Dotacje dla małych firm z obszarów wiejskich

Jednym z instrumentów polityki Unii Europejskiej jest Program Rozwoju Obszarów Wiejskich. PROW 2007-2013, a zwłaszcza Działanie 312 Tworzenie i Rozwój Mikroprzedsiębiorstw ma na celu gospodarczą poprawę konkurencyjności obszarów wiejskich.

Masz cel, ale nie wiesz jak do niego dotrzeć?

Zacznijmy od początku, czyli pomysłu. Niewątpliwie na początku naszej drogi musimy jasno i precyzyjnie zdefiniować, co zamierzamy osiągnąć. Środki, które chcemy uzyskać, mogą zostać przeznaczone na inwestycje takie, jak zakup narzędzi, materiałów, sprzętu komputerowego, oprogramowania, przygotowanie dokumentacji technicznej operacji, opłaty za patenty, licencje czy zakup środków transportu. Kosztem kwalifikowalnym (czyli objętym wsparciem) może być nie tylko zakup środków trwałych, lecz także budowa, przebudowa, czy remont niemieszkalnych obiektów budowlanych. Wnioskodawca może liczyć na refundację kosztów poniesionych podczas realizacji inwestycji, ale nie tylko, bowiem 20% dotacji pozyskać może w formie zaliczki.

Należy jednak pamiętać, iż koszty kwalifikowane nie obejmują niektórych rodzajów wydatków, a wśród nich:

•    podatku od towarów i usług (VAT),

•    nabycia nieruchomości, rzeczy używanych,

•    budowy budynków mieszkalnych,
•    zakupu samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób,

•    części raty leasingowej obejmującej zysk finansującego,

•    kosztów refinansowania odsetek,

•    kosztów bieżących oraz opłat ubezpieczeniowych.

Pociągiem do dotacji, tylko którą klasą?

Program Tworzenie i Rozwój Mikroprzedsiębiorstw, przeznaczony jest dla osób fizycznych lub prawnych (podejmujących lub prowadzących działalność gospodarczą), a także dla wspólników spółek cywilnych (prowadzących działalność gospodarczą) oraz spółek prawa handlowego nieposiadających osobowości prawnej. W wypadku  osób fizycznych warunkiem korzystania z Programu jest miejsce zamieszkania Beneficjenta na terenie gminy wiejskiej, miejsko-wiejskiej do 20 tys. mieszkańców, bądź miejskiej do 5 tys. mieszkańców. Dla pozostałych jednostek założenia są nieco bardziej restrykcyjne i dotyczą zamieszkania na terenach gmin miejsko-wiejskich, które w tym przypadku nie mogą liczyć więcej niż 5 tys. mieszkańców. W każdym przypadku Beneficjent musi zaliczać się do grona mikroprzedsiębiorców (wielkość zatrudnienia nie może przekraczać 10 osób łącznie z właścicielem).

Niezależnie od tego jako jaki podmiot ubiegamy się o dotację, na tym etapie drogi przychodzi dla nas czas na przystanek - decyzję, jakie narzędzia wykorzystamy ubiegając się o dotację. Możemy sami podjąć się tego wyzwania lub skorzystać z usług firm doradczych, jednak wybór nie jest łatwy. Oba rozwiązania mają swe zalety - chcąc oszczędzić, pisząc wniosek samodzielnie można dużo stracić, oddając jednak sprawę w ręce firmy doradczej trzeba liczyć się z pewnymi kosztami.

Mikroprzedsiębiorcy bardzo prężnie rozwijają się na polskim rynku. Zazwyczaj jednak nie są świadomi szansy, która kryje się w działaniu współfinansowanym z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Działający już na rynku przedsiębiorcy mogą wzmocnić swój potencjał, z kolei przedsiębiorcom rozpoczynającym dopiero swą działalność, dotacje pozwalają rozwinąć się znacznie szybciej i zbudować rozpoznawalną na rynku markę. Niestety, nie wszyscy wnioskodawcy otrzymują dotację. Z reguły spowodowane jest to nie dopełnieniem wymogów od strony formalnej - mówi Jacek Śledziński, Specjalista ds. Finansowania Przedsiębiorstw Sektora MŚP z DC Consultant Centrum Analiz i Ekspertyz Ekonomicznych.

Działanie 312 obejmuje wiele rodzajów działalności gospodarczej, szczegółową listę można znaleźć w broszurze informacyjnej, która dostępna jest na stronie internetowej ARiMR-u.

Na wsparcie mogą liczyć przedsiębiorcy, którzy zajmują się:

•    usługami dla gospodarstw rolnych (lub leśnictwa),

•    usługami dla ludności,

•    rzemiosłem (rękodzielnictwo),

•    sprzedażą hurtową i detaliczną,

•    robotami i usługami budowlanymi (także instalacyjnymi),

•    transportem, magazynowaniem i przechowywaniem towarów,

•    usługami turystycznymi (sport, rekreacja i wypoczynek),

•    przetwórstwem produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych,

•    wytwarzaniem produktów energetycznych z biomasy,

•    rachunkowością, doradztwem czy usługami informatycznymi.

Pole do popisu jest więc szerokie. Pamiętać warto o tym, że firmy doradcze, oprócz standardowego doradztwa w zakresie sporządzania dokumentacji, mogą skutecznie podpowiedzieć jakie rodzaje działalności wykorzystać, by zdobyć dodatkowe środki. Takiej szansy nie warto lekceważyć.

Inwestycje w cel podróży

Pomoc przyznawana jest maksymalnie w wysokości 50% poniesionych kosztów kwalifikowalnych. Beneficjent może uzyskać odpowiednio: maksymalnie 100 tysięcy złotych, jeżeli w biznes planie uwzględni utworzenie co najmniej 1 miejsca pracy, 200 tysięcy złotych w przypadku utworzenia co najmniej 2 lub 300 tysięcy złotych, jeżeli przewiduje utworzenie co najmniej 3 miejsc pracy (przeliczone na pełne etaty średnioroczne). Minimalna wartość inwestycji natomiast to 20 tys. zł.

Po złożeniu wniosku o przyznanie pomocy do jednego z 16 oddziałów regionalnych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Rozpoczyna się procedura oceny. Etapy weryfikacji wniosku obejmują ocenę kompletności i poprawności oraz zgodności z zasadami działania, ocenę techniczną i ekonomiczną, ewentualną wizytację w miejscu. Podczas procedury oceny kluczowe znaczenie ma prawidłowe sporządzanie dokumentów oraz terminowość ich składania do Agencji. Właśnie na tym etapie osoby, które same starają się o dofinansowanie mają wiele problemów - mówi Szymon Cieśla, główny Analityk w DC Consultant. Korzystając z usług profesjonalnej firmy doradczej można być pewnym, że nie pojawią się nieścisłości, które mogą zdyskwalifikować wniosek.

Ostatnia prosta na drodze do dotacji

Po najdłuższej i najtrudniejszej części drogi przychodzi czas długiej prostej. Z założenia agencja rozpatruje bowiem wniosek w terminie ok. 6 miesięcy od dnia podania do publicznej wiadomości informacji o kolejności przyznawania pomocy w danym oddziale regionalnym ARiMR. Tak jest, ale często jedynie teoretycznie. W sytuacji pojawienia się nieprawidłowości, Agencja wzywa wnioskodawcę w formie pisemnej, do poprawy, lub uzupełnienia wniosku, w terminie 21 dni kalendarzowych od doręczenia wezwania. Jeżeli wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, następnym krokiem jest podpisanie umowy. Termin zawarcia umowy nie jest dłuższy niż 14 dni kalendarzowych od otrzymania wezwania.

Beneficjent w momencie podpisania umowy obliguje się do wypełnienia określonych w niej warunków.

W przeciągu 5 lat przedsiębiorca zobowiązuje się do:

•    osiągnięcia celu operacji i jego zachowania,

•    umożliwienia przeprowadzenia kontroli,

•    informowania Agencji o okolicznościach mogących mieć wpływ na wykonanie warunków umowy.

Elementarną częścią umowy jest stworzenie wcześniej zadeklarowanych miejsc pracy i utrzymanie ich przez 2 lata. 

Bezpieczna droga?

Nikt nie lubi ponosić odpowiedzialności za popełnione błędy. Przedsiębiorcy często zapominają jednak o warunkach, na jakich została przyznana im pomoc. Wtedy pojawiają się kolejne problemy. Oczywiście można je łatwo ominąć. Działanie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich jest działaniem długofalowym i bardzo czasochłonnym. Usługi firm doradczych zwykle nie ograniczają się do pomocy w wypełnieniu wniosku czy dopilnowaniu terminowości konkretnej sprawy. Specjaliści często doradzają, jakie należy podjąć kroki, aby realizować wytyczone na początku drogi cele i cieszyć się sukcesem u jej kresu - mówi Jacek Śledziński z DC Consultant.

Szeroka kampania promocyjna wzbudziła bardzo duże zainteresowanie wśród przedsiębiorców objętych programem. W ramach działania PROW 2007-2013 uruchomiono 23 działania, których efektem jest podjęcie około 900 inwestycji. W 2010 roku 385 przedsiębiorców uzyskało pomoc z Programu PROW 312. Lada dzień mamy poznać szczegóły: termin ogłoszenia, oraz długość trwania naboru. Póki co nie wiadomo jak tym razem będą kształtowały się dane dotyczące pozyskiwanych dotacji. Jedno wiadomo już teraz - warto zainteresować się tym, co jeszcze może zaoferować nam Działanie 312 Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, bo może to być ostatni pociąg do sukcesu, do którego uda im się jeszcze wskoczyć.