REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Informacja publiczna i dziennikarskie prawo do informacji

Monika Brzozowska
Monika Brzozowska
Adwokat, dziennikarz, politolog, doradca i trener. Ekspert z zakresu prawa własności przemysłowej, prawa reklamy, znawca problematyki z zakresu prawa prasowego, prawa mediów, prawa autorskiego.
Ustawa o dostępie do informacji publicznej odebrała więc prasie prymat w uzyskiwaniu informacji, bowiem na jej mocy każdemu, a nie tylko dziennikarzowi czy obywatelowi RP, organy władzy publicznej winny przekazać informację publiczną.
Ustawa o dostępie do informacji publicznej odebrała więc prasie prymat w uzyskiwaniu informacji, bowiem na jej mocy każdemu, a nie tylko dziennikarzowi czy obywatelowi RP, organy władzy publicznej winny przekazać informację publiczną.

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z przyjętą definicją, za informację publiczną należy uznać każdą wiadomość wytworzoną przez szeroko rozumiane władze publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują, bądź gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa, w zakresie tych kompetencji.

Za Informację publiczną uznajemy treść dokumentów urzędowych, czy wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej, niezależnie do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą. W tym znaczeniu informacje publiczne mogą się odnosić do osób prywatnych. Niezależnie od tego, w jakich dokumentach będzie zawarta informacja publiczna, każdy ma prawo dostępu do takiego dokumentu, o ile nie znajdą zastosowania ograniczenia wynikające z obowiązujących przepisów.

REKLAMA

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej prawo do informacji o niej obejmuje uprawnienie, które może być realizowane w postaci:

a) uzyskania informacji publicznej, w tym także przetworzonej,
b) wglądu do dokumentów urzędowych,
c) dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z publicznych wyborów.

Przeczytaj też: Podmioty zobowiązane do udzielania informacji publicznej

Za informację publiczną uznaje się więc co do zasady:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  •  treści zawarte w dokumentach wytworzonych przez organy władzy publicznej,
  •  treści wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej (i to niezależnie do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą; odnosi się to również do treści wystąpień do osób prywatnych),
  •  pieczęć i podpis ministra z ograniczeniem dotyczącym ich udostępniania,
  • materiały służące przeprowadzaniu konkursu na wyższe stanowiska w służbie cywilnej – testy, pytania symulacyjne, testy umiejętności i inne,
  • akta sprawy administracyjnej - oczywiście z uwzględnieniem ograniczenia dotyczącego udostępniania takich akt,
  •  informacje o obowiązującym prawie tj. tekst ustawy– z uwzględnieniem trybu ich udostępniania przewidzianego w ustawie z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych,
  • informacje o projektowanych aktach czy aktach nieogłoszonych.

REKLAMA

Kwestią zasadniczą dla prasy i dziennikarzy, jest uzyskanie od rzecznika prasowego danej instytucji, informacji na interesujący ich temat. Do czasu uchwalenia Konstytucji z dnia 2 kwietnia 1997 r., a właściwie do czasu wejścia w życie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (dalej jako u.d.i.p.), prasa korzystała ze swoistych przywilejów w zakresie informacji. 

Jak stanowi art. 61 Konstytucji RP, każdemu obywatelowi zapewnia się prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Do czasu wejścia w życie ustawy o dostępie do informacji publicznej, dostęp każdego obywatela do wyżej cytowanych informacji był często iluzoryczny i nie obejmował np. wszystkich dokumentów do których dzisiaj mają dostęp dziennikarze. 

W zakresie pełnego dostępu do informacji publicznej podstawowe znaczenia miało więc uchwalenie i wejście w życie ustawy o dostępie do informacji publicznej zapewniającej każdemu dostęp do informacji, wglądu do dokumentów urzędowych, czy też dostępu do posiedzeń organów kolegialnych pochodzących z powszechnych wyborów. 

W kwestii dostępu dziennikarzy do informacji publicznej ustawodawca w 2002 r. wprowadził w ustawie - Prawo prasowe (dalej pr. pr.) zapis art. 3a, zgodnie z którym, w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Dlatego też można stworzyć pewien podział dostępu do informacji publicznej na:

  •  informacje publiczne (art. 4 u.d.i.p.),
  •  inne informacje (art. 4 pr. pr. ), tj. informacje nie mające statusu informacji publicznych.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej odebrała więc prasie prymat w uzyskiwaniu informacji, bowiem na jej mocy każdemu, a nie tylko dziennikarzowi czy obywatelowi RP, organy władzy publicznej winny przekazać informację publiczną. 

Dodatkowo art. 24 u.d.i.p. dodał do ustawy pr. pr. unormowanie zawarte w treści art. 3a stanowiąc, że prawo dostępu dla prasy do informacji publicznej winno być realizowane w oparciu o ustawę o dostępie do informacji publicznej. Dla dziennikarzy dość istotne znaczenie będą miały terminy udostępniania informacji publicznej.

Polecamy: Zapożyczanie (kradzież tekstów) w Internecie

Zgodnie z treścią art. 13 u.d.i.p., udostępnienie informacji winno się odbyć bez zbędnej zwłoki, niemniej jednak termin ten może zostać przedłużony, w ustawowo określonych przypadkach, nawet do 2 miesięcy. 

Zaznaczyć również należy, iż ustawodawca przewidział też przypadki odmowy udzielenia informacji publiczne, której może nastąpić:

- z uwagi na tajemnicę państwowa,
- inną tajemnicę ustawowo chronioną,
- prawo do prywatności,
- z uwagi na tajemnicę przedsiębiorcy. 

Tak więc nawet jeśli informacją publiczną będzie rozstrzygnięcie organu administracji publicznej (decyzja administracyjna) w przedmiocie wniosku osoby prywatnej, to informacja ta nie może zostać udostępniona, jeśli będzie objęta tajemnicą prawnie chronioną lub np. ograniczeniami wynikającymi z ustawy o ochronie danych osobowych.

Możemy więc zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem podzielić informacje publiczne na:

  •  takie, które podlegają udostępnieniu na zasadach i w trybie zawartym w omawianej ustawie (art. 1 ust. 1 u.d.i.p.),
  • takie, które podlegają udostępnieniu na zasadach i w trybie przewidzianym w ustawach szczególnych (art. 1 ust. 2 u.d.i.p.).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA