REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność wykroczeniowa pracodawcy

Katarzyna Sarek-Sadurska
Radca prawny w kancelarii Raczkowski Paruch sp.k. Posiada bogate doświadczenie we wszystkich obszarach indywidualnego i zbiorowego prawa pracy, w tym doświadczenie procesowe. Doradza klientom m.in. w procesach restrukturyzacyjnych, zwolnień grupowych oraz w sprawach związanych z zatrudnianiem i zwalnianiem pracowników, w tym w szczególności wyższej kadry menadżerskiej. Jest absolwentką Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu Pantheon-Assas (Paris II). Laureatka nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za pracę magisterską. Związana z Kancelarią od 2007 r. Autorka publikacji w zakresie prawa pracy i prawa cywilnego m.in. w pracach pod redakcją prof. dr hab. M. Safjana i prof. dr hab. K. Pietrzykowskiego.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracodawca lub osoba ukarana za popełnienie wykroczenia, która działała w jego imieniu, ponoszą za ten czyn odpowiedzialność w postaci kary grzywny wynoszącej od 1000 do 30 000 zł.

Ustawodawca, chcąc zagwarantować jak najpełniejszą realizację przepisów prawa pracy, zapewnił nie tylko możliwość domagania się przez pracownika jego praw na drodze sądowej. Przewidział również odpowiedzialność karną i wykroczeniową pracodawcy za naruszenie uprawnień pracowniczych. W ten sposób chronione są nie tylko prawa jednostki (np. prawo do urlopu, wynagrodzenia, uprawnienia rodzicielskie), ale również te obowiązki pracodawcy, które mają pracownikowi pomóc w realizacji jego uprawnień (np. obowiązek prowadzenia dokumentacji pracowniczej, obowiązek wykonania wyroku sądowego). Ponadto sankcją zagrożone są pracownicze uprawnienia zbiorowe (np. prawo do uzyskania informacji i konsultacji, uprawnienia związków zawodowych).

REKLAMA

W niniejszym opracowaniu poruszona zostanie odpowiedzialność wykroczeniowa za naruszenie indywidualnych uprawnień pracowników.

Najczęściej popełniane wykroczenia

Ustawodawca w przepisach art. 281 k.p. i nast. spenalizował bardzo szeroki zakres naruszeń, jakich może dopuścić się pracodawca.

Są to naruszenia przepisów o:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• zawieraniu i rozwiązywaniu umów o pracę,

• odpowiedzialności porządkowej,

• czasie pracy,

• uprawnieniach rodzicielskich,

• prowadzeniu dokumentacji prawnopracowniczej.

REKLAMA

Oczywiście sankcją zagrożone jest również niewypłacanie wynagrodzenia czy nieudzielanie urlopu. Dodając do tego spenalizowanie naruszeń przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, można postawić tezę, że prawie każde naruszenie istotnego obowiązku wynikającego z przepisów prawa pracy potencjalnie łączy się z odpowiedzialnością wykroczeniową.

Jednym z częstszych wykroczeń może być zawieranie umów cywilnoprawnych (np. umów-zleceń), wtedy gdy strony powinny zawrzeć umowę o pracę (art. 281 pkt 1 k.p.). Ocena, czy doszło do popełnienia tego wykroczenia, może jednak być bardzo trudna. W wielu bowiem przypadkach stosunek prawny łączący zleceniobiorcę ze zleceniodawcą może łączyć w sobie zarówno cechy stosunku cywilnoprawnego, jak i stosunku pracy. Wydaje się, że w sytuacjach, kiedy charakter umowy nie jest jednoznaczny, zawarcie umowy cywilnoprawnej nie powinno pociągać za sobą tej odpowiedzialności.

REKLAMA

Wykroczeniem jest wypowiadanie umów lub rozwiązywanie ich bez wypowiedzenia w sposób rażąco naruszający przepisy prawa pracy (art. 281 pkt 3 k.p.). Oznacza to, że nie każde uchybienie przepisom o wypowiadaniu lub rozwiązywaniu umów będzie wykroczeniem. Zdaniem Sądu Najwyższego sankcjonowane są tylko błędy rażące, tzn. jaskrawe, oczywiste dla każdego, a przez to budzące oburzenie społeczne (wyrok SN z 16 listopada 2004 r., II KK 222/04). Nie będzie również wykroczeniem rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia bez zachowania wymaganej procedury, jeżeli istniały przyczyny do rozwiązania umowy w tym trybie (wyrok SN z 6 lutego 2003 r., III KKN 513/00).

