REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ograniczenia w umowach z członkami władz spółki kapitałowej

Portal  Procesowy
Wydawcą portalu jest kancelaria Wardyński i Wspólnicy.
Jak zawrzeć umowę między spółką a jej członkiem zarządu?  fot. Fotolia
Jak zawrzeć umowę między spółką a jej członkiem zarządu? fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zawarte w art. 15 Kodeksu spółek handlowych* ograniczenia dotyczące zawierania przez spółkę umowy kredytu, pożyczki czy poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem jej władz dotyczą tylko ściśle określonych osób, ale bardzo wielu umów.

Relacje spółki i członków jej władz

REKLAMA

Osoby piastujące funkcje we władzach spółek kapitałowych pozostają w relacji do spółki w różnego rodzaju stosunkach prawnych. Praktyka pokazuje, że nie są to jedynie stosunki prawne ściśle związane z pełnioną w spółce funkcją (stosunek organizacyjny, umowa o pracę, kontrakt menedżerski itp.), ale również takie, w których piastun określonej funkcji występuje względem spółki jako osoba trzecia. O ile bardzo wiele uwagi, zwłaszcza w ramach transakcji, poświęca się stosunkom prawnym pierwszego rodzaju, o tyle drugi ich rodzaj pozostaje raczej poza obszarem szczególnego zainteresowania.

REKLAMA

Kodeks spółek handlowych (k.s.h.) przewiduje pewne szczególne regulacje poświęcone stosunkom prawnym pomiędzy spółką kapitałową a osobami należącymi do jej władz. Przykładem takiej regulacji jest art. 15 k.s.h., zgodnie z którym zawarcie przez spółkę kapitałową umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurentem, likwidatorem albo na rzecz którejkolwiek z tych osób, wymaga zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia. Jeżeli taką umowę miałaby zawrzeć spółka zależna, wówczas konieczne jest uzyskanie zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia spółki dominującej.

POBIERZ WZÓR: Umowa kredytu

Przedstawiony przepis jest dość często pomijany w praktyce, tymczasem ma on bardzo istotne znaczenie dla skuteczności pewnych czynności. Z tego powodu warto poświęcić mu kilka słów. Prawidłowe zrozumienie art. 15 k.s.h. wymaga zwrócenia uwagi na następujące okoliczności.

Umowy podlegające ograniczeniom

Po pierwsze, dotyczy on tylko ściśle określonych osób, a mianowicie: członków organów, prokurentów oraz likwidatorów. Inne osoby należące do władz spółki (np. dyrektor finansowy, menedżerowie wyższego szczebla, główny księgowy) nie podlegają ograniczeniom wskazanym w tym przepisie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz: Wynagrodzenie dla członków zarządu

Po drugie, przepis ten odnosi się wyłącznie do określonego rodzaju umów, przy czym katalog umów ma charakter otwarty. Chodzi więc nie tylko o umowy kredytu, pożyczki czy poręczenia, ale również o inne podobne umowy. Praktyka orzecznicza przyjmuje bardzo szerokie rozumienie tego pojęcia. Zdaniem Sądu Najwyższego obejmuje ono również poręczenie wekslowe (wyrok SN z 5 lutego 2009 r., I CSK 297/07, Biul. SN 2009, nr 6, s. 12), a także umowę sprzedaży użytkowania wieczystego, jeżeli cena nie odpowiada wartości rynkowej zbywanego prawa (uchwała SN z 22 października 2010 r., III CZP 69/10, OSNC 2011, nr 5, poz. 54). Należy z ostrożności przyjąć, że art. 15 k.s.h. ma zastosowanie do wszelkich umów o charakterze kredytowym lub wywołujących podobne skutki prawne (takich jak umowa faktoringu), a także do umów ustanawiających zabezpieczenie (takich jak umowa zastawu czy hipoteki). Poza zakresem zastosowania omawianego przepisu będą natomiast jednostronne czynności prawne (np. oświadczenie o poddaniu się egzekucji z art. 777 k.p.c.). Ostateczna kwalifikacja danej czynności będzie jednak wymagała szczegółowego uwzględnienia okoliczności danego przypadku.

Zobacz: Poręczenie a przedawnienie roszczeń

REKLAMA

Po trzecie, analizowana regulacja dotyczy nie tylko umów, których członek władz spółki jest stroną, ale również umów zawartych na jego rzecz, a więc umów, których członek władz spółki jest beneficjentem. Pojęcie to również należy z ostrożności rozumieć szeroko. Chodzi tu przykładowo o udzielone przez spółkę na rzecz osoby trzeciej zabezpieczenie zobowiązania zaciągniętego przez członka władz spółki (poręczenie pożyczki czy kredytu albo ustanowienie zastawu lub hipoteki).

Po czwarte, art. 15 k.s.h. nie różnicuje ról, w jakich spółka czy członek jej władz występują w ramach danej umowy. Ostrożność nakazuje zatem w ten sam sposób traktować umowy, na podstawie których członek władz spółki otrzymuje od spółki pożyczkę, oraz umowy, w których występuje on jako pożyczkodawca.

Jakie sankcje?

Kluczowe znaczenie ma ustalenie sankcji związanej z ewentualnym brakiem wymaganej zgody zgromadzenia wspólników czy walnego zgromadzenia. Do oceny skutków naruszenia art. 15 k.s.h. ma zastosowanie art. 17 k.s.h. W konsekwencji brak takiej zgody skutkuje bezwzględną nieważnością umowy. Zgoda może być jednak wyrażona w ciągu dwóch miesięcy od zawarcia umowy i wówczas wywołuje ona skutek wsteczny, tj. od momentu zawarcia umowy z członkiem władz spółki.

Nieważność umowy, na podstawie której członek władz spółki otrzymał jakąkolwiek wypłatę z majątku spółki, oznacza, że taka wypłata była świadczeniem nienależnym i podlega zwrotowi na rzecz spółki. Za zwrot takiej wypłaty odpowiada nie tylko członek władz spółki, który ją otrzymał, ale również członkowie zarządu spółki, którzy doprowadzili do dokonania takiej wypłaty. Poza tym uwzględnić należy również inne kwestie związane z wystąpieniem sankcji nieważności, w tym aspekty podatkowe.

Zobacz: Nieważność czynności prawnej

Autor: dr Jarosław Grykiel, Grupa Transakcyjna kancelarii Wardyński i Wspólnicy

*śródtytuły pochodzą od redakcji

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA