REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Warunki bhp przy umowach cywilnoprawnych

Anna Stykowska-Sikora
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracodawca zatrudniający osoby na umowy cywilnoprawne musi im zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Swoboda zawierania umów umożliwia pracodawcy stosowanie obok pracowniczych stosunków pracy także niepracowniczych form zatrudnienia. Wybór zawieranego stosunku prawnego zależy od woli stron, w szczególności w zakresie kształtowania praw i obowiązków stron stosunku zobowiązaniowego oraz rodzaju prac. W myśl przepisów Kodeksu pracy niedopuszczalne jest jednak zawieranie pozornych umów cywilnoprawnych w celu obejścia przepisów prawa pracy. Należy zwrócić uwagę, że jeżeli zlecenie jest wykonywane w warunkach charakterystycznych dla umowy o pracę, zawsze istnieje ryzyko, że zleceniobiorca (zwłaszcza gdy będzie chciał uzyskać świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego w razie wypadku przy pracy) może wystąpić o ustalenie istnienia stosunku pracy.

REKLAMA

Pracodawca zatrudniający osoby na umowy cywilnoprawne musi im zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Odpowiedzialność za niezapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy spoczywa na zleceniodawcy w sytuacji, gdy:

• zleceniobiorca ma wykonywać pracę na terenie zakładu pracy,

• praca nie będzie wykonywana na terenie zakładu pracy, ale miejsce jej wykonywania wyznacza zleceniodawca.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nadzór PIP

Do zadań PIP należy również m.in. nadzór i kontrola zapewnienia przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Pracownicy PIP wykonujący lub nadzorujący czynności kontrolne mają prawo przeprowadzania czynności kontrolnych wobec podmiotów, na których rzecz jest wykonywana praca przez osoby fizyczne, bez względu na podstawę świadczenia tej pracy. Za wykroczenia przeciwko uprawnieniom osób zatrudnionych na innej podstawie niż umowa o pracę odpowiada również pracodawca. Jeżeli nie przestrzega on przepisów lub zasad bhp, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł.

Badania wstępne

REKLAMA

Pracodawca nie może zatrudnić pracownika bez wstępnych badań lekarskich, które przesądzą, czy osoba ta może wykonywać pracę na danym stanowisku. Dodatkowo w trakcie zatrudnienia pracownicy muszą przechodzić jeszcze badania kontrolne i okresowe. Koszt takich badań każdorazowo pokrywa pracodawca.

Przyjmuje się, że osoby zatrudniane na podstawie umów cywilnoprawnych muszą podporządkować się poleceniom pracodawcy lub przedsiębiorcy niebędącemu pracodawcą i jeżeli zostaną skierowane na takie badania, to muszą się im poddać, a następnie przedstawić zaświadczenie o ich wynikach lub orzeczenie potwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Natomiast pracodawca organizujący pracę osób fizycznych nie ma obowiązku ponoszenia kosztów takich badań. Stąd też, aby ograniczyć odpowiedzialność cywilną zleceniodawcy wskazane jest, aby tę kwestię uregulować w umowie zlecenia łączącej strony.

Szkolenie w dziedzinie bhp

Zasadniczo pracodawca nie ma obowiązku organizować szkoleń bhp osobom wykonującym pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Mimo braku formalnego obowiązku warto zorganizować im szkolenie. Może to wpłynąć nie tylko na bezpieczeństwo tych osób, ale także pozostałych pracowników. Szkolenie bhp powinno być przeprowadzane dla zleceniobiorców, którzy mają wykonywać prace stwarzające szczególne zagrożenia dla życia lub zdrowia tej osoby (lub osób trzecich). Pozwala to również na ograniczenie odpowiedzialności cywilnej zleceniodawcy.

Zwolnienie z odpowiedzialności

Pracodawca nie może samodzielnie zwolnić się z odpowiedzialności za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w stosunku do zatrudnionych na umowy cywilnoprawne. Czasem jednak niektóre obowiązki może scedować na zatrudnianych przez siebie zleceniobiorców przez wynegocjowanie w umowie klauzul zobowiązujących zatrudnianego do dopełnienia we własnym zakresie tych obowiązków.

Stąd też zleceniodawca może zobligować zleceniobiorcę do:

• legitymowania się świadectwem odbycia wymaganego szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,

• uzyskania orzeczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy określonego rodzaju,

• odpowiedniego przeszkolenia do obsługi konkretnych maszyn,

• uzyskania określonych prawem uprawnień do wykonywania powierzonej pracy.

Stanowczość zleceniodawcy w egzekwowaniu przyjętych przez zleceniobiorcę obowiązków może uchronić go - w przypadku zaistnienia wypadku - przed zarzutem zawinionego przyczynienia się do wypadku, co może powodować odpowiedzialność odszkodowawczą z art. 415 k.c.

Cywilnoprawne roszczenia z tytułu wypadku przy pracy

Zleceniobiorca, który uległ wypadkowi przy pracy, może dochodzić od pracodawcy roszczeń cywilnoprawnych, m.in.:

• zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, renty wyrównawczej czy

• jednorazowego odszkodowania.

Uzyskanie tych świadczeń jest możliwe tylko, gdy pracodawca ponosi za wypadek winę lub odpowiada na zasadzie ryzyka (art. 415 k.c.). Zleceniobiorca natomiast musi udowodnić przed sądem związek przyczynowy między działaniem pracodawcy a powstałą szkodą.

Odpowiedzialność ponosi osoba, której zachowanie jest źródłem powstania szkody. Trzeba pamiętać, że szkodę można wyrządzić przez:

• działanie (np. zastosowanie przez pracodawcę niewłaściwych, tj. nieodpowiadających warunkom bhp urządzeń) lub

• zaniechanie wykonania nałożonych przez prawo obowiązków (np. niezapewnienie warunków ochronnych).

Ponadto należy podkreślić, że przepisy prawa przewidują zaostrzoną odpowiedzialność niektórych podmiotów (pracodawców) za skutki wypadku przy pracy.

WAŻNE!

REKLAMA

Prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiony w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej lub wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi on odpowiedzialności (art. 435 k.c.).

Warto podkreślić, że odpowiedzialność na zasadzie ryzyka powstaje bez względu na winę prowadzącego przedsiębiorstwo (pracodawcy). Jest ona wyłączona tylko w przypadku wystąpienia siły wyższej oraz wyłącznej winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą pracodawca nie ponosi odpowiedzialności. Ciężar udowodnienia wyłącznej winy poszkodowanego pracownika (osoby trzeciej) spoczywa na pracodawcy.

Anna Stykowska-Sikora

aplikant adwokacki

Podstawa prawna:

• art. 3041 Kodeksu pracy,

• art. 415, 435 Kodeksu cywilnego.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Informacja o zaległości w ZUS na 0,01 zł wysyłana jest listem poleconym, a najwięksi gracze nie płacą milionowych zadłużeń

    Zadłużenie aktywnych płatników w ZUS rośnie. Rekordzista wśród aktywnych płatników jest zadłużony na ponad 822 mln zł. Czy ZUS może sam zmieniać przepisy? 

    Według danych udostępnionych przez ZUS, na koniec 2023 roku maksymalna kwota zadłużenia aktywnego płatnika wyniosła przeszło 822 mln zł. Rok wcześniej była o 3,5 mln zł mniejsza. Wśród komentujących te dane ekspertów nie brakuje opinii, że dopuszczenie do takiej sytuacji jest skandalem. Z kolei Zakład przekonuje, że sam nie może zmieniać przepisów. Jednak według znawców tematu, ZUS ma odpowiednie narzędzia do ściągania należności i nawet niewielkie kwoty są skutecznie egzekwowane od przedsiębiorców. Do tego po danych widać, że średnie zadłużenie aktywnych płatników wzrosło rok do roku o ponad 3 tys. zł, tj. do wartości blisko 31 tys. zł.

    Czy trzeba płacić ZUS gdy działalność gospodarczą się zawiesi, czy przerwę w biznesie można zrobić tylko raz w roku czy wiele razy

    Działalność gospodarczą wpisaną do CEIDG można zawiesić pod warunkiem, że nie zatrudnia się pracowników. Dlatego co do zasady nie trzeba dodatkowo załatwiać formalności w ZUS.

    Przestępstwa finansowe. Zorganizowane grupy zajmują się praniem brudnych pieniędzy i korumpowaniem urzędników: co trzeba wiedzieć

    Korupcja, pranie pieniędzy, wyłudzenia, ataki hakerskie – to realne zagrożenia XXI wieku. Obecnie przestępczość finansowa, cyberprzestępczość oraz nowoczesne technologie są mocno ze sobą związane.

    Jak jeździć ekologicznie i oszczędnie. Pięć zasad sprawdzonych w praktyce i zalecanych każdej firmie transportowej

    W dobie rosnących kosztów firm transportowych i spowolnienia gospodarczego ekonomiczna jazda przestała być zjawiskiem sporadycznym, a stała się koniecznością i jednym ze sposobów na redukcję wydatków. Jakie są więc najważniejsze zasady ekonomicznej jazdy? 

    REKLAMA

    Zboża ozime wiosną - jak nawozić dolistnie. 5 kluczowych wskazówek

    Jedną z najefektywniejszych form pielęgnacji (dokarmiania) zbóż ozimych wiosną jest nawożenie dolistne. Dobrze przemyślane działania agrotechniczne wraz z odpowiednim wyborem samego nawozu to korzyść dla roślin, a przede wszystkim dla rolnika. 

    Wakacje składkowe – zmiany w projekcie nowelizacji

    Na stronie Rządowego Centrum Legislacji (RCL) została opublikowana nowa wersja projektu nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która wprowadza tzw. wakacje składkowe. Przewiduje ona m.in. zmiany w zakresie podmiotów uprawnionych do takiej ulgi.

    Firma, która dopuściła do wycieku danych jej klientów traci renomę a także chętnych na zakup jej produktów

    Firmy pracują nad rozwojem marki i jej rozpoznawalnością wiele lat, po czym jedno fatalne zdarzenia burzy cały ten wysiłek. Takim incydentem w naszych czasach jest przede wszystkim wyciek danych klientów. Straconej w ten sposób reputacji marka nie jest w stanie odbudować.

    Zdaniem ZUS należy opłacać składki od wynagrodzenia wspólnika sp. z o.o. za czynności wykonywane na rzecz spółki

    ZUS w swoich najnowszych interpretacjach stwierdził, że wspólnik sp. z o.o., który za czynności wykonywane na rzecz spółki (tj. czynności określone w umowie spółki), bez zawierania ze spółką odrębnej umowy cywilnoprawnej otrzymuje wynagrodzenie, będzie objęty ubezpieczeniami społecznymi z tego tytułu jako zleceniobiorca.

    REKLAMA

    ARiMR - ostatnie 2 dni na wnioski o dofinansowanie ubezpieczenia zwierząt!

    Zostały ostatnie 2 dni dla rolników na złożenie wniosków o zwrot części kosztów ubezpieczenia zwierząt. Kto może złożyć wniosek o dofinansowanie?

    AI Act zatwierdzony. Kiedy wejdzie w życie? 5 wniosków, które są szczególnie ważne dla firm z sektora biomedycznego

    Znamy już finalny, zaakceptowany przez państwa członkowskie draft AI Act – unijnej ustawy o Sztucznej Inteligencji. Jaki wpływ wywrze ona na działalność firm z sektora biomedycznego? Prezentujemy 5 najważniejszych wniosków. 

    REKLAMA