Niewypłacanie pracownikom wynagrodzenia w ustalonym terminie bądź wypłacanie go w wysokości niższej niż należna może również stanowić wykroczenie. Nie będzie tak jednak w każdej sytuacji. Jeżeli opóźnienie wynikało z braku środków i trudnej sytuacji finansowej, pracodawca nie będzie ponosił takiej odpowiedzialności (wyrok SN z 8 sierpnia 2006 r., I PK 54/06). Innymi słowy, jeżeli pracodawca nie płaci, bo aktualnie nie posiada środków na wypłatę, jego czyn nie jest wykroczeniem. Jeżeli jednak nie płaci z innych, nieuzasadnionych powodów, popełnia wykroczenie.

WAŻNE!

Wśród wykroczeń z art. 281-283 k.p. jedynie naruszenie przepisów o wypowiadaniu i rozwiązywaniu umów o pracę musi mieć charakter rażący, aby było uznane za wykroczenie. Pozostałe naruszenia są wykroczeniami nawet wtedy, gdy nie mają takiego charakteru.

Podmiot odpowiedzialny

Za wykroczenia przeciwko prawom pracowników odpowiada pracodawca lub osoba działająca w jego imieniu. Jeśli pracodawca jest osobą fizyczną, kara za nieprzestrzeganie praw pracowników może zostać nałożona na niego osobiście. Jeżeli pracodawcą jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, tę odpowiedzialność może ponieść osoba działająca w imieniu tego podmiotu. Zdaniem Sądu Najwyższego może to być członek zarządu, kadrowa, kierownik zakładu pracy, główny księgowy bądź inny pracownik upoważniony do działania w imieniu pracodawcy (wyrok SN z 3 lutego 2003 r., III KK 388/02).

Za wykroczenia, o których mowa w art. 283 k.p., będą ponadto odpowiedzialne osoby, które są zobowiązane do dbania o odpowiedni stan bezpieczeństwa i higieny pracy w firmie oraz osoby kierujące pracownikami bądź innymi osobami (np. kierownik działu, majster). Należy zauważyć, że odpowiedzialność taka ponoszona jest nie tylko w razie niezapewnienia bezpiecznych warunków pracy osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, ale również osobom fizycznym wykonującym pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej lub prowadzącym działalność gospodarczą (art. 304 § 1 k.p.). Wystarczy, aby osoby takie wykonywały pracę w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę.

Kto i w jaki sposób ukarze pracodawcę

Wykroczenia przeciwko prawom pracownika zagrożone są karą grzywny od 1000 do 30 000 zł. Postępowanie przeciwko pracodawcy toczy się według przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (zwanego dalej k.p.w.). W sprawach tych orzeka sąd rejonowy na podstawie wniosku o ukaranie. Wniosek w sprawach o wykroczenia przeciwko prawom pracownika może złożyć - jako oskarżyciel publiczny - inspektor pracy (art. 17 ust. 2 k.p.w.).

Pracodawca może jednak zostać ukarany bezpośrednio przez inspektora pracy w trybie postępowania mandatowego (art. 96 ust. 1a i 1b k.p.w.). Mandatem inspektor może nałożyć grzywnę w wysokości do 2000 zł. Grzywna nałożona przez inspektora może wynosić nawet 5000 zł., jeżeli pracodawca ukarany co najmniej dwukrotnie za wykroczenia przeciwko prawom pracownika w ciągu 2 lat popełni kolejne wykroczenie. Natomiast wyższe grzywny może nakładać jedynie sąd. Pracodawca ma prawo nie przyjąć mandatu. Wówczas inspektor pracy wystąpi z wnioskiem o ukaranie do sądu. Pracodawca, nawet jeżeli mandat przyjął, może złożyć do sądu wniosek o jego uchylenie. Wniesienie wniosku następuje w terminie 7 dni od jego uprawomocnienia, tj. do dnia pokwitowania jego odbioru (art. 101 § 1 k.p.w. w zw. z art. 98 § 3 k.p.w.). Mandat może zostać uchylony, jeżeli grzywnę nałożono za czyn niebędący wykroczeniem.

Podstawa prawna:

• art. 281-283, 304 Kodeksu pracy,

• art. 17, 96, 98, 101 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia,

• wyroki Sądu Najwyższego z:

- 3 lutego 2003 r. (III KK 388/02, niepubl.),

- 6 lutego 2003 r. (III KKN 513/00, Wokanda 2004/7-8/26),

- 16 listopada 2004 r. (II KK 222/04, niepubl.),

- 8 sierpnia 2006 r. (I PK 54/06, OSNP 2007/15-16/219).

Katarzyna Sarek

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA