REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność pracodawcy za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę

Bartłomiej Sikora
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracownik, z którym pracodawca rozwiązał umowę o pracę niezgodnie z prawem, może żądać przywrócenia do pracy lub odszkodowania.

Pracodawca ma prawo rozwiązać umowę o pracę, którą zawarł z pracownikiem. Prawo to posiada jednak pewne ograniczenia, które wynikają z charakteru stosunku prawnego, jaki łączy strony umowy o pracę. Zakres tych ograniczeń wiąże się m.in. z rodzajem zawartej między pracodawcą i pracownikiem umowy o pracę czy też statusem konkretnego pracownika.

REKLAMA

Stąd też pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę m.in.:

• pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z momentem osiągnięcia tego wieku,

• w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia,

• pracownicy będącej w ciąży i w czasie urlopu macierzyńskiego,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• pracownikowi będącemu chronionym działaczem związkowym.

Wypowiedzenie niegodne z prawem to wypowiedzenie:

• które narusza przepisy o wypowiadaniu umów w zakresie terminów wypowiedzenia umowy, zakazów wypowiedzenia, pominięcia konsultacji ze związkami zawodowymi, niepouczenia pracownika o terminie odwołania do sądu pracy,

• niezawierające uzasadnienienia wypowiedzenia umowy o pracę (w przypadku umów zawartych na czas nieokreślony).

Niezgodne z prawem rozwiązanie umowy terminowej

Rozwiązanie za wypowiedzeniem

REKLAMA

Co do zasady pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę zawartej na czas określony. Jest to możliwe, gdy umowa ta została zawarta na czas co najmniej 6 miesięcy oraz w swej treści zawiera klauzulę dopuszczającą możliwość jej rozwiązania za 2-tygodniowym wypowiedzeniem. Rozwiązanie umowy w tym trybie (jeśli jest ono dopuszczalne) nie pociąga za sobą konieczności wskazania przez pracodawcę okoliczności i powodów uzasadniających podjęcie przez niego decyzji o zakończeniu umowy.

Obowiązek wskazania takiego uzasadnienia powstaje natomiast w sytuacji wypowiedzenia umowy zawartej na czas nieokreślony. W przypadku tego typu umowy o pracę rozwiązanie umowy przy zachowaniu stosownych okresów wypowiedzenia umowy wskazanych przez przepisy Kodeksu pracy jest możliwe, jeżeli pracodawca ma uzasadnione powody, aby taką współpracę z pracownikiem zakończyć. Kwestia właściwego uzasadnienia wypowiedzenia umowy o pracę wzbudza zarówno w praktyce, jak i w doktrynie prawa pracy najwięcej kontrowersji. Nieuzasadnienie czy też niewystarczające uzasadnienie przez pracodawcę wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony powoduje poważne konsekwencje. Wadliwe wypowiedzenie umowy o pracę może być wzruszone wyłącznie na drodze postępowania sądowego. Jeżeli jednak pracownik w terminie 7 dni od dokonania wypowiedzenia nie odwoła się do sądu pracy - również wadliwie dokonane wypowiedzenie doprowadzi do skutecznego rozwiązania umowy o pracę.

W razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony było nieuzasadnione lub też narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy stosownie do żądania pracownika w tym zakresie orzeka:

• o bezskuteczności wypowiedzenia,

• a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach,

• o odszkodowaniu.

Jeżeli wypowiedzenie umowy zawartej na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu tych umów, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie. Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

 

Rozwiązanie bez wypowiedzenia

Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika:

• w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych,

• w przypadku popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem,

• w razie zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić jednak po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy. W razie jednak rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę, zawartej na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy, z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę bez wypowiedzenia, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie, jeżeli upłynął już termin, do którego umowa miała trwać, lub gdy przywrócenie do pracy byłoby niewskazane ze względu na krótki okres, jaki pozostał do upływu tego terminu. Zgodnie z Kodeksem pracy odszkodowanie w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Jeżeli rozwiązano umowę o pracę zawartą na czas określony albo na czas wykonania określonej pracy, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące. Warto jednak w tym miejscu zwrócić uwagę na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 27 listopada 2007 r., w którym wskazał, że art. 58 w zw. z art. 300 Kodeksu pracy, który wyłącza dochodzenie innych niż określone w art. 58 k.p. roszczeń odszkodowawczych, związanych z bezprawnym rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia, jest niezgodny z art. 64 ust. 1 w zw. z art. 2 Konstytucji RP oraz nie jest niezgodny z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji RP. Zgodnie z tym wyrokiem uzasadnione staje się żądanie wyższego odszkodowania niż określone w art. 58 k.p. za szkodę powstałą wskutek rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Pracodawca powinien wziąć pod uwagę, że mogą to być bardzo duże kwoty. Sąd Najwyższy w uchwale z 9 czerwca 2009 r. przyjął ponadto, że można żądać wznowienia postępowania na podstawie wskazanego wyżej wyroku Trybunału Konstytucyjnego, jeśli prawomocne orzeczenie zostało ferowane wbrew normie prawnej zrekonstruowanej przez Trybunał Konstytucyjny z art. 58 k.p. w zw. z art. 300 k.p. (II PZP 6/09, Biul. SN 2009/6).

Bartłomiej Sikora

Podstawa prawna:

• art. 45, 47, 471, 50, 52, 58, 59 i 60 Kodeksu pracy,

• wyrok TK z 27 listopada 2007 r. (SK 18/05, OTK-A 2007/10/128).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA