REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak mali podatnicy mogą rozliczać VAT

Krzysztof Koślicki
ekspert podatkowy, doktorant w Instytucie Nauk Prawnych PAN
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Ustawa o VAT wprowadza kilka udogodnień dla małych podatników w zakresie rozliczania VAT. Zanim je omówimy, wyjaśnimy, kim są wspomniani mali podatnicy.

REKLAMA

Status małego podatnika przysługuje podmiotom, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 800 tys. euro, przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1 tys. zł. Limit na 2009 rok uprawniający do korzystania ze statusu małego podatnika wynosi 2 702 000 zł, do końca 2008 roku limit ten wynosi 3 014 000 zł.

REKLAMA

W przypadku podatników prowadzących przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami powierniczymi, będących agentami, zleceniobiorcami lub innymi osobami świadczącymi usługi o podobnym charakterze (z wyjątkiem komisu) - limit ten stanowi wartość nieprzekraczającą wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej 30 tys. euro. Limit na rok 2009 ustalony według zasad wskazanych wyżej wynosi 101 tys. zł.

A jak w takim razie obliczać limit przychodów? Co należy do niego wliczyć, a co można pominąć? Na jaki dzień ustala się przychody?

REKLAMA

Przy obliczaniu limitu należy uwzględnić wartość sprzedaży brutto. Ustawodawca jednakże nie określił szczegółowo, co należy rozumieć przez sprzedaż. Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Ustawodawca nie precyzuje, w jakim momencie powstaje sprzedaż - data wykonania usługi, wystawienia faktury VAT czy może w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Prawidłowe ustalenie wartości sprzedaży ma szczególne znaczenie u podatników, którzy wybrali tak zwaną kasową metodę rozliczania VAT, ponieważ u tych podatników obowiązek podatkowy powstaje z dniem uregulowania całości lub części należności, nie później niż 90 dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ustawodawca nie sprecyzował także, czy wartość sprzedaży stanowiącą podstawę do obliczenia limitu należy ustalić na podstawie ksiąg podatnika czy na podstawie deklaracji VAT.

Należy pamiętać, że za odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług uznaje się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, a także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy ich nabyciu w całości lub części.

Bezpłatne przekazanie towarów lub nieodpłatne świadczenie usług, które z mocy ustawy zostały zrównane, są z odpłatną dostawą towarów lub odpłatnym świadczeniem usług, należy uwzględniać przy obliczaniu wartości sprzedaży.

Natomiast wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów oraz import usług, które - mimo że wykazywane są w deklaracji VAT - nie wpływają na wielkość sprzedaży i nie są uwzględniane w limicie 800 tys. euro. Również usługi, które ze względu na miejsce świadczenia nie podlegają opodatkowaniu VAT w Polsce, nie powinny być uwzględniane w powyższym limicie.

Jakie są zalety bycia małym podatnikiem?

Dla małych podatników określone zostały uproszczone zasady rozliczania VAT. Mały podatnik dobrowolnie wybiera jedną z zasad - kasową metodę rozliczania tego podatku lub metodę kwartalną. Wybierając metodę kasową, podatnik zobligowany jest do składania deklaracji podatkowych za okresy kwartalne, a ponadto obowiązek podatkowy powstaje u niego z dniem uregulowania przez kontrahenta całości lub części należności, nie później jednak niż 90 dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Częściowe uregulowanie należności powoduje powstanie w tej części obowiązku podatkowego (spełnienie świadczenia może nastąpić przez zapłatę gotówką, przelew, potrącenie lub factoring). Metodę kasową może wybrać jedynie mały podatnik. Podstawową zaletą tej metody jest możliwość przesunięcia momentu powstania obowiązku podatkowego do dnia otrzymania należności przez małego podatnika, nie dłużej jednak niż do wspomnianego 90 dnia.

Mali podatnicy, którzy wybrali metodę kwartalną bez wybierania metody kasowej, nie mogą korzystać z możliwości przesunięcia momentu powstania obowiązku podatkowego, ich jedynym uprawnieniem jest możliwość kwartalnego, zamiast miesięcznego, składania deklaracji VAT.

Mali podatnicy rozliczający się metodą kasową w sposób szczególny dokonują również rozliczenia podatku naliczonego. Zgodnie z art. 86 ust. 16 ustawy o VAT mogą oni obniżyć kwotę podatku należnego o podatek naliczony, dopiero w rozliczeniu za kwartał, w którym uregulowali całą należność wynikającą z otrzymanej od kontrahenta faktury lub dokonali zapłaty podatku wynikającego z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji celnych, nie wcześniej jednak niż z dniem otrzymania faktury lub dokumentu celnego.

Oznacza to, iż tak jak w przypadku podatku należnego, gdzie obowiązek podatkowy został związany z uregulowaniem należności przez kontrahenta, tak przy podatku naliczonym możliwość jego odliczenia została związana z uregulowaniem należności przez podatnika. Należy zwrócić uwagę, iż zarówno w odniesieniu do podatku należnego, jak i podatku naliczonego nie ma mowy o otrzymaniu lub uiszczeniu zapłaty, lecz o uregulowaniu należności, co wskazuje, iż chodzi tu o wszystkie sposoby wygaśnięcia należności, w tym np. o potrącenie. Przy czym, o ile obowiązek podatkowy w podatku należnym na pewno powstanie (choć odsunięty w czasie), nawet gdy kontrahent nie ureguluje swojej należności, o tyle brak uregulowania należności przez podatnika uniemożliwia mu dokonanie odliczenia.

Od powyższej zasady wprowadzono jednak kilka wyjątków:

• w przypadku importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, a także przypadku, w którym podatnikiem z tytułu dostawy towarów jest ich nabywca - odliczenie może być dokonane w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu tych czynności,

• w przypadku tzw. towarów i usług powszechnych (art. 19 ust. 13 pkt 1), jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu dotyczy - odliczenie dokonywane jest w rozliczeniu za okres, w którym przypada termin płatności,

• w przypadku gdy podatnik traci (lub rezygnuje) prawo do zwolnienia podmiotowego z podatku i sporządza spis z natury towarów posiadanych na dzień utraty zwolnienia - podatek naliczony wynikający z tego spisu podlega odliczeniu nie później niż w rozliczeniu za okres, w którym dokonano tego spisu,

• w przypadku stosowania w imporcie towarów procedury uproszczonej (wpis do rejestru) odliczenie podatku naliczonego następuje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonał tego wpisu, pod warunkiem zapłaty podatku wykazanego w rejestrze.

W sytuacji gdy podatnik długo zwleka z uregulowaniem należności, odliczenie będzie miało miejsce po upływie znacznego okresu czasu.

Faktury wystawiane przez małych podatników, którzy dokonali wyboru kasowej metody rozliczeń VAT, poza niezbędnymi elementami zwykłych faktur VAT, zawierać muszą dodatkowe elementy:

• oznaczenie FAKTURA VAT-MP,

• termin płatności należności określonej w fakturze.

Oznaczenie FAKTURA VAT-MP niezbędne jest również w przypadku wystawienia przez małego podatnika faktury potwierdzającej otrzymanie części lub całości zapłaty przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.

Szczególne oznaczanie faktur jako FAKTURA VAT-MP związane jest ze specyficznymi zasadami odliczania podatku naliczonego z nich wynikającego.

W jaki sposób rozpocząć rozliczanie się w sposób przewidziany dla małych podatników? Czy taki zamiar trzeba w jakiś specjalny sposób zgłosić?

Wybór metody kasowej jest możliwy, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który podatnik ma zamiar stosować metodę kasową. Mały podatnik może dokonać wyboru tej metody w każdym czasie, przy czym stosować metodę kasową może od początku kwartału następującego po miesiącu, w którym dokonał zawiadomienia właściwego naczelnika, na przykład gdy zawiadomienia dokonamy w październiku, rozliczenia metodą kasową możemy dokonywać dopiero od stycznia następnego roku. Wówczas za listopad i za grudzień nadal należy rozliczać się poprzednią metodą.

Co się dzieje w przypadku, jeśli przekroczymy limity? Jakie są tego konsekwencje?

Mały podatnik, u którego wartość sprzedaży przekroczy kwotę 800 tys. euro, traci prawo do rozliczenia się metodą kasową począwszy od miesiąca następującego po kwartale, w którym nastąpiło przekroczenie. Na przykład podatnik, u którego wartość sprzedaży osiągnęła 900 tys. euro w maju, do końca czerwca rozlicza bieżący kwartał metodą kasową, natomiast od pierwszego lipca rozlicza podatek na zasadach ogólnych i za miesiąc lipiec składa w terminie do 25 dnia następnego miesiąca deklarację VAT-7.

Na zakończenie wspomnijmy jeszcze kilka słów o limicie dotyczącym zwolnienia podmiotowego.

Konieczność rozliczania się z fiskusem z tytułu VAT nie dotyczy podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczy łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 50 tys. zł. W tym przypadku do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku, jak również nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. Podatnik rozpoczynający wykonywanie czynności opodatkowanych w trakcie roku podatkowego jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty 50 tys. zł.

Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia od podatku lub zrezygnował z tego zwolnienia, może dopiero po upływie trzech lat, licząc od końca miesiąca, w którym utracił prawo do zwolnienia lub zrezygnował z tego zwolnienia, ponownie z niego skorzystać.

Zwolnienia nie stosuje się do importu towarów i usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, oraz podatników świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa, a także usługi jubilerskie lub dokonujących dostaw towarów wymienionych w wykazie w art. 113 ust. 13 pkt 1 (między innymi nowych środków transportu). Zwolnienia nie stosuje się również do podatników niemających siedziby lub miejsca zamieszkania na terytorium kraju.

Renata Mikulewicz

radca prawny i doradca podatkowy, dział szkoleń BSO Prawo & Podatki i BSO Outsourcing

Rozmawiał KRZYSZTOF KOŚLICKI

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA