REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zaległe urlopy wypoczynkowe

Małgorzata Podgórska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Urlop wypoczynkowy należy wykorzystać w roku kalendarzowym, za który się należy, nie później niż do 31 marca roku następnego. Nieudzielanie pracownikowi zaległego urlopu może stanowić wykroczenie przeciwko prawom pracownika.

Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego i płatnego urlopu wypoczynkowego, którego nie może się zrzec (art. 152 k.p.). Celem urlopu wypoczynkowego jest odpoczynek oraz umożliwienie pracownikowi regenerację sił, dlatego pracodawca jest zobowiązany udzielić pracownikowi urlopu w roku kalendarzowym, w którym nabył do niego prawo (art. 161 k.p.).

REKLAMA

Wyjątki od tej zasady są możliwe jedynie w ściśle określonych przepisami prawa pracy sytuacjach, np. pracownik nie może rozpocząć zaplanowanego urlopu z powodu usprawiedliwionej nieobecności w pracy spowodowanej czasową niezdolnością do pracy wskutek choroby lub korzystania z urlopu macierzyńskiego. Wtedy pracodawca musi przesunąć urlop na późniejszy termin.

Termin udzielenia urlopu

Urlop niewykorzystany w terminie wynikającym z ustalanego przez pracodawcę planu urlopowego powinien zostać udzielony pracownikowi najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego, niezależnie od tego, po czyjej stronie zaistniały przyczyny powodujące przesunięcie urlopu - pracownika czy pracodawcy (art. 168 § 1 k.p.).

Przykład

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracownik 1 stycznia 2009 r. ma 4 dni urlopu zaległego za 2008 r., a zatem najpóźniej 31 marca 2009 r. powinien rozpocząć zaległy urlop, który zakończy się 3 kwietnia 2009 r.

REKLAMA

Gdyby jednak pracownik nie wykazywał chęci wykorzystania całego przysługującego mu zaległego urlopu, wówczas pracodawca może wysłać go do końca marca 2009 r. na przymusowy wypoczynek. Taki pogląd wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z 25 stycznia 2006 r., stwierdzając, że pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop, nawet gdy ten nie wyraża na to zgody.

Natomiast bezpodstawne naruszenie przez pracodawcę obowiązku udzielenia pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego za dany rok kalendarzowy do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego nie uprawnia pracownika do rozpoczęcia po tym terminie urlopu bez zgody pracodawcy. Nawet w przypadku uprzedniego zawiadomienia pracodawcy. Taka nieobecność w pracy będzie traktowana jako nieobecność nieusprawiedliwiona. Podobne stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z 5 grudnia 2000 r.

Słuszny wydaje się również pogląd, że urlop wypoczynkowy ze względu na jego cel powinien być z reguły wykorzystywany w naturze. Zasada ta dotyczy także urlopów zaległych, a zatem gdy pracownik z przyczyn od niego niezależnych nie jest w stanie wykorzystać urlopu do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego, pracodawca powinien udzielić pracownikowi urlopu w naturze, nawet gdy upłynie wskazany ustawowo termin.

Urlop na żądanie

REKLAMA

Urlop na żądanie w wymiarze 4 dni w roku kalendarzowym jest udzielany przez pracodawcę bez porozumienia co do terminu i nie jest uwzględniany w planie urlopów. Jeżeli pracownik nie wykorzysta go w bieżącym roku kalendarzowym, to urlop ten traci swój specyficzny charakter i przechodzi na następny rok kalendarzowy jako zwykły zaległy urlop wypoczynkowy. Taki urlop nie musi być wykorzystany do końca marca następnego roku kalendarzowego, co wynika wprost z art. 168 k.p., pracownik może zatem zadeklarować chęć wykorzystania go w dowolnym terminie.

Należy również zwrócić uwagę, że pracownik będący w okresie wypowiedzenia musi wykorzystać urlop wypoczynkowy, jeśli pracodawca w tym czasie mu go udzieli. Bez znaczenia pozostaje fakt, która ze stron złożyła wypowiedzenie umowy o pracę - pracownik czy pracodawca. Pracownik nie ma przy tym możliwości odmowy wykorzystania przysługującego mu urlopu wypoczynkowego. Dotyczy to zarówno urlopu za rok bieżący (oczywiście w wymiarze wynikającym z art. 1551 k.p., czyli proporcjonalnie do okresu zatrudnienia w roku, w którym dochodzi do rozwiązania stosunku pracy), jak i urlopu zaległego. Urlop zaległy powinien być udzielony pracownikowi w całości.

Przedawnienie roszczeń

Roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, dotyczy to również roszczenia o udzielenie urlopu wypoczynkowego (art. 291 § 1 k.p.). Należy przyjąć, że rozpoczęcie biegu 3-letniego terminu przedawnienia roszczenia o udzielenie urlopu wypoczynkowego następuje bądź z końcem roku kalendarzowego, za który urlop przysługuje (art. 161 k.p.), bądź najpóźniej z końcem pierwszego kwartału roku następnego, jeżeli urlop został przesunięty na ten rok z przyczyn leżących po stronie pracownika lub pracodawcy (art. 168 k.p.).

Natomiast wniesienie powództwa do sądu pracy dotyczącego konkretnego roszczenia przerywa bieg jego przedawnienia. Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Jednak w przypadku wszczęcia postępowania przed sądem pracy w celu dochodzenia tego roszczenia (w tym przypadku urlopu wypoczynkowego) - biegnie ono na nowo dopiero po zakończeniu postępowania prawomocnym wyrokiem (art. 295 k.p.).

Innym zdarzeniem powodującym przerwanie biegu terminu przedawnienia jest uznanie roszczenia przez pracodawcę. Takie uznanie roszczenia może nastąpić w dowolnej formie - ustnej lub pisemnej.

Przykład

Pracownik 1 stycznia 2008 r. miał 20 dni zaległego urlopu wypoczynkowego za 2007 r. Pracodawca odmówił udzielenia go do końca I kwartału 2008 r. W czerwcu uznał roszczenie o udzielenie urlopu wypoczynkowego, nie kwestionując zaległego wymiaru. Jednocześnie oświadczył, że na razie udziela 5 dni urlopu, a pozostałych 15 udzieli w późniejszym terminie z powodu dużego natężenia pracy. Kiedy nastąpi przedawnienie pozostałej części urlopu?

Ponieważ zaległy urlop za 2007 r. został przesunięty na I kwartał 2008 r., bieg 3-letniego terminu przedawnienia rozpoczął się z upływem 31 marca 2008 r. i zakończyłby się 31 marca 2011 r. W związku jednak z przerwaniem biegu przedawnienia spowodowanym uznaniem roszczenia przez pracodawcę bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od złożenia przez pracodawcę oświadczenia woli, w związku z czym przedawnienie nastąpi w czerwcu 2011 r.

Podkreślenia wymaga fakt, że nieudzielanie pracownikowi zaległego urlopu wypoczynkowego do końca następnego roku kalendarzowego przez pracodawcę może stanowić wykroczenie przeciwko prawom pracownika (art. 282 § 1 pkt 2 k.p.), które zagrożone jest sankcją w postaci kary grzywny w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł.

Podstawa prawna:

• ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy,

• wyroki Sądu Najwyższego z:

- 25 stycznia 2006 r. (I PK 124/05, OSNP 2006/23-24/354),

- 5 grudnia 2000 r. (I PKN 121/00, OSNP 2002/15/353),

- 24 stycznia 1974 r. (III PRN 41/73, PiZS 1975/4/75).

Małgorzata Podgórska 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Troska i zrozumienie w kontakcie z pacjentami – klucz do profesjonalnej opieki zdrowotnej
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    REKLAMA

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    REKLAMA

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    REKLAMA