REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Funkcje kierownicze w zarządzaniu - kontrolowanie, etapy

Jerzy Fiuk
Doradca ekonomiczny
Funkcje kierownicze w zarządzaniu
Funkcje kierownicze w zarządzaniu
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kontrolowanie, obok organizowania i planowania zadań oraz motywowania podwładnych jest jedną z czterech funkcji kierowniczych. Na tym tle, kontrola może wydawać się czynnością stosunkowo prostą. Czy tak jest w istocie? Pewnie wiele zależy od predyspozycji własnych oraz od tego w jaki sposób jest ona przeprowadzana. Na pewno, na szczeblu organizacji, kontrolowanie jest funkcją równie ważną jak pozostałe i tu stopniowanie, chyba, nie ma zastosowania. Załóżmy również, że kontrolowania nie będziemy kojarzyć wyłączenie z reakcją na zaobserwowane nieprawidłowości. To zbyt wąskie ujęcie. Lepiej jest przyjąć, że kontrola to funkcja ciągła, występująca niezależnie od tego czy dochodzi do nieprawidłowości w procesie realizowania celu, czy też nie.

Poniższy rysunek pokazuje kolejne etapy procesu kontrolowania, jak sądzę, bardzo dobrze opisując możliwość wykorzystania tej funkcji w praktyce gospodarczej[i].

REKLAMA

Na tym się skupimy, pomijając formy i style kontroli.

Ustalenie norm

REKLAMA

To etap trudny do przecenienia i w wielu przypadkach może być kluczowy dla całego procesu zarządzania. Ustalenie norm obiektywizuje i wyznacza standardy.  Dzięki temu, tak kontrolujący, jak i kontrolowany, znają cel. Niestety, bardzo często kontrolowany (rzadziej kontrolujący) stara się unikać precyzyjnego wyznaczenia norm[ii]. Można to odbierać jako dowód obawy przed ponoszeniem konsekwencji oraz przedkładanie własnego dobra, nad dobro organizacji.  

Chyba nie będzie nadużyciem stwierdzenie, że normy powinny mieć wymiar kwantytatywny. Kwalitatywne ujmowanie normy, jakoś nigdy nie spotkało się z moją aprobatą. A więc norma nie powinna zakładać, że coś będzie: "lepiej"; "dokładniej"; "szybciej" albo będzie "bardziej kolorowe".  Norma powinna zakładać na przykład:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

a) że dany stan będzie osiągnięty w ciągu 3 tygodni;

b) że liczba braków nie przekroczy 2,5%, a ten poziom zostanie osiągnięty najdalej w ciągu 4 miesięcy, w dającym się zaobserwować progresie progowym począwszy od 7 tygodnia realizacji procesu naprawczego, co 3 tygodnie. Przy czym obserwowana poprawa wyniesie minimum 15% względem aktualnego stanu. Co przedstawia tabela (dane przykładowe):  

c) że po 1 marca 2013r. czas oczekiwania na rozpatrzenie reklamacji 95% klientów reklamujących zakupiony towar, nie przekroczy 10 dni;

d) że redukcja średniego okresu przeterminowania zobowiązań klientów wobec firmy, w ciągu 6 tygodni, zmieniwszy się ze 58 do 45 dni, a w przedziale zobowiązań powyżej 50 tys.pl, na jednego klienta, spadnie do zera, w drodze renegocjacji kontraktów z postępowaniem sądowym włącznie.

Zobacz: Funkcje kierownicze pomagają osiągać założone cele


Mierzenie wyników

Kwantytatywne określanie norm sprzyja transparentności oczekiwań i  obiektywizuje ocenę. Pozwala też skuteczniej argumentować. To są zalety. Jednak są i wady, którym trzeba sprostać. Pomiar musi uwzględniać wszystkie rzeczywiste współzależności. Nie może być tak, że oceniający i oceniany mają różne zdanie w zakresie interpretacji wyniku. Pamiętajmy też, że przełożony musi bardzo dokładnie wiedzieć czego chce i jak ma zamiar mierzyć postępy w dochodzeniu do celu. Wyobraźmy sobie, że zadanie polega na zmniejszeniu kosztów transportu o 15% w skali firmy zatrudniającej 1500 osób w 120 placówkach handlowych na terenie kraju. Efekt osiągnięto, ale z tego powodu odnotowano średnio 8,5% spadek obrotów w 40 sklepach (30%), w tym w pięciu sklepach, ten spadek wynosił aż 25%. Jeśli nie były to oczekiwane koszty realizacji planu redukcji kosztów transportu, to może się okazać, że: "poprawiono jedno, psując drugie". To istotny, i dosyć często odnotowywany, błąd.

Porównywanie wyników z normami, ocena i reagowanie

REKLAMA

Niedotrzymanie normy ma różne podłoże. Wina za taki stan może być zarówno po stronie realizatorów, jak też po stronie ustalających normy i zlecających ich wykonanie, albo przyczyna może być całkowicie niezależna, inna. Niedotrzymanie normy, może mieć skutki negatywne, a może też polegać na osiągnięciu wartości lepszych niż oczekiwane. Trzeba też pamiętać, że niekiedy odnotowany wynik, różny od założeń oczekiwanych, może być różny ale w sposób statystycznie nieistotny. Podobnie, nie zawsze  niezawinione odstępstwo od normy np. o "n" procent jest powodem do zmiany normy. Norma może zostać uznana za dobrą, a konkretne okoliczności, w jakich była realizowana, były odstępstwem, którego w przyszłości już się nie oczekuje.

Raczej nie powinno się zakładać arbitralnej oceny wyników. Lepszych rezultatów można oczekiwać od ocen dokonywanych wspólnie przez wykonawcę/wykonawców i zlecającego. Nie odmawiając, rzecz jasna, przełożonemu prawa do formułowania ostatecznych opinii.

To, czy dana ocena spowoduje utrzymanie status quo, zmianę norm, czy tylko korektę odchyleń, zależy w dużej mierze od wyników kontroli i od uwarunkowań w jakich dochodzi do podjęcia decyzji. Pomijając, zawsze cenną, funkcję doradczą bezpośrednich wykonawców, decydujący głos ma tutaj przełożony. To jego obowiązek, prawo i odpowiedzialność.

Zobacz: Dumping - dyskusyjne praktyki.



[i] Rysunek na podstawie schematu z pracy Rickyego W. Griffina: "Podstawy zarządzania organizacjami" PWN 1997 s. 590, i choć Griffin nie powołuje się na to, to doskonale wpisuje się w definicję pojęcia kontroli  w organizacji Roberta J. Mocklera.

[ii] norma może też być przedziałem, co nie jest błędem metodycznym

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA