REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Sposób obliczania dodatków za nadgodziny

Michał Culepa
Michał Culepa
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Dodatek za pracę nadliczbową powinien być obliczany co do zasady od kwoty wynagrodzenia wynikającej ze stawki osobistego zaszeregowania, która obejmuje wynagrodzenie zasadnicze oraz dodatek funkcyjny - jeżeli został przyznany.

Zasadą jest, że wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną (art. 80 k.p.). Natomiast praca wykonywana w godzinach nadliczbowych powinna być tak samo opłacona, jak praca wykonana w normalnych godzinach. Ponadto pracownikowi w przypadku nadgodzin przysługuje dodatek lub czas wolny udzielany na wniosek pracownika (w proporcji 1 : 1) lub z inicjatywny pracodawcy (w proporcji 1 : 1,5). Natomiast udzielenie przez pracodawcę czasu wolnego skutkuje tylko tym, że pracownikowi nie przysługują dodatki za pracę w nadgodzinach (stanowisko Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z 2005 r., nr GNP-367-4560/05/PE).

REKLAMA

Jak ustalić podstawę obliczenia dodatku

REKLAMA

Co do zasady podstawę obliczenia dodatku stanowi wynagrodzenie pracownika wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania określonego stawką godzinową lub miesięczną. Jeżeli takiego składnika nie określono, przyjmuje się wówczas kwotę 60% wynagrodzenia (art. 1511 § 3 k.p.). Przepisy kodeksowe nie definiują pojęcia stawki osobistego zaszeregowania. Należy jednak zauważyć, że wprowadzenie takiego pojęcia i odróżnienie go od „normalnego wynagrodzenia za pracę” powoduje, że będzie to część wynagrodzenia ustalana w inny sposób. Na rozróżnienie to zwrócił uwagę już Sąd Najwyższy w wyroku z 3 czerwca 1986 r. (I PRN 40/86), w którym stwierdził, że przez „normalne wynagrodzenie” należy rozumieć takie wynagrodzenie, które pracownik otrzymuje stale i systematycznie, a więc obejmujące zarówno wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stawki osobistego zaszeregowania, jak i dodatkowe składniki wynagrodzenia o charakterze stałym, jeżeli na podstawie obowiązujących w zakładzie pracy przepisów płacowych pracownik ma prawo do takich dodatkowych składników.

Stosunkowo łatwo jest ustalić należność za godziny nadliczbowe, gdy pracownikowi przysługuje jedynie wynagrodzenie zasadnicze. W takim wypadku wystarczy ustalić stawkę godzinową wynagrodzenia i dokonać stosownego przeliczenia tej stawki na określony dodatek.

Aby obliczyć należność za 1 godzinę, gdy składniki wynagrodzenia są:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości - należy tę stawkę podzielić przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu,

• zmienne - wynagrodzenie dzieli się przez liczbę godzin przepracowanych przez pracownika w okresie, z którego ustala się to wynagrodzenie.

Przykład

REKLAMA

Pracownik jest zatrudniony w spółce S. Otrzymuje wynagrodzenie miesięczne w stałej stawce w wysokości 4500 zł. W regulaminie wynagradzania dla jego stanowiska nie określono innych składników wynagrodzenia. Ma ustalony podstawowy system czasu pracy. W dniach 11 i 12 czerwca 2009 r. został zobowiązany do pracy po godzinach. W obydwu dniach przepracował po 13 godzin (od 8.00 do 21.00). Łącznie wypracował więc 10 godzin nadliczbowych.

W czerwcu 2009 r. liczba godzin do przepracowania w podstawowym systemie czasu pracy wynosi 168 godz. Stawka za 1 godz. pracy wynosi więc w tym miesiącu 26,78. Za 1 godzinę nadliczbową otrzyma on dodatek równy 50% stawki godzinowej, czyli 13,39 zł, tj. łącznie 40,17 zł. Za 10 godzin nadliczbowych wynagrodzenie wyniesie zatem 401,70 zł.

Stawka osobistego zaszeregowania

Trudniejszą sprawą jest ustalenie podstawy wymiaru dodatku za pracę w nadgodzinach, kiedy pracownikowi należy się wynagrodzenie wieloskładnikowe. Pierwszą wskazówkę do ustalenia podstawy wymiaru dodatku za nadgodziny można odnaleźć w dwóch wcześniejszych orzeczeniach Sądu Najwyższego - w wyroku z 25 kwietnia 1985 r. (I PRN 28/85) oraz w uchwale z 30 grudnia 1986 r. (III PZP 42/86). Sąd Najwyższy wyraził stanowisko, że występujące w przepisach prawa pracy określenie „wynagrodzenie pracownika wynikające z osobistego zaszeregowania” obejmuje oprócz wynagrodzenia zasadniczego również dodatek funkcyjny.

W wielu zakładach pracy utrwaliła się natomiast praktyka ustalania dodatku za nadgodziny od pełnej kwoty wynagrodzenia, obejmującej nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale również wszystkie pozostałe składniki wynagrodzenia, wynikające z przepisów płacowych (np. dodatki stażowe, za trudne warunki pracy, różnego typu dodatki specjalne, a nawet premie regulaminowe). Pracodawca nie musi jednak stosować się do takiej metody ustalania stawki osobistego zaszeregowania. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z 3 kwietnia 2007 r. (II PZP 4/07) stwierdził, że pojęcie wynagrodzenia pracownika wynikającego z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, odnosi się do stawki wynagrodzenia zasadniczego ustalonej przez strony w umowie o pracę lub innym akcie będącym podstawą stosunku pracy, wskazując zarazem, że zasadne jest dalsze wliczanie do stawki osobistego zaszeregowania także dodatku funkcyjnego.

Przykład

Pracownica jest zatrudniona w Urzędzie Miasta K. na stanowisku głównego specjalisty. Zgodnie z obowiązującymi przepisami o wynagradzaniu pracowników samorządowych przysługuje jej wynagrodzenie zasadnicze, dodatki: stażowy, funkcyjny, a także od stycznia 2009 r. - dodatek specjalny w związku z przejęciem części obowiązków w zastępstwie koleżanki, która przebywa na urlopie macierzyńskim.

Jej płaca zasadnicza wynosi 3000 zł, dodatek stażowy za 10 lat pracy (10% wynagrodzenia zasadniczego) - 300 zł, dodatek funkcyjny - 500 zł, dodatek specjalny (30% sumy wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego) - 1050 zł. Łącznie pobiera wynagrodzenie miesięczne w kwocie 4850 zł.

W dniach 24, 25 i 26 czerwca 2009 r. wykonywała pracę po godzinach urzędowania (8.00-16.00), odpowiednio do 19.30 (3,5 godz.), do 18.30 (2,5 godz.) i do 17.00 (1 godz.), przepracowując tym samym 7 godzin nadliczbowych.

Za tę pracę będzie przysługiwać normalne wynagrodzenie z dodatkiem 50%.

Normalne wynagrodzenie będzie liczone od pełnej kwoty płacy miesięcznej, tj. od 4850 zł, z uwzględnieniem liczby godzin do przepracowania w czerwcu, tj. 168, i wyniesie za 1 godz. pracy:

4850 zł : 168 godz. = 28,87 zł

Dodatek za nadgodziny powinien być obliczony co najmniej od sumy wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego, tj. od kwoty 3500 zł i wyniesie za 1 godzinę:

(3500 zł : 168 godz.) × 50% = 10,42 zł

Za 1 godz. nadliczbową wynagrodzenie powinno wynieść 39,29 zł, a za 7 godz. nadliczbowych - łącznie 275,03 zł.

Michał Culepa 

Podstawa prawna:

• art. 80, art. 1511, 1512 Kodeksu pracy,

• § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.),

• orzeczenia Sądu Najwyższego:

- z 3 czerwca 1986 r. (I PRN 40/86, OSNC 1987/9/140),

- z 25 kwietnia 1985 r. (I PRN 28/85, OSNC 1986/1/19),

- z 30 grudnia 1986 r. (III PZP 42/86, OSNC 1987/8/106),

- z 3 kwietnia 2007 r. (II PZP 4/07, OSNP 2007/21-22/307),

- stanowisko Departamentu Prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z 2005 r., nr GNP-367-4560/05/PE.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Wskaźnik koniunktury GUS. Gastronomia i zakwaterowanie z największym wzrostem

    Zakwaterowanie i gastronomia znalazły się wśród branż, w których notowany był do tej pory dodatni wskaźnik koniunktury (informacja i komunikacja oraz finanse i ubezpieczenia).

    Troska i zrozumienie w kontakcie z pacjentami – klucz do profesjonalnej opieki zdrowotnej

    Empatia jest kluczowa w relacjach między personelem medycznym a pacjentami, będąc nieodzownym fundamentem wysokiej jakości opieki zdrowotnej. W obecnych czasach, gdy pacjenci mają coraz większe oczekiwania, a zmiany w medycynie są nieustanne, zdolność do empatii wyróżnia się jako jeden z głównych czynników wpływających na poziom świadczonych usług. Nawet w czasach, gdy technologie medyczne rozwijają się dynamicznie, to właśnie empatyczny kontakt między pacjentem a personelem zdrowotnym ma zasadnicze znaczenie. Umiejętność wczucia się w położenie innej osoby jest kluczowa, tworząc solidną podstawę dla profesjonalnej i skutecznej opieki nad pacjentami.

    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    REKLAMA

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    REKLAMA

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA