REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę musi być prawdziwa, konkretna i rzeczywista

Rafał Krawczyk
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Pracodawca może w każdej chwili wypowiedzieć pracownikowi stosunek pracy. Jeżeli zawarł z nim umowę na czas nieokreślony, musi podać przyczynę uzasadniającą jej rozwiązanie.

Wypowiedzenie jest typowym i najczęściej stosowanym sposobem rozwiązania umowy o pracę. Za wypowiedzeniem można rozwiązać umowę na okres próbny oraz czas nieokreślony. Umowa na czas określony może zostać rozwiązana za wypowiedzeniem, jeżeli została zawarta na okres dłuższy niż sześć miesięcy i strony przy jej zawieraniu przewidziały taką możliwość. Niezależnie od woli stron, niedopuszczalne jest natomiast wypowiadanie umów o pracę zawartych na czas określony krótszy niż sześć miesięcy.

REKLAMA

Forma pisemna

Wypowiedzenie powinno być dokonane w formie pisemnej. Wypowiedzenie dokonane w każdej innej formie niż pisemna będzie naruszało przepisy prawa, odniesie ono jednak skutek nawet wówczas, gdy pracodawca wypowiedzenia dokona ustnie (por. uchwałę SN z 2 października 2001 r., I PZP 17/02, Biuletyn SN 2002/10/4). Zatem także wtedy, gdy przepisy o wypowiadaniu umów o pracę zostaną przez pracodawcę naruszone, umowa ulegnie rozwiązaniu. Jednak w takiej sytuacji w przypadku sporu sądowego pracodawca musi liczyć się z tym, iż pracownik zostanie przywrócony do pracy lub sąd zasądzi na jego rzecz odszkodowanie.

Wskazanie przyczyny

REKLAMA

Obowiązek wskazania przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę dotyczy umów zawartych na czas nieokreślony. Należy podać ją pracownikowi najpóźniej w dniu wypowiedzenia umowy. Powinna być ona prawdziwa, konkretna i zrozumiała dla niego. Podanie przyczyny pozornej jest równoznaczne z brakiem jej wskazania (wyrok SN z 13 października 1999 r., I PKN 304/99, OSNAPiUS 2001/ 4/118).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 17 listopada 1998 r. (I PKN 331/98, OSNAPiUS 1999/21/ 690) podanie przez pracodawcę przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę może nastąpić również w odrębnym piśmie doręczonym pracownikowi wcześniej lub równocześnie z pismem zawierającym wypowiedzenie umowy. Konkretność wskazania przyczyny należy natomiast oceniać z uwzględnieniem innych, znanych pracownikowi okoliczności uściślających tę przyczynę (wyrok SN z 2 września 1998 r., I PKN 271/98, OSNAPiUS 1999/18/577).

Warto podkreślić, że pracodawca powienien wskazać w wypowiedzeniu przyczynę rzeczywiście istniejącą. Jeśli bowiem pracownik złoży odwołanie od wypowiedzenia umowy, wówczas przedmiotem ustaleń dokonywanych przez sąd będzie wyłącznie przyczyna wskazana przez pracodawcę. Nie może on natomiast wykazywać zasadności wypowiedzenia umowy o pracę w oparciu o inną przyczynę niż wskazaną w wypowiedzeniu (wyrok SN z 19 lutego 1999 r., I PKN 571/98, OSNAPiUS 2000/7/266).

REKLAMA

Jeżeli pracodawca uważa, że istnieje kilka przyczyn uzasadniających wypowiedzenie pracownikowi umowy, dla bezpieczeństwa powinien powołać w wypowiedzeniu każdą z nich. Sąd uzna za uzasadnione wypowiedzenie, gdy choćby jedna ze wskazanych przyczyn okaże się usprawiedliwiona (wyrok SN z 5 października 2005 r., I PK 61/05, OSNP 2006/17-18/265).

W przypadku pracodawcy będącego osobą prawną oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy powinien podjąć właściwy organ, jednak z wyroku Sądu Najwyższego z 16 czerwca 1999 r. (I PKN 117/99, OSNAPiUS 2000/17/646) wynika, że wypowiedzenie umowy o pracę powoduje jej rozwiązanie także wtedy, gdy oświadczenie to złożył niewłaściwy organ osoby prawnej. Będzie to jednak stanowić naruszenie przepisów prawa, co uzasadnia żądanie odszkodowania lub uznania wypowiedzenia za bezskuteczne (przywrócenia do pracy).

Warto podkreślić, że przy wypowiadaniu umów zawartym na okres próbny czy czas określony (o ile strony przewidziały możliwość jej wypowiedzenia) pracodawca nie musi wskazywać przyczyny wypowiedzenia.

Okres wypowiedzenia

Aby wypowiedzenie było prawidłowe, pracodawca musi zastosować właściwy okres wypowiedzenia. Umowę o pracę zawartą na czas określony wypowiedzieć należy za dwutygodniowym wypowiedzeniem. Okres wypowiedzenia umów zawartych na czas nieokreślony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy. Wynosi on:

• dwa tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż sześć miesięcy,

• jeden miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej sześć miesięcy,

• trzy miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej trzy lata.

Trzymiesięczny okres wypowiedzenia umowy może zostać wyjątkowo skrócony (najwyżej do jednego miesiąca), jednakże tylko wówczas, gdy wypowiedzenie następuje z powodu upadłości lub likwidacji pracodawcy bądź z innych przyczyn niedotyczących pracowników (art. 361 par. 1 k.p.).

Okresy wypowiedzenia umów zawartych na okres próbny są dużo krótsze. Zależą one od okresu, na jaki zawarto umowę i wynoszą odpowiednio trzy dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza dwóch tygodni, jeden tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż dwa tygodnie, i dwa tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi trzy miesiące.

Oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy jest złożone z chwilą, gdy doszło do pracownika w taki sposób, iż mógł się on zapoznać z jego treścią. Oznacza to, że w sytuacji gdy pracownik odmawia przyjęcia wypowiedzenia, pracodawca powinien dla celów dowodowych udokumentować próbę jego doręczenia, może również wysłać wypowiedzenie listem poleconym lub faksem. Zdaniem Sądu Najwyższego także dwukrotne awizowanie przesyłki poleconej stwarza domniemanie faktyczne możliwości zapoznania się pracownika z jej treścią, co oznacza przerzucenie na niego ciężaru dowodu braku możliwości zapoznania się z treścią oświadczenia pracodawcy (wyrok SN z 5 października 2005 r., I PK 37/05, OSNP 2006/17-18/263).

Warto podkreślić, że w momecie złożenia pracownikowi oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy w przeważającej części przypadków faktyczna data rozwiązania stosunku pracy nastąpi znacznie później niż wynikałoby to z długości okresu wypowiedzenia. Na przykład, jeśli pracodawca zamierza we wrześniu wypowiedzieć umowę o pracę pracownikowi zatrudnionemu od pięciu lat na podstawie umowy czas nieokreślony, wówczas niezależnie od tego, czy wypowiedzenie umowy nastąpi 1 września czy 29 września okres wypowiedzenia zakończy się 31 grudnia (okres wypowiedzenia rozpocznie się 1 października).

Konieczne pouczenie

W oświadczeniu woli o wypowiedzeniu umowy o pracę pracodawca powinien umieścić pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu, jego terminie oraz wskazać sąd, do którego można wnieść odwołanie. Brak pouczenia stanowi naruszenie przepisów, ale nie daje pracownikowi podstawy do żądania uznania wypowiedzenia za bezskuteczne (przywrócenia do pracy) lub żądania odszkodowania. Brak pouczenia może stanowić natomiast przesłankę do przywrócenia terminu do wytoczenia powództwa przez pracownika.

PRZYKŁAD

NIEPRAWDZIWA PRZYCZYNA WYPOWIEDZENIA

Pracodawca jako przyczynę wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony zawartej z księgową wskazał jej częste spóźnienia. Pracownica uznała przyczynę wypowiedzenia za nieprawdziwą i wniosła pozew o odszkodowanie do sądu pracy. Pracodawca nie wykazał w procesie, że księgowa często spóźniała się do pracy i stwierdził, że przyczyną wypowiedzenia była likwidacja stanowiska. W tej sytuacji sąd zasądził na rzecz pracownicy odszkodowanie, ponieważ przyczyna wskazana w wypowiedzeniu nie była prawdziwa.

RAFAŁ KRAWCZYK

sędzia Sądu Okręgowego w Toruniu

gp@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

Art. 30 par. 4, art. 32, art. 33, art. 34, art. 36 par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA