REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nierzetelność ksiąg rachunkowych

Mróz Dorota

REKLAMA

Otrzymałam protokół z US z którego wynika, że: „księgi rachunkowe prowadzone były nierzetelnie, gdyż nie wykazywano w nich przychodu z nieodpłatnych świadczeń tj. korzystania nieodpłatnie z udzielonych przez udziałowców pożyczek i korzystania nieodpłatnie z nieruchomości”. Czy ten zarzut można jakoś odeprzeć? Czy faktycznie US mógł tak stwierdzić?

Pojęcie ksiąg podatkowych

REKLAMA

 

Art. 3 pkt 4 Ordynacji podatkowej (OP) definiuje pojęcie ksiąg podatkowych i są to:

- księgi rachunkowe,

- podatkowa księga przychodów i rozchodów ,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- ewidencje oraz rejestry, do których prowadzenia, do celów podatkowych, na podstawie odrębnych przepisów, obowiązani są podatnicy, płatnicy lub inkasenci.

Tymi odrębnymi przepisami są wszelkie akty prawne, w których zostały określone zasady co do prowadzenia urządzeń księgowych.

REKLAMA

Spółka z o.o. zobowiązana jest do prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z Ustawą o Rachunkowości (UoR), z której wynika, że księgi rachunkowe powinny być prowadzone rzetelnie, bezbłędnie, sprawdzalnie i bieżąco (art. 24 ust.1 UoR). Księgi rachunkowe uznaje się za rzetelne, jeżeli dokonane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty (art. 24 ust. 2 UoR).

Zgodnie z art. 77 Ustawy o rachunkowości, zarzut nierzetelnego prowadzenia ksiąg rachunkowych może skutkować karą grzywny lub pozbawienia wolności do lat dwóch, albo obu tym karom łącznie.

Kiedy księga jest nierzetelna?

Art. 193 § 1 Ordynacji podatkowej mówi, że księgi podatkowe prowadzone rzetelnie i w sposób niewadliwy stanowią dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów.

§ 2 Księgi podatkowe uważa się za rzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty.

Z wykładni a contrario art. 193 § 2 OP wynika, że księgi są nierzetelne, jeżeli dokonywane w nich zapisy nie odzwierciedlają stanu rzeczywistego. Z kolei stan rzeczywisty to stan faktyczny, a nie prawny. Nierzetelność nie ma związku z błędami w stosowaniu prawa.

Domniemanie zgodności z prawdą księgi podatkowej stanowi jedną z istotniejszych gwarancji procesowych podatnika będącego stroną postępowania.

Podatnicy, którym fiskus zarzuca nierzetelne prowadzenie ksiąg, powinni dokładnie analizować to, na jakiej podstawie tak sądzi, zwłaszcza, że za nierzetelne prowadzenie ksiąg grożą dotkliwe sankcje karne. Zgodnie z art. 61 § 1 Kodeksu karnego skarbowego, kto nierzetelnie prowadzi księgę, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych. Jest to czyn zabroniony zakwalifikowany jak przestępstwo skarbowe.

Protokół badania ksiąg

Art. 193 § 4 Ordynacji podatkowej mówi, że organ podatkowy nie uznaje za dowód w rozumieniu przepisu § 1 ksiąg podatkowych, które są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy. Jeżeli organ podatkowy stwierdzi, że księgi podatkowe są prowadzone nierzetelnie lub w sposób wadliwy, to w protokóle badania ksiąg określa, za jaki okres i w jakiej części nie uznaje ksiąg za dowód tego, co wynika z zawartych w nich zapisów. Odpis protokółu badania ksiąg organ podatkowy doręcza stronie.

Protokół badania ksiąg może być załącznikiem do protokołu kontroli prowadzonej przez organ podatkowy (protokół kontroli nie może jednak zastępować protokołu badania ksiąg).

REKLAMA

Do zgłoszonych przez stronę zastrzeżeń lub dowodów organ podatkowy powinien odnieść się w toku prowadzonego postępowania podatkowego. W razie ich nieuwzględnienia mogą one stanowić podstawę zarzutów w postępowaniu odwoławczym. Zastrzeżenia mogą dotyczyć całości lub części ustaleń zawartych w protokole.

Odrzucenie ksiąg podatkowych jako dowodu (księgi nierzetelne) może spowodować ustalenie podstawy opodatkowania w drodze oszacowania. Zgodnie z art. 23 OP organ podatkowy określa podstawę opodatkowania w drodze oszacowania, jeżeli:

1. brak jest ksiąg podatkowych lub innych danych niezbędnych do jej określenia, lub

2. dane wynikające z ksiąg podatkowych nie pozwalają na określenie podstawy opodatkowania, lub

3. podatnik naruszył warunki uprawniające do korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania.

Należy jednak podkreślić, że nie można wykazywać nierzetelności księgi podatkowej „od końca”, tj. od oszacowania. Oszacowanie przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń nie może być przyczyną stwierdzenia tej nierzetelności.

Ujęcie nieodpłatnych świadczeń w księgach rachunkowych

Przychody powstałe z tytułu nieodpłatnych świadczeń oraz przychodów w naturze mają zasadniczo swoje odzwierciedlenie w deklaracjach podatkowych. W myśl art. 9 ust.1 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (UPDOP) podatnicy są zobowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Oznacza to, że wszystkie zdarzenia mające wpływ na wysokość podatku, (również będące wynikiem nieodpłatnych świadczeń) powinny wynikać z zapisów ewidencji księgowej.

Jeśli ujęcie w księgach rachunkowych jest niemożliwe (np. brak możliwości dwustronnego zapisu), operacje mogą zostać ujęte w deklaracji podatkowej statystycznie, tj. bez zapisu w księgach rachunkowych. Przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń ustalany jest wyłącznie do celów podatku dochodowego i jest jednym z elementów różniących przychody wykazane do celów bilansowych i przychody wykazane do celów podatkowych. Nie jest ujmowany w księgach rachunkowych przychód z tego tytułu, ponieważ nie występują przesłanki określone dla przychodu określone w art. 3 ust. 1 pkt 30 UoR .

Wniosek

Naruszenie prawa materialnego przez podatnika, polegające na nie wykazaniu w deklaracji CIT przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, nie jest nierzetelnością księgi. Z treści protokółu nie wynika, aby zapisy w księdze były niezgodne ze stanem rzeczywistym i w związku z tym odrzucone jako dowód w postępowaniu kontrolnym. Brak zapisu w księgach podatnika jest spowodowany brakiem możliwości dwustronnego zapisu operacji nieodpłatnego świadczenia, natomiast fakt nie wykazania przychodu w deklaracji podatkowej nie przesądza o nierzetelności ksiąg podatkowych. Ustalenie przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń w drodze oszacowania nie może przesądzać stwierdzenia, iż księgi są prowadzone w sposób nierzetelny. Urząd kontroli skarbowej nie miał podstaw do takiego stwierdzenia, zwłaszcza, że technicznie jednostka nie ma możliwości zaewidencjonowania tej operacji w księgach rachunkowych. Korzystając z art. 193 § 8 OP jednostka w terminie 14 dni od dnia doręczenia protokółu, może wnieść zastrzeżenia do zawartych w nim ustaleń, co powinna była uczynić.

Dorota Mróz

Biegły Rewident

 

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Finansowo-Księgowy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA