REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Świadczenia emerytalno-rentowe w UE - kogo dotyczy problem

pieniądze, finanse, monety Fot. Fotolia
pieniądze, finanse, monety Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Na terytorium Unii Europejskiej funkcjonuje niejednolity system emerytalno-rentowy. Sprawdź czy dotyczy cię problem wyboru właściwego systemu emerytalno-rentowego.

Unijne przepisy dotyczące koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego odnoszą się do uprawnień emerytalno-rentowych osób wykonujących szeroko rozumianą działalność zawodową, w tym pracowników, osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek, które znalazły się w określonej „sytuacji międzynarodowej” (np. pracowały/były ubezpieczone w Polsce i w innych państwach członkowskich) oraz osób, które mieszkają w innym państwie członkowskim i ubiegają się bądź pobierają polską emeryturę lub rentę z tytułu pracy (ubezpieczenia) podejmowanej wyłącznie w Polsce.

REKLAMA

Unijne przepisy dotyczące koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń emerytalno-rentowych nie mają zastosowania do osób, które pracowały i mieszkają wyłącznie w Polsce.

Polecamy: Emerytura lub renta pracownika w krajach Unii Europejskiej

Unijną koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego objęte są:

  • osoby będące obywatelami jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii;
  • bezpaństwowcy lub uchodźcy zamieszkali na terytorium jednego z państw członkowskich;
  • członkowie rodzin wymienionych osób, a także
  • osoby pozostałe przy życiu po wymienionych wyżej osobach (np. małżonek, dzieci).

Unijną koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego – jako obywatele Unii Europejskiej – objęci są Polacy wykonujący pracę lub zamieszkujący na terytorium innego państwa członkowskiego oraz członkowie ich rodzin.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Przykład 1
Unijne przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego dotyczą Polki, która przez 12 lat wykonywała pracę w Polsce, a następnie przez 9 lat pracowała w Wielkiej Brytanii i po osiągnięciu wieku 60 lat ubiega się o przyznanie emerytury.

Przykład 2
Unijne przepisy o koordynacji dotyczą posiadających obywatelstwo ukraińskie dzieci i żony zmarłego obywatela czeskiego, ubiegających się o rentę rodzinną po zmarłym, który przed śmiercią pracował i podlegał ubezpieczeniom społecznym przez 22 lata w Czechach oraz przez 4 lata w Polsce.

Polecamy: Nieprawidłowo ustalona podstawa zasiłku dla przedsiębiorcy przez ZUS – co zrobić?

Unijna koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego dotyczy też osób pozostałych przy życiu po osobach, które nie były obywatelami państw członkowskich, ale które pracowały w państwach członkowskich, jeśli osoby pozostałe przy życiu są obywatelami państwa członkowskiego bądź bezpaństwowcami lub uchodźcami zamieszkałymi na terytorium jednego z państw członkowskich.

REKLAMA

Przykład
Zamieszkała w Irlandii obywatelka tego państwa może ubiegać się o rentę rodzinną (wdowią) po mężu, który był obywatelem mołdawskim i przed śmiercią pracował i podlegał ubezpieczeniom społecznym przez 13 lat w Irlandii oraz przez 10 lat w Polsce. Jej uprawnienia zostaną ustalone z zastosowaniem prawa wspólnotowego.

Jak już wspomniano wyżej, pomiędzy Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi a Szwajcarią została zawarta umowa w sprawie swobodnego przepływu osób. Na podstawie tej umowy zakres stosowania unijnych przepisów o koordynacji został rozszerzony na stosunki między państwami członkowskimi Unii Europejskiej a Szwajcarią, która dotychczas nie wstąpiła do UE.  Umowa ta od 1 kwietnia 2006 r. obowiązuje również w odniesieniu do Polski. Rozporządzenia

unijne z zakresu koordynacji mogą być zatem stosowane także wobec osób ubiegających się o emeryturę lub rentę, posiadających okresy ubezpieczenia lub zamieszkania w Polsce i w innych państwach członkowskich UE oraz w Szwajcarii. Koordynacja ta odbywa się jednak na mocy rozporządzeń nr 1408/71 i nr 574/72, ponieważ stosowania rozporządzeń nr 883/2004 i nr 987/2009 nie rozciągnięto na stosunki Unii Europejskiej ze Szwajcarią.

Przykład
Unijną koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego wynikającą z rozporządzenia nr 1408/71 objęta jest obywatelka polska ubiegająca się o emeryturę, która pracowała i podlegała ubezpieczeniom społecznym przez 12 lat w Polsce oraz przez 9 lat w Szwajcarii. W przypadku zainteresowanej uprawnienia do emerytury polskiej i szwajcarskiej zostaną ustalone z zastosowaniem rozporządzenia nr 1408/71.

Unijna koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego została rozszerzona, na podstawie porozumienia w sprawie Europejskiego Obszaru Gospodarczego, także na państwa nienależące do Unii Europejskiej, ale należące do EOG, tj. na Norwegię, Islandię i Liechtenstein.

Polecamy: Od początku roku przybyło 26 tys. nowych firm

Porozumienie to od 1 maja 2004 r. ma zastosowanie również w odniesieniu do Polski, a od 1 sierpnia 2007 r. także do Bułgarii i Rumunii. Rozporządzenia unijne z zakresu koordynacji mogą być zatem stosowane także wobec osób ubiegających się o emeryturę lub rentę, posiadających okresy ubezpieczenia lub zamieszkania w Polsce i w innych państwach EOG. Koordynacja ta odbywa się  jednak na mocy rozporządzeń nr 1408/71 i nr 574/72, bowiem stosowania rozporządzeń nr 883/2004 i nr 987/2009 nie rozciągnięto na EOG.

Przykład
Unijną koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego objęta jest ubiegająca się o emeryturę obywatelka norweska, która pracowała i podlegała ubezpieczeniom przez 18 lat w Norwegii (państwo nienależące do UE, lecz należące do EOG) oraz przez 4 lata w Polsce. W takim przypadku uprawnienia do emerytury polskiej i norweskiej zostaną ustalone z zastosowaniem rozporządzenia nr 1408/71.

Na mocy postanowień wspomnianego już rozporządzenia Rady (EWG) nr 859/2003 zakres stosowania przepisów rozporządzeń nr 1408/71 i nr 574/72 został rozciągnięty na obywateli państw nienależących do Unii Europejskiej (państw trzecich), którzy legalnie mieszkają na terytorium państwa członkowskiego i znajdują się w sytuacji prawnej, która dotyczy więcej niż jednego państwa członkowskiego – czyli np. pracowali w dwóch państwach członkowskich albo pracowali w jednym, a mieszkają w innym państwie członkowskim. Dotyczy to znajdujących się w sytuacji transgranicznej legalnie zamieszkujących na terytorium Unii Europejskiej (z wyjątkiem Danii) obywateli państw nienależących do UE, takich jak np. Ukraina, Białoruś, Rosja, Mołdawia, Kazachstan, Gruzja, Armenia, USA, Kanada, Australia i innych.

Przykład 1
Unijna koordynacja dotyczy zamieszkałego w Polsce obywatela Ukrainy, który przez 3 lata był zatrudniony w Wielkiej Brytanii, a następnie prowadził w Polsce przez 2 lata działalność gospodarczą, w trakcie prowadzenia której ciężko zachorował i ubiega się o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy. W jego przypadku, przy ustalaniu uprawnień do renty z ZUS zastosowanie znajdą postanowienia rozporządzenia nr 1408/71.

Przykład 2
Unijna koordynacja nie dotyczy ubiegającej się o emeryturę, zamieszkałej w USA obywatelki tego państwa, która była zatrudniona i podlegała ubezpieczeniom społecznym przez 9 lat w Holandii, a następnie przez 12 lat w Polsce. Jej uprawnienia emerytalne podlegają rozpatrzeniu wyłącznie w oparciu o wewnętrzne regulacje każdego z państw, w których podlegała ubezpieczeniu (Holandii i Polski), bez stosowania unijnych przepisów o koordynacji, ponieważ nie mieszka na terytorium Unii Europejskiej. W tym przypadku, jeśli posiada okresy ubezpieczenia w USA (w ramach systemu Social Security), jej uprawnienia emerytalne w ZUS zostaną ustalone w oparciu o umowę międzynarodową między Polską a USA o zabezpieczeniu społecznym.

Unijnych przepisów o koordynacji nie stosuje się do obywateli państw trzecich zamieszkałych w Danii, Islandii, Norwegii, Liechtensteinie oraz w Szwajcarii albo ubiegających się o przyznanie emerytury lub renty z tytułu okresów ubezpieczenia bądź zamieszkania przebytych w tych państwach.

Przykład
Unijne regulacje dotyczące koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego nie znajdują zastosowania w odniesieniu do zamieszkałego w Polsce obywatela Egiptu (państwa spoza Unii Europejskiej), który pracował 15 lat w Norwegii oraz 15 lat w Polsce i po ukończeniu 65 lat ubiega się o przyznanie emerytury. Jego uprawnienia emerytalne podlegają rozpatrzeniu wyłącznie w oparciu o wewnętrzne regulacje każdego z państw, w których wykonywana była praca (Polski i Norwegii), bez stosowania unijnych przepisów o koordynacji, ponieważ rozszerzenie koordynacji w odniesieniu do obywateli państw trzecich (czyli np. obywateli Egiptu) nie odnosi się do Norwegii.

Nieuchwalenie do 30 kwietnia 2010 r. rozporządzenia rozszerzającego na obywateli państw trzecich stosowanie rozporządzeń nr 883/2004 i nr 987/2009 (analogicznego do rozporządzenia nr 859/2003) oraz brak instrumentów międzynarodowych rozszerzających stosowanie rozporządzeń nr 883/2004 i nr 987/2009 na stosunki ze Szwajcarią i państwami Europejskiego Obszaru Gospodarczego, powoduje że na dzień 1 maja 2010 r. unijną koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego na podstawie rozporządzenia nr 883/2004 objęte są:

  • osoby będące obywatelami jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej,
  • bezpaństwowcy lub uchodźcy zamieszkali na terytorium jednego z państw członkowskich,
  • członkowie rodzin wymienionych osób, a także:
    • osoby pozostałe przy życiu po wymienionych wyżej osobach (np. małżonek, dzieci),
    • osoby pozostałe przy życiu po osobach, które nie były obywatelami państw członkowskich, ale które pracowały w państwach członkowskich, jeśli osoby pozostałe przy życiu są obywatelami państwa członkowskiego bądź bezpaństwowcami lub uchodźcami zamieszkałymi na terytorium jednego z państw członkowskich.

Z kolei dotychczasowe rozporządzenie nr 1408/71 nadal (do czasu zmiany przepisów w tym zakresie) ma zastosowanie do spraw emerytalno-rentowych:

  • osób będących obywatelami państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii Europejskiej (Norwegia, Islandia, Liechtenstein) lub Szwajcarii,
  • osób będących obywatelami państw trzecich, tj. obywatelami państw nienależących do Unii Europejskiej, którzy legalnie mieszkają na terytorium państwa członkowskiego i znajdują się w sytuacji prawnej, która dotyczy więcej niż jednego państwa członkowskiego – czyli np. pracowali w dwóch państwach członkowskich albo pracowali w jednym, a mieszkają w innym państwie członkowskim (dotyczy ich rozporządzenie Rady (EWG) nr 859/2003).

Artykuł jest fragmentem publikacji: EMERYTURY I RENTY Z ZUS W ŚWIETLE PRAWA UNII EUROPEJSKIEJ.

Źródło: ZUS

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA