mówiące o tym „jak jest naprawdę”. Te nie wyrażane wprost koncepcje i wnioski dotyczą czasami także innych, i otaczającego nas osobistego świata. Przekonania kluczowe stanowią najgłębszy poziom przekonań; mają charakter globalny i absolutny, są zwykle sztywne i ogólnikowe. Są podstawą góry lodowej. Właśnie z tych głębszych przekonań często wypływają automatyczne myśli. W naszej metaforze myśli automatyczne tworzą czubek góry lodowej. Mogą być one uważane za najbardziej powierzchowny poziom poznania. Zwykle są to rzeczywiste słowa lub obrazy przychodzące nam do głowy w konkretnej sytuacji. Często powodują one nasz dyskomfort lub cierpienie. By trochę skomplikować sprawę okazuje się, że niektóre z automatycznych myśli są równocześnie przekonaniami na temat siebie samego, innych lub świata.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przekonania pośredniczące

REKLAMA

Miedzy przekonaniami kluczowymi a myślami automatycznymi sytuują się przekonania pośredniczące, czyli często nieartykułowane wprost postawy, zasady, założenia. Te przekonania kształtują nasz ogląd sytuacji, który z kolei wpływa na pojawiające się myśli automatyczne, uczucia i zachowania. Przekonania pośredniczące nie są tak łatwe do zmiany jak automatyczne myśli, jednak są bardziej elastyczne od przekonań kluczowych.

Jak powstają omawiane typy przekonań? Od najwcześniejszych etapów rozwoju staramy się zrozumieć otaczające nas środowisko. Musimy spójnie uporządkowywać doświadczenia, aby móc przystosowawczo funkcjonować.

Na podstawie swoich interakcji ze światem i innymi ludźmi wyciągamy wnioski i miewamy skojarzenia. Tak powstają przekonania o różnej trafności i funkcjonalności. Przekonania powstają więc zasadniczo we wczesnych etapach życia, zwykle podczas interakcji z ważnymi dla nas osobami i w konfrontacji z różnymi sytuacjami. 

Co jest pocieszające? Być może to, że nasze przekonania mogą ewoluować w miarę upływu czasu (innymi słowy – możemy je zmieniać). A może i to, że przez większość życia utrzymujemy stosunkowo pozytywne przekonania (np.: „Zasadniczo mam kontrolę nad sytuacjami.”, „Większość rzeczy robię kompetentnie”, „Jestem wartościowy” , „Można mnie polubić”). Negatywne przekonania kluczowe o sobie, innych lub świecie mogą ujawnić się w momentach obciążenia psychicznego. Kiedy takie przekonanie zostanie uruchomione, człowiek z łatwością przetwarza informacje z nim zgodne, ale często nie zauważa lub zniekształca informacje z nim sprzeczne.

Porównaj: Czym jest coaching

Szczególnie ważny jest fakt, że „nieprzystosowawacze” przekonania można zawęzić do konkretnego kontekstu ich powstania a także można sformułować przekonania nowe i w większym stopniu odpowiadające bieżącej rzeczywistości.
Ważne byś pamiętał, że:

  • Przekonania to koncepcje, które nie muszą być zgodne z prawdą.
  • Choć mocno wierzymy w prawdziwość przekonania, a nawet „czujemy”, że jest ono zgodne z rzeczywistością, to jednak może ono być w większości lub całkowicie nieprawdziwe.
  • Skoro przekonanie jest koncepcją, to można zweryfikować jego prawdziwość.
  • Przekonanie mogło ale nie musiało pokrywać się z rzeczywistością, gdy zaczęliśmy w nie wierzyć.
  • Przekonanie jest podtrzymywane dzięki zauważaniu informacji potwierdzających jego prawdziwość i niezauważaniu danych podważających go.

Wiarygodność swoich myśli

Pewnie zwróciłeś już uwagą na to, że w ciągu zwykłego dnia towarzyszą ci różne myśli. Niektóre z naszych automatycznych myśli są zgodne z prawdą a inne nie odpowiadają rzeczywistości lub zawierają tylko ziarno prawdy. Często jest tak, że w naszym wewnętrznym monologu pojawiają się pewne zniekształcenia. Część z nas jest wręcz specjalistami od popełniania ich systematycznie. Jeśli potrafimy określić to zniekształcenie, możemy też bardziej obiektywnie ocenić wiarygodność swoich myśli. Być może do typowych zniekształceń myślenia należą te wymienione poniżej (za: A.T.Beck):

1. Myślenie w kategoriach wszystko albo nic – patrzymy na sytuację w kategoriach dwóch skrajności, a nie kontinuum.

„jeśli nie odniosę znaczącego sukcesu, jestem nieudacznikiem”.


2. Katastrofizacja – przewidujemy negatywną przyszłość , nie biorąc pod uwagę innych bardziej prawdopodobnych możliwości.

„tak się zdenerwuję, że nie będę w stanie przeprowadzić tej prezentacji”.

3. Lekceważenie lub pomijanie pozytywnych informacji – nie opierając się na żadnych rozsądnych przesłankach, mówimy sobie, że pozytywne doświadczenia, uczynki lub cechy się nie liczą.

 „dobrze zrobiłam ten projekt, ale to nie znaczy że jestem kompetentna, po prostu miałam szczęście.”

4. Uzasadnianie emocjonalne – myślimy, że coś musi być prawdą, gdyż mocno to „czujemy”; lekceważymy lub pomijamy dowody przeciwne.

„Wiem, że wiele rzeczy w pracy robię dobrze, ale nadal czuję, że jestem do niczego.”

5. Etykietowanie – przyklejanie sztywnych, ogólnych określeń do siebie lub innych; nie bierzemy pod uwagę, że rozsądnie rozpatrzone argumenty sugerują zdecydowanie mniej katastrofalne wnioski.

 „Jestem nieudacznikiem. On jest do niczego.”

6. Wyolbrzymianie/umniejszanie – oceniając siebie, inne osoby czy sytuacje, nie opieramy się na rozsądnych przesłankach lecz wyolbrzymiamy negatywne aspekty i lub umniejszamy pozytywne.

„Średnia ocen dowodzi, że jestem niekompetentna. Dobre oceny nie dowodzą, że jestem inteligentna”.

7. Filtr mentalny (selektywna uwaga) – skupienie na jednym negatywnym szczególe, zamiast uwzględniać pełny obraz.

„Dostałam niską ocenę w raporcie ( w którym było też kilka wysokich ocen). Oznacza to, że źle pracuję.”

8. Czytanie w myślach – uważamy, że wiemy, co myślą inni; nie bierzemy pod uwagę innych, bardziej prawdopodobnych możliwości.

 „Myśli, że nie mam o tym projekcie bladego pojęcia.”

9. Nadmierne uogólnianie – wyciągamy ogólny negatywny wniosek, dalece wykraczający poza bieżącą sytuację.

 „Nie mam w sobie cech koniecznych do bycia managerem”.

10. Personalizacja – wierzymy, że jesteśmy powodem negatywnych zachowań innych osób; nie bierzemy pod uwagę bardziej prawdopodobnych powodów ich zachowań.

 „Mechanik był dla mnie niemiły, więc zrobiłam coś nie tak.”

11. Nadużywanie imperatywów: „muszę”, „powinien” – mamy precyzyjną i sztywną koncepcję tego, jak powinniśmy się zachowywać; dotyczy to również innych osób; przeceniamy negatywne znaczenie sytuacji, jeśli ktoś nie sprosta naszym oczekiwaniom.

 „Zawsze powinnam robić to, czego ludzie ode mnie oczekują”.

12. Myślenie jednotorowe (efekt lornetki) – widzimy jedynie negatywne aspekty sytuacji.

„nauczycielka mojego syna jest beznadziejna. Jest krytyczna, niedelikatna i niekompetentna.”

Gdy już odnajdziesz najczęściej używane przez siebie zniekształcenie własnego myślenia zastanów się nad oceną jego skutków. Jakie są wady i zalety takiego sposobu myślenia? Co zyskujesz a co tracisz myśląc w ten sposób? W co innego chciałbyś wierzyć? Jak mógłbyś skutecznie zareagować gdy przyjdzie ci do głowy niefunkcjonalna myśl?
Wierzę, że masz w sobie wszystkiego zasoby by przyjrzeć się swojemu myśleniu i krok po kroku zmieniać te elementy, z których nie jesteś do końca zadowolony.
Powodzenia!!!

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA