REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pracodawca nie może zmusić pracownika do założenia konta w banku

Marcin Wojewódka
Radca prawny, założyciel Kancelarii Wojewódka i Wspólnicy Sp. k.; doktor nauk ekonomicznych; absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz Studiów Podyplomowych Psychologia Zarządzania Personelem. Ma ponad 15-letnie doświadczenie zawodowe w zakresie prawa pracy i świadczeń pracowniczych. Doradzał kilkudziesięciu pracodawcom w Polsce w zakresie prawa pracy oraz świadczeń pracowniczych. Od 2000 roku współtworzył kilkadziesiąt Pracowniczych Programów Emerytalnych we wszystkich formach. W latach 2016-2017 Członek Zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nadzorujący Pion Administracji i Zamówień Publicznych. Członek Stowarzyszenia Prawa Pracy.
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracodawca może odliczyć z pensji pracownika kwoty, które mu wypłacił za okres nieobecności w pracy, mimo że nie miał on prawa do wynagrodzenia. Czy może takiego odliczenia dokonać w dowolnym terminie?

REKLAMA

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy pracodawca ma prawo zmniejszenia kwoty wynagrodzenia pracownika o wynagrodzenia wypłacone mu w poprzednim terminie płatności za czas nieobecności. Wskazuje na to art. 87 par. 7 k.p. Sytuacja, do której odnosi się ten przepis, następuje zazwyczaj wtedy, gdy wynagrodzenie jest wypłacane pracownikowi z góry. Artykuł 87 par. 7 k.p. dotyczy jednak nie tylko sytuacji, w których wynagrodzenie jest płatne z góry, ale obejmuje wszystkie przypadki wypłaty wynagrodzenia za okres nieobecności w pracy.

REKLAMA

Gramatyczna wykładnia tego przepisu przesądza jednak, iż powyższe uprawnienie odnosi się wyłącznie do kwot wypłaconych w poprzednim okresie płatności. Innymi słowy pracodawca nie może dokonać potrącenia z wynagrodzenia w dowolnym terminie, chyba że pracownik wyrazi na to zgodę. Dla celów dowodowych doradzałbym, aby takie potrącenie zostało dokonane na podstawie pisemnej zgody pracownika. W razie jej braku pracodawca może potrącić pracownikowi kwoty tylko przy najbliższym terminie płatności wynagrodzenia. Wskazał na to Sąd Najwyższy w wyroku z 4 października 1994 r. (I PRN 71/94, OSNAPiUS 1995/7/89). W późniejszym terminie pracodawca może dochodzić od pracownika ich zwrotu na podstawie przepisów kodeksu cywilnego o bezpodstawnym wzbogaceniu.

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. Pracodawca może jednak odmówić wypłaty pensji. Wynagrodzenie przysługuje bowiem za pracę wykonaną sumiennie, starannie i niewadliwie. Jakie są zatem przesłanki do odmowy wypłaty albo zmniejszenia wynagrodzenia?

REKLAMA

Przepisy prawa pracy w sposób enumeratywny wyliczają katalog przypadków, w których pracodawcy przysługuje prawo do dokonania potrąceń i odliczeń z wynagrodzenia przysługującego pracownikowi z tytułu umowy o pracę. Z drugiej strony przepisy przewidują możliwość zmniejszenia pracownikowi wynagrodzenia lub odmowy jego wypłaty w sytuacjach, gdy pracownik świadczy pracę w sposób niesumienny, niestaranny lub wadliwy. Za pracę niewykonaną lub za pracę wykonaną źle wynagrodzenie nie przysługuje.

Jeżeli pracodawca nie chce wypłacić pracownikowi wynagrodzenia, powinien pamiętać, że w razie sporu, to on będzie musiał udowodnić przed sądem, że nie dokonał wypłaty pensji z winy pracawnika. W praktyce może to być bardzo trudne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracodawca musi wypłacać pracownikowi pensję najpóźniej do dziesiątego dnia następnego miesiąca kalendarzowego. Czy musi być ona wypłacana zawsze w tym samym terminie? Czy należy wskazać w umowie o pracę, regulaminie wynagradzania konkretny dzień wypłaty pensji?

Terminowe wypłacanie wynagrodzenia jest jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy. Pracodawca musi wypłacić pracownikowi wynagrodzenie co najmniej raz w miesiącu, w stałym, z góry ustalonym terminie. Termin, miejsce, czas i częstotliwość wypłaty wynagrodzenia powinny być określone w obowiązującym u danego pracodawcy regulaminie pracy.

Artykuł 85 par. 2 k.p. stanowi, iż wynagrodzenie za pracę płatne raz w miesiącu wypłaca się z dołu, niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu pierwszych dziesięciu dni następnego miesiąca kalendarzowego. Powyższa zasada nie obowiązuje w stosunku do dodatkowych składników wynagrodzenia za pracę, przysługujących pracownikowi za okresy dłuższe niż jeden miesiąc. Takie składniki pracodawca ma obowiązek wypłacić z dołu w terminach określonych albo w regulaminie wynagradzania, albo w postanowieniach układu zbiorowego pracy.

Termin wypłaty wynagrodzenia określony w regulaminie pracy powinien być stały. Pracodawca powinien więc wskazać konkretny dzień każdego miesiąca, w którym będzie wypłacana pensja, np. 30 dzień każdego miesiąca, ostatni piątek miesiąca. Dzięki temu pracownicy uzyskają informację, kiedy najpóźniej powinni spodziewać się swojej pensji. Natomiast w przypadku gdy ustalony dzień wypłaty wynagrodzenia za pracę jest dniem wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się w dniu poprzedzającym, a nie jak to często robią pracodawcy w dniu następnym. Warto podkreślić, że pracodawca nie może zmienić ustalonego terminu wypłaty pensji.

Czy pracodawca może zobowiązać pracowników do założenia konta bankowego, na które będzie im przelewał wynagrodzenie za pracę?

Artykuł 86 par. 2 k.p. wyraźnie stanowi, iż wypłaty wynagrodzenia dokonuje się w formie pieniężnej. Częściowe spełnienie wynagrodzenia w innej formie niż pieniężna jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy przewidują to ustawowe przepisy prawa pracy lub układ zbiorowy pracy. Świadczeniem pieniężnym w ścisłym znaczeniu nie jest zapłata za pomocą różnego rodzaju pieniężnych papierów wartościowych (czeków, weksli, obligacji, akcji itp.).

Zgodnie z art. 86 par. 3 k.p. obowiązek wypłacenia wynagrodzenia może być spełniony w inny sposób niż do rąk pracownika, jeżeli pozwalają na to postanowienia układu zbiorowego pracy lub pracownik uprzednio wyrazi na to zgodę na piśmie. Jeżeli nie obowiązuje układ zbiorowy, pracodawca nie może zmusić pracownika do założenia konta bankowego, może jedynie zaproponować mu taką formę wypłaty wynagrodzenia. Gdy nie wyrazi on zgody na założenie konta bankowego, wówczas pracodawca powinien wypłacać pracownikowi wynagrodzenie do rąk własnych.

Zdaniem Sądu Najwyższego (wyrok z 24 września 2003 r. I PK 324/02, OSNP 2004/18/313) wymaganie pisemnej zgody pracownika na bezgotówkową formę wypłaty wynagrodzenia za pracę (art. 86 par. 3 k.p.) ma ściśle bezwzględnie obowiązujący charakter, a postanowienie regulaminu pracy dopuszczające ustną zgodę jest nieważne (art. 9 par. 2 k.p.). Dokument zawierający zgodę pracownika na wypłatę wynagrodzenia w formie bezgotówkowej powinien zostać dołączony do jego akt osobowych.

Zatem pracodawca może wymóc na pracowniku założenie konta bankowego jedynie wówczas, gdy obowiązujący u niego układ zbiorowy pracy będzie stanowił, iż wypłata wynagrodzenia jest dokonywana wyłącznie na rachunek bankowy pracownika. W takiej sytuacji pracownicy są zobowiązani do założenia kont bankowych.

Pracownik nadużywa alkoholu. Czy w związku z tym jego żona może domagać się od pracodawcy, aby przelewał wynagrodzenie męża na jej konto?

Wypłata wynagrodzenia w sposób inny niż do rąk pracownika może nastąpić wyłącznie na podstawie obowiązujących norm zbiorowego prawa pracy, za pisemną zgodą pracownika lub na mocy orzeczenia sądowego. Małżonek pracownika nadużywającego alkoholu nie może domagać się bezpośrednio od pracodawcy wypłaty wynagrodzenia pracownika na jego konto lub do jego rąk. Jest jednak uprawniony do złożenia do sądu rodzinnego wniosku o wypłatę wynagrodzenia za pracę współmałżonka do jego rąk. Sąd może go uwzględnić, jeżeli pracownik nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny oraz pozostaje z małżonkiem we wspólnym pożyciu. Zgodnie z art. 28 k.r.i o. na mocy orzeczenia sądu, wynagrodzenie pracownika w całości lub w części może być przekazywane małżonkowi pracownika.

W orzecznictwie przyjmuje się, że nakaz wypłaty oprócz wynagrodzenia zasadniczego także innych należności ze stosunku pracy, np. premii, dodatków do wynagrodzenia za pracę, ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Czy pracodawca może wypłacać pracownikowi wynagrodzenie niższe niż minimalne? Co powinien zrobić pracodawca, gdy w danym miesiącu z uwagi na terminy wypłat niektórych składników wynagrodzenia lub rozkład czasu pracy obliczona pensja pracownika będzie niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia?

Co do zasady wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego na umowę o pracę nie może być niższa od ustalonej zgodnie z przepisami ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu o pracę (Dz.U. nr 200, poz. 1679 z późn. zm.). W tym roku pensja minimalna wynosi 1126 złotych. Przepisy powołanej ustawy przewidują jeden wyjątek. Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 2 ustawy wysokość wynagrodzenia pracownika w pierwszym roku jego pracy może zostać ustalona w wysokości nie niższej niż 80 proc. najniższego wynagrodzenia za pracę. Kwota ta w 2008 roku wynosi 900,80 zł.

Odpowiadając na drugie pytanie pracodawca ma obowiązek uzupełnić wynagrodzenie do wysokości minimalnego wynagrodzenia w postaci tzw. wyrównania. Wyrównanie stanowi różnicę między wysokością wynagrodzenia godzinowego, wynikającą z podzielenia wysokości minimalnego wynagrodzenia przez liczbę godzin pracy przypadającą do przepracowania przez pracownika w danym miesiącu w ramach pełnego wymiaru czasu pracy, a obliczoną wysokością wynagrodzenia pracownika w danym miesiącu, przeliczoną na godzinę pracy.

MARCIN WOJEWÓDKA

radca prawny. Specjalizuje się w prawie pracy. Autor licznych publikacji i artykułów

PODSTAWA PRAWNA

Art. 82, art. 85 par. 2, art. 86 par. 2 i par. 3, art. 87 par. 7 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    REKLAMA

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    Nowe technologie pomogą ograniczyć marnowanie żywności?

    Każdy długi weekend czy święta to ogromne kolejki do marketów spożywczych. Polacy, pomimo wysokich cen, znów kupią więcej jedzenia niż potrzebują a duża część trafi na śmietnik. Niegospodarne podejście do żywności jest ogromnym wyzwaniem w obliczu zmian klimatycznych i coraz większego wysiłku, jaki trzeba będzie włożyć, by ją wyprodukować. Jak wykorzystać do tego nowa technologię? 

    REKLAMA

    Słowo "siostrzeństwo" w słownikach języka polskiego?

    Sondaż przeprowadzony przez Answear.LAB wskazuje  że ponad połowa kobiet uważa, że słowo „siostrzeństwo” powinno zostać wprowadzone do słowników języka polskiego. 97 proc. zauważa i docenia sukcesy kobiet.

    Rolnicy i pożyczka lombardowa - zmiana przepisów ustawy

    Sejm zmienił przepisy ustawy o pożyczce lombardowej. Przepisy nakazujące stosować do rolników ustawę o konsumenckiej pożyczce lombardowej zostały uchylone.

    REKLAMA