REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fiskus może kwestionować bartery

Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Umowy barterowe to dobrze znane polskim przedsiębiorcom transakcje. Podatnicy częściej jednak podpisują umowy kompensacyjne, traktując je na równi z barterami. Aby uniknąć kłopotów z fiskusem, warto w takich umowach szczegółowo określać wartość transakcji.

REKLAMA

Czym różnią się obie umowy? Umowa barterowa to w uproszczeniu wymiana towarów i/lub usług na inne, równowartościowe towary i/lub usługi bez przekazania jakichkolwiek pieniędzy pomiędzy kupującym a sprzedającym. Natomiast w ramach umowy kompensacyjnej sprzedający zgadza się przyjąć część ceny towaru w pieniądzach, a pozostałą w towarach lub usługach.

REKLAMA

Poprawne określenie charakteru umowy jest bardzo ważne. Oba przedsięwzięcia należy bowiem rozliczyć pod względem podatkowym. Nieprawidłowe określenie ceny w umowie spowoduje zakwestionowanie jej przez organy podatkowe. A to wiązać się będzie z przykrymi - bo kosztownymi - konsekwencjami dla podatnika. Niewłaściwe określenie ceny w umowie, zwłaszcza jej zaniżenie, to nieprawidłowa podstawa opodatkowania. W konsekwencji u przedsiębiorcy powstanie dług wobec fiskusa, który będzie trzeba uregulować wraz z odsetkami. Dodatkowo urząd skarbowy ma prawo nałożyć na podatnika kary wynikające z kodeksu karnego skarbowego.

Charakter umów

REKLAMA

Uregulowania wielu współczesnych transakcji tzw. handlu wzajemnego, do których zaliczamy zarówno barter, jak i kompensację, wynikają z wieloletniej praktyki, jednak nie zawsze odpowiadają w pełni precyzyjnym kategoriom prawnym. Na ten aspekt zwraca uwagę Wojciech Śliż, starszy menedżer w Pricewaterhouse-Coopers, który wyjaśnia, że także na gruncie polskiego prawa cywilnego zarówno umowę barterową, jak i umowę kompensacyjną należałoby zaliczyć do kategorii tzw. umów nienazwanych. Polski kodeks cywilny zawiera co prawda w art. 603 pojęcie zamiany, niemniej jednak odnosi się ona jedynie do obrotu towarowego. Pomimo tego umowa barterowa rozumiana jako wymiana towarów i/lub usług na inne, równowartościowe towary i/lub usługi bez przekazania jakichkolwiek kwot pieniędzy pomiędzy kupującym a sprzedającym jest dobrze znana polskim przedsiębiorcom.

- Warto zaznaczyć, że obecnie czyste umowy barterowe nie występują zbyt często w praktyce, chociaż nieraz mogą dotyczyć transakcji o znacznej wartości. Takie porozumienia są częstokroć negocjowane w związku z prowadzeniem wspólnych działań o charakterze marketingowym, a motywy ich zawarcia mogą mieć charakter związany z realizacją innych celów niż tylko gospodarcze lub handlowe - dodaje Wojciech Śliż.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W praktyce rzeczywistość gospodarcza jest daleko bardziej skomplikowana i transakcje wymiany towarów i usług nieraz wiążą się także z przekazaniem pieniędzy. I to właśnie można by uznać za element charakterystyczny transakcji kompensacyjnych.

- Ściśle rzecz ujmując, umowę kompensacyjną można zdefiniować jako kontrakt, w ramach którego sprzedający zgadza się przyjąć część ceny towaru w pieniądzach, a pozostałość w towarach lub usługach - stwierdza Wojciech Śliż.

Podatkowe trudności

Jeśli chodzi o podatkowe traktowanie obu transakcji, to należy pamiętać o dwóch istotnych rzeczach. Po pierwsze, że to, iż dochodzi do zamiany określonego świadczenia na inne, co do zasady równowartościowe, nie zwalnia z obowiązku prawidłowego wykazania transakcji dla celów podatków dochodowych i VAT. Oznacza to konieczność rozpoznania odpowiednio przychodu i kosztu oraz udokumentowania fakturami VAT sprzedaży towarów bądź usług podlegających zamianie. Po drugie, od 1 stycznia 2008 r. (przede wszystkim dla VAT) wartość świadczenia podlegającego zamianie lub kompensacji powinna zostać ustalona na poziomie tzw. wartości rynkowej.

- Niewykazanie tych transakcji dla celów podatkowych lub ustalenie wartości zamienianych lub kompensowanych świadczeń w oderwaniu od ich rzeczywistej wartości rynkowej z łatwością może zostać zakwestionowane przez organy skarbowe - ostrzega Wojciech Śliż.

Według Pawła Satkiewicza, prawnika w Baker & McKenzie Doradztwo Podatkowe, jeżeli dochodzi w ramach wykonania umowy barteru lub umowy kompensacyjnej do zamiany towarów na towary, towarów na usługi bądź usług na usługi, czynności takie podlegają opodatkowaniu VAT jako dostawa towarów lub świadczenie usług. Wynagrodzeniem za taką dostawę lub świadczenie usług jest wykonanie innej dostawy bądź świadczenia usług. Stawka podatku uzależniona jest od przedmiotu umowy.

- Sytuacja staje się bardziej skomplikowana, gdy ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje różne stawki VAT dla towarów bądź usług będących przedmiotem barteru albo umowy kompensacyjnej lub też wartość świadczenia jednego kontrahenta przewyższa wartość świadczenia drugiego kontrahenta - tłumaczy Paweł Satkiewicz.

Istotne szczegóły

Umowa barterowa może rodzić w praktyce więcej komplikacji podatkowych niż umowa kompensacyjna. Zdaniem Janiny Fornalik, doradcy podatkowego w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy, przy barterach wynagrodzenie za wykonane świadczenie jest określone w naturze (zamiana usługi na towar, usługi na usługę, towaru na towar). Natomiast w umowie kompensacyjnej strony w sposób tradycyjny określają wysokość wynagrodzenia, a jedynie sposób jego uregulowania przyjmuje formę kompensaty wzajemnych należności i zobowiązań. W obu przypadkach strony - o ile są podatnikami VAT - muszą wystawić faktury VAT.

- Strony umów dążą najczęściej do określenia wartości na poziomie ekwiwalentnym, aby uniknąć konieczności dokonywania dodatkowych płatności. Kwestią kluczową jest określenie podstawy opodatkowania świadczonych usług/dostarczanych towarów - podkreśla Janina Fornalik.

W umowie kompensacyjnej strony mają możliwość swobodnego określenia poziomu wynagrodzenia z uwzględnieniem uzasadnionych rabatów i VAT jest naliczany od kwoty należnej ustalonej przez strony.

- W przypadku barteru przedsiębiorcy często nie ustalają wartości poszczególnych towarów i usług, tylko negocjują umowę jako całość, dążąc do ekwiwalentności świadczeń wzajemnych - tłumaczy dalej ekspert.

Organy podatkowe mogą badać wartość świadczenia każdej ze stron w odniesieniu do jego wartości rynkowej. Daje do tego podstawę art. 29 ust. 3 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2008 r.

- Najlepiej zatem w umowie wycenić poszczególne usługi/towary i ewentualnie skorygować cenę o określony rabat, wówczas przybiera ona formę umowy kompensacyjnej, ale jednocześnie zabezpiecza przed możliwością zakwestionowania kwot VAT przez organy podatkowe (z wyjątkiem niektórych transakcji dokonywanych między podmiotami powiązanymi) - radzi Janina Fornalik.

Różnice między transakcją barterową a kompensacyjną

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

SŁOWNIK

Umowa barterowa - wymiana towarów i/lub usług na inne, równowartościowe towary i/lub usługi bez przekazania jakichkolwiek kwot pieniędzy pomiędzy kupującym a sprzedającym.

Umowa kompensacyjna - kontrakt, w ramach którego sprzedający zgadza się przyjąć część ceny towaru w pieniądzach, a pozostałość w towarach lub usługach.

Wartość rynkowa - całkowita kwota, jaką w celu uzyskania w danym momencie danych towarów lub usług nabywca lub usługobiorca na takim samym etapie sprzedaży jak ten, na którym dokonywana jest dostawa towarów lub świadczenie usług, musiałby, w warunkach uczciwej konkurencji, zapłacić niezależnemu dostawcy lub usługodawcy na terytorium kraju.

W przypadku gdy nie będzie można ustalić porównywalnej dostawy towarów lub świadczenia usług, przez wartość rynkową rozumie się:

a) w odniesieniu do towarów - kwotę nie mniejszą niż cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a w przypadku braku ceny nabycia koszt wytworzenia, określony w momencie dostawy,

b) w odniesieniu do usług - kwotę nie mniejszą niż całkowity koszt poniesiony przez podatnika na wykonanie tych usług.

EWA MATYSZEWSKA

ewa.matyszewska@infor.pl

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    REKLAMA

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    Nowe technologie pomogą ograniczyć marnowanie żywności?

    Każdy długi weekend czy święta to ogromne kolejki do marketów spożywczych. Polacy, pomimo wysokich cen, znów kupią więcej jedzenia niż potrzebują a duża część trafi na śmietnik. Niegospodarne podejście do żywności jest ogromnym wyzwaniem w obliczu zmian klimatycznych i coraz większego wysiłku, jaki trzeba będzie włożyć, by ją wyprodukować. Jak wykorzystać do tego nowa technologię? 

    REKLAMA

    Słowo "siostrzeństwo" w słownikach języka polskiego?

    Sondaż przeprowadzony przez Answear.LAB wskazuje  że ponad połowa kobiet uważa, że słowo „siostrzeństwo” powinno zostać wprowadzone do słowników języka polskiego. 97 proc. zauważa i docenia sukcesy kobiet.

    Rolnicy i pożyczka lombardowa - zmiana przepisów ustawy

    Sejm zmienił przepisy ustawy o pożyczce lombardowej. Przepisy nakazujące stosować do rolników ustawę o konsumenckiej pożyczce lombardowej zostały uchylone.

    REKLAMA