REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pracodawca może zawiesić wypłatę premii czy nagrody w razie złej sytuacji finansowej firmy

Rafał Krawczyk
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W przypadku pogorszenia się sytuacji finansowej zakładu pracy pracodawca może za zgodą pracowników zawiesić stosowanie przepisów wewnątrzzakładowych. Nie powinno ono jednak przekroczyć trzech lat.

W drodze porozumienia stron stosunku pracy nie jest dopuszczalne zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy zawartych w kodeksie pracy i innych ustawach, aktach wykonawczych, a także konstytucji i ratyfikowanych umowach międzynarodowych. Taka sytuacja jest jednak możliwa w przypadku tzw. specyficznych źródeł prawa pracy.

REKLAMA

Hierarchia przepisów

Do charakterystycznych źródeł prawa pracy należą w pierwszej kolejności postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych. Niżej w hierarchii źródeł prawa pracy znajdują się regulaminy (np. pracy lub wynagradzania) i statuty (np. spółdzielni lub spółek) określające prawa i obowiązki pracodawców i pracowników. Za specyficzne źródła prawa pracy uważa się również w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego postanowienia porozumienia zbiorowego w sprawie gwarancji socjalnych, pracowniczych i związkowych, zawartego w procesie prywatyzacji (por. uchwała SN z 23 maja 2006 r., III PZP 2/06, OSNP 2006/3-4/38). Specyficzne źródła prawa pracy dotyczą wyłącznie pracowników zatrudnionych u konkretnego pracodawcy. Ich postanowienia mogą być bardziej korzystne niż przepisy wynikające z ustaw lub rozporządzeń.

Konieczne porozumienie

REKLAMA

W określonych sytuacjach można zawiesić stosowanie zakładowych przepisów prawa pracy. Zgodnie z art. 91 k.p. pracodawca musi uzyskać zgodę pracowników, aby mógł zawiesić stosowanie wiążących go wewnątrzzakładowych przepisów prawa pracy. Zgoda pracowników na zawieszenie przepisów prawa pracy musi być wyrażona w formie pisemnego porozumienia. Porozumienie takie podpisuje pracodawca lub osoba, która w jego imieniu wykonuje czynności z zakresu prawa pracy. Gdy u pracodawcy działa organizacja lub organizacje związkowe, wtedy to one reprezentują pracowników przy zawieraniu porozumienia o zawieszeniu przepisów prawa pracy. Musi być to wspólne porozumienie zawarte ze wszystkimi organizacjami zakładowymi. Do tego porozumienia nie stosuje się bowiem art. 30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych, z którego wynika, że wspólne stanowisko wszystkich organizacji związkowych może być zastąpione przez wspólne stanowisko reprezentatywnych organizacji zakładowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jeśli u pracodawcy nie działa żadna organizacja związkowa, wówczas porozumienie podpisują przedstawiciele pracowników wyłonieni w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Zwykle są to wybory. Porozumienie o zawieszeniu stosowania układu zbiorowego pracy lub innych źródeł zakładowego prawa pracy zawiera się dla wszystkich pracowników, chyba że strony wyraźnie wyłączą z jego zakresu jednoznacznie określoną grupę pracowników (por. wyrok SN z 3 marca 2005 r., I PK 191/04, OSNP 2005/21/335).

Porozumienie dotyczące zawieszenia w całości lub części postanowień zakładowego układu pracy zawierają jego strony (art. 24127 k.p). Natomiast w przypadku, gdy u pracodawcy obowiązuje jedynie układ ponadzakładowy, porozumienie o zawieszeniu jego stosowania lub niektórych jego postanowień mogą zawrzeć strony uprawnione do zawarcia układu zakładowego.

Przyczyna zawieszenia

REKLAMA

Aby porozumienie mogło zostać zawarte, nie wystarcza sama wola pracodawcy i zgoda pracowników. Warunkiem jego zawarcia jest zła sytuacja finansowa pracodawcy. Jednak jej kryteria nie zostały w precyzyjny sposób określone w kodeksie pracy. Oczywiste jest jednak, że chodzi tu o złą sytuację finansową, która może prowadzić do zwolnień pracowników, ograniczenia lub nawet całkowitej likwidacji działalności przez pracodawcę. Tak więc celem zawartego porozumienia, które ogranicza na pewien czas niektóre uprawnienia pracownicze, jest przede wszystkim ochrona miejsc pracy. Każdorazowo zatem strony porozumienia muszą ocenić, czy sytuacja finansowa jest na tyle zła, że uzasadnia już czasowe ograniczenie uprawnień pracowniczych. Najczęściej zatem zawieszenie przepisów będzie dotyczyło określonych wewnątrzzakładowymi przepisami prawa pracy uprawnień pracownikow związanych z wynagrodzeniami za pracę i innymi świadczeniami.

Warto podkreślić, że w opinii Sądu Najwyższego sytuacja finansowa pracodawcy stanowiąca podstawę zawieszenia stosowania przepisów prawa pracy nie podlega kontroli sądu (wyrok SN z 6 grudnia 2005 r., III PK 91/05, OSNP 2006/21-22/316). Sąd Najwyższy nie wyłącza natomiast możliwości sądowej oceny legalności tych porozumień, w szczególności w odniesieniu do trybu ich zawarcia, a także równego traktowania i niedyskryminacji.

Dwie możliwości

Zawieszenie stosowania przepisów może przybrać dwojaką postać. Po pierwsze, strony na mocy porozumienia mogą uchylić stosowanie przepisów prawa pracy określających niektóre prawa lub obowiązki stron stosunku pracy. Druga możliwość polega na ograniczeniu uprawnień wynikających z tych przepisów. Stopień ograniczenia praw pracowników zależy wyłącznie od woli umawiających się stron. Na przykład porozumienie może całkowicie uchylić na określony czas wypłatę premii regulaminowych. Strony mogą również postanowić, że zostanie ona ograniczona do 50 proc. jej dotychczasowej wysokości. Jedynym warunkiem jest to, aby zawarte porozumienie nie ograniczało w żadnym stopniu praw wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy (ustaw i rozporządzeń).

Najdłużej na trzy lata

Zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy nie może być zawarte bezterminowo. Zgodnie z art. 91 par. 3 k.p. nie może ono trwać dłużej niż trzy lata. Należy jednak podkreślić, iż przepisy kodeksu pracy nie zabraniają w sposób wyraźny, by po upływie okresu obowiązywania pierwszego porozumienia jego strony nie mogły podpisać kolejnego. W takiej sytuacji muszą zostać spełnione wszystkie warunki do jego zawarcia, a w szczególności jeśli nadal w zakładzie pracy będzie trudna sytuacja finansowa.

Po zawarciu porozumienia pracodawca na podstawie art. 91 par. 4 k.p. ma obowiązek przekazania go właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy. Natomiast porozumienie o zawieszeniu stosowania układów zbiorowych podlega zgłoszeniu do rejestru układów zakładowych lub ponadzakładowych. Zgłoszenie takie ma jednak charakter wyłącznie informacyjny.

PRZYKŁAD

CZĘŚCIOWO WAŻNE POROZUMIENIE

Zła sytuacja finansowa pracodawcy spowodowała, że zawarł on porozumienie z organizacją związkową działającą w zakładzie pracy. Zgodnie z jego postanowieniami na okres jednego roku zawieszono regulamin wynagradzania, który przewidywał wypłatę nagród jubileuszowych. Ponadto na ten sam okres wyłączono możliwość wypłaty ekwiwalentu za urlop pracownikom, z którymi rozwiązano umowę o pracę. W procesie wytoczonym pracodawcy pracownik domagał się wypłaty obu tych świadczeń. Sąd oddali pozew o zapłatę nagrody jubileuszowej, gdyż podstawą do jej wypłaty był zawieszony regulamin wynagradzania, zasądzi natomiast ekwiwalent za urlop, ponieważ uprawnienie do niego wynika z art. 171 k.p., którego nie można było legalnie zawiesić w drodze porozumienia, zatem w tej części porozumienie było nieważne.

RAFAŁ KRAWCZYK

sędzia Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie

gp@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

Art. 91, art. 24127 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Art. 30 ust. 5 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 79, poz. 854 z późn. zm.).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Troska i zrozumienie w kontakcie z pacjentami – klucz do profesjonalnej opieki zdrowotnej
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    REKLAMA

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    REKLAMA

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    REKLAMA