REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zawieszenie układu zbiorowego pracy

Ryszard Sadlik
Ryszard Sadlik
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Zawieszeniu ulegają jedynie te postanowienia układu, które w sposób korzystniejszy niż Kodeks pracy regulują prawa pracowników.

Gdy pracodawca znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej, ma możliwość zawarcia ze związkami zawodowymi porozumienia zawieszającego układ zbiorowy pracy. Pozwoli to na ograniczenie wydatków na rzecz pracowników, a przez to poprawi sytuację pracodawcy. Istotne jest przy tym, że zawieszenie uprawnień pracowniczych wynikających z układu pracy następuje niejako automatycznie, czyli bez potrzeby dokonywania wypowiedzeń zmieniających.

REKLAMA

Zasady zawieszenia układu

REKLAMA

Ze względu na sytuację finansową pracodawcy strony układu zakładowego mogą zawrzeć porozumienie o zawieszeniu w całości lub w części stosowanego u danego pracodawcy układu zakładowego oraz układu ponadzakładowego. Okres zawieszenia nie może być dłuższy niż 3 lata. Zasady zawieszania układów zbiorowych pracy określa art. 24127 k.p. Zawieszenie może dotyczyć całości lub tylko części układu, przy czym w drugim przypadku strony powinny szczegółowo określić, które zapisy układu zbiorowego będą zawieszone. Jest to o tyle istotne, że brak precyzyjnych ustaleń może powodować w praktyce wiele kontrowersji dotyczących realizacji uprawnień pracowników wynikających z układu. Ponadto w okresie zawieszenia zakładowego układu zbiorowego pracy pracodawca powinien w regulaminie wynagradzania ustalić obowiązujące warunki wynagradzania pracowników.

Zawieszenie układu zwykle dotyczy świadczeń na rzecz pracowników, m.in. takich jak dodatki stażowe, funkcyjne czy nagrody jubileuszowe, które zostały przewidziane w układzie zbiorowym pracy. W okresie zawieszenia układu lub jego części postanowienia układu przewidujące prawa pracowników do zawieszonych świadczeń nie obowiązują. Pracownik, który w okresie zawieszenia układu spełnił warunki uprawniające do świadczenia przewidzianego w zakładowym układzie zbiorowym pracy, nie nabywa prawa do nagrody jubileuszowej, chyba że co innego wynika z postanowień układu lub porozumienia o zawieszeniu jego stosowania (uchwała SN z 9 kwietnia 2008 r., II PZP 6/08, Biul. SN 2008/4/27).

Przykład

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Zakładowy układ zbiorowy pracy obowiązujący w przedsiębiorstwie przewidywał prawo do nagrody jubileuszowej po upływie 20 lat zakładowego stażu pracy. Wobec trudnej sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa zostało jednak zawarte porozumienie o zawieszeniu części układu zbiorowego pracy, która dotyczyła także prawa do nagród jubileuszowych. Pracownica będąca na urlopie macierzyńskim uzyskała 20-letni zakładowy staż pracy w czasie, gdy układ zbiorowy pracy był w części zawieszony. Ponieważ pracodawca odmówił jej wypłaty nagrody jubileuszowej, wskazując na zawieszenie układu zbiorowego pracy w tej części, pracownica wniosła pozew do sądu pracy. Zażądała zasądzenia nagrody, gdyż twierdziła, że pracodawca, zawieszając wraz ze związkami zawodowymi stosowanie części układu zbiorowego pracy, nie uzyskał jej zgody i nie wypowiedział jej warunków pracy i płacy. Sąd jednak oddalił jej powództwo, uznając, że pracodawca postąpił prawidłowo.

Porozumienie o zawieszeniu układu nie może pozbawiać pracowników uprawnień, które wynikają z przepisów ustawowych, a tylko informacyjnie zostały wpisane do treści układu zbiorowego pracy. Może to dotyczyć np. wynagrodzenia za czas przestoju czy odprawy emerytalnej, które wynikają wprost z przepisów Kodeksu pracy.

Wypowiedzenie zmieniające warunki pracy lub płacy

W razie zawieszenia układu zbiorowego pracy lub jego części pracodawca nie ma obowiązku stosowania wypowiedzenia zmieniającego. Przez okres wskazany w porozumieniu nie stosuje się z mocy prawa wynikających z układu ponadzakładowego oraz z układu zakładowego warunków umów o pracę i innych aktów stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy (art. 24127 § 3 k.p.). Przy czym skutek w postaci zmiany treści umów o pracę polegającej na zastąpieniu warunków umów wynikających z zawieszonych postanowień układu warunkami wynikającymi z przepisów ustawowych następuje z mocy prawa od daty określonej w porozumieniu. Zawieszenie stosowania postanowień zakładowego układu zbiorowego pracy dotyczy także pracownika korzystającego w okresie przedemerytalnym z ochrony przed wypowiedzeniem warunków pracy lub płacy (art. 39 w związku z art. 42 § 1 k.p.). Wynika to z faktu, że pogorszenie warunków zatrudnienia mające na celu poprawę sytuacji pracodawcy dotyka solidarnie wszystkich pracowników. Tak wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z 27 października 2004 r. (I PK 627/03, OSNP 2005/12/168).

Powyższe unormowanie stanowi zatem wyjątek od zasady, że niekorzystne dla pracownika zmiany układu zbiorowego wprowadzane są do treści stosunku pracy tylko w drodze wypowiedzenia zmieniającego (art. 24113 k.p.). Dotyczy to jednak tylko tych postanowień umów o pracę, które wynikały z zawieszonego układu zbiorowego.

Przykład

W Spółce X obowiązywał zakładowy układ zbiorowy pracy, w którym powtórzono także zapisy Kodeksu pracy dotyczące wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Spółka X znalazła się w trudniej sytuacji finansowej i strony układu zbiorowego pracy, chcąc ratować istnienie przedsiębiorstwa, zawarły porozumienie o zawieszeniu układu w całości na 3 lata. Po upływie pół roku od zawieszenia układu zbiorowego pracy Adam Z. będący pracownikiem Spółki X zażądał wypłacenia mu wynagrodzenia wraz dodatkiem za pracę w godzinach nadliczbowych. Spółka X jednak odmówiła, wskazując, że obowiązujące w tym zakresie przepisy układu zbiorowego pracy zostały zawieszone. Adam Z. wystąpił wtedy z pozwem do sądu, dochodząc zasądzenia kwoty 2100 zł tytułem wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Sąd uwzględnił powództwo Adama Z., gdyż zawieszenie stosowania układu zbiorowego nie miało wpływu na obowiązujące przepisy w zakresie wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych.

Zawieszenie układu zbiorowego pracy nie ma znaczenia dla tych postanowień umów o pracę przewidujących uprawnienia pracownika, które nie wynikają z układu zbiorowego pracy lub przekraczają poziom uprawnień przewidzianych w układzie. Wobec takich postanowień pracodawca musi zastosować wypowiedzenie zmieniające lub zawrzeć z pracownikami porozumienia modyfikujące ich warunki pracy lub płacy.

Istotne jest przy tym, że po upływie okresu, na który zawieszono stosowanie układu, treść stosunków pracy jest ponownie kształtowana przez ten układ, bez potrzeby dokonywania w tym zakresie jakichkolwiek czynności prawnych.

Ryszard Sadlik

sędzia Sądu Okręgowego w Kielcach

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA