REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność księgowego - w przepisach karnych, karnych skarbowych, podatkowych, rachunkowych i prawa pracy

Odpowiedzialność księgowego - w przepisach karnych, karnych skarbowych, podatkowych, rachunkowych i prawa pracy /Fot. Fotolia
Odpowiedzialność księgowego - w przepisach karnych, karnych skarbowych, podatkowych, rachunkowych i prawa pracy /Fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Odpowiedzialność księgowego to temat wielowątkowy. My koncentrujemy się na odpowiedzialności księgowego w firmie komercyjnej, którego nie dotyczą przepisy o dyscyplinie finansów publicznych. Przedstawiona została sytuacja prawna i kwestie odpowiedzialności osoby, która kieruje księgowością w firmie, a więc – w tradycyjnej nomenklaturze – głównego księgowego. Inne osoby i ich odpowiedzialność wejdą w grę tylko wtedy, gdy wykonują czynności, z którymi może być związana odrębna odpowiedzialność, czyli gdy spełniają obowiązki płatnika albo podpisują deklaracje podatkowe firmy.

Biorąc pod uwagę przyjęte założenia w opracowaniu kolejno przedstawiana będzie odpowiedzialność księgowego:

REKLAMA

1) za zobowiązania podatkowe firmy (jako podatnika);

2) za wykonywanie w imieniu firmy obowiązków płatnika;

3) za sprawozdawczość finansową firmy;

4) za działanie na szkodę firmy;

Dalszy ciąg materiału pod wideo

5) za działanie na szkodę kontrahentów firmy.

W każdej z tych pięciu sfer odpowiedzialności trzeba przyjrzeć się trzem zdecydowanie różnym rodzajom odpowiedzialności:

A. podatkowej;

B. karnej;

C. cywilnej.

Oczywiście nie każdy rodzaj odpowiedzialności (A-C) aktualny jest w każdej sferze (1-5), ale wobec tego, że z reguły wchodzi w grę więcej niż jeden rodzaj, od razu należy przyjąć złą wiadomość, od której wyjątków raczej nie ma: odpowiedzialność karna i cywilna nie wyłączają się wzajemnie, a więc poniesienie jednej nie zwalnia od drugiej. Teraz wiadomość dobra: księgowy nie ponosi odpowiedzialności z własnego majątku wobec fiskusa za rozliczenia podatkowe, do których zobowiązana jest firma. Mowa o tym w dwóch pierwszych rozdziałach.

Ogólne zasady opisane w części I opracowania, ilustrowane są w części II wybranymi przypadkami (kazusami), w których sądy zajmowały się kwestią odpowiedzialności księgowego.

Zobacz: Prawo dla firm

Zasady odpowiedzialności księgowego firmy

1. Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe firmy

A. Odpowiedzialność podatkowa

REKLAMA

Za zobowiązanie podatkowe odpowiada podatnik, czyli osoba, na której ciąży obowiązek podatkowy. W rozpatrywanym przez nas układzie podatnikiem jest firma, czyli przedsiębiorstwo, w którym pracuje księgowy. Wniosek jest więc prosty: księgowy nie ponosi odpowiedzialności wobec fiskusa za niezapłacenie przez firmę podatku albo zapłacenie go w zbyt małej wysokości. Nie grozi więc mu ani dopłata podatku, ani pokrycie odsetek od zaległości podatkowej z własnej kieszeni.

Ważne jest to, że żadna umowa między firmą a księgowym tego stanu nie zmieni. Nawet jeśli strony wpiszą w niej obowiązek pokrycia przez księgowego odsetek podatkowych powstałych z jego winy (zob. rozdział 1.C), to takie postanowienie umowne nie ma żadnego znaczenia dla fiskusa, który i tak będzie dochodził swoich należności od firmy. Wynika to stąd, że wyznaczenie obowiązku podatkowego, a w ramach tego osoby, na której on ciąży, odbywa się w ustawie i żadna umowa postanowień ustawy w tym zakresie zmienić nie może. Funkcjonuje tu więc zasada odpowiedzialności osobistej podatnika.

Biorąc pod uwagę opisaną tu regułę, przyjrzyjmy się, po raz pierwszy i nieostatni, powierzeniu obowiązków w zakresie rachunkowości i towarzyszącemu mu pisemnemu przyjęciu odpowiedzialności za rachunkowość firmy. Zostało to przewidziane w art. 4 ust. 5 ustawy o rachunkowości, który to przepis stanowi, że:

§

REKLAMA

Kierownik jednostki, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru, również w przypadku, gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości - z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury - zostaną powierzone innej osobie lub przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 11 ust. 2, za ich zgodą. Przyjęcie odpowiedzialności przez inną osobę lub przedsiębiorcę powinno być stwierdzone w formie pisemnej. W przypadku gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie została wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialność ponoszą wszyscy członkowie tego organu.

Z przywołanego przepisu wynika, że określone obowiązki w zakresie rachunkowości mogą być powierzone innej osobie, która przyjmuje odpowiedzialność za ich prawidłowe wykonanie. Warunkiem jest, aby przyjęcie tej odpowiedzialności nastąpiło w formie pisemnej. Warto jednak podkreślić, że dokument ten, skądinąd istotny, nie ma jednak żadnego znaczenia w sferze odpowiedzialności podatkowej. Księgowy i tak nie będzie odpowiadał wobec fiskusa - zgodnie z zasadą odpowiedzialności osobistej podatnika.

Jedyna możliwość powstania odpowiedzialności księgowego za podatki firmy wiąże się z przewidzianą w Ordynacji podatkowej odpowiedzialnością tzw. osób trzecich. Polega ona na tym, że za zaległości podatkowe podatnika mogą ponosić odpowiedzialność osoby, które w jakiś sposób są związane ekonomicznie z podatnikiem. Wśród tych osób nie ma jednak księgowego, czyli osoby, która prowadzi rachunkowość podatnika. Taką osobą trzecią może być jednak:

- członek zarządu osoby prawnej (art. 116 i 116a O.p.);

- wspólnik spółki osobowej (art. 115 O.p.);

- likwidator spółki (art. 116b O.p.).

Jeśli więc księgowy akurat pełni którąś z tych ról, to może odpowiadać za zaległości podatkowe firmy. Trzeba jednak podkreślić, że nie ponosi tej odpowiedzialności dlatego, że jest księgowym, ale dlatego, że jest członkiem zarządu, wspólnikiem albo likwidatorem. Warto też dodać, że ta odpowiedzialność jest subsydiarna, czyli aktualizuje się dopiero wtedy, gdy fiskusowi nie uda się ściągnąć podatku od samego podatnika (art. 108 § 4 O.p.).

Przeczytaj w INFORLEX.PL Biznes cały artykuł:

Odpowiedzialność księgowego - w przepisach karnych, karnych skarbowych, podatkowych, rachunkowych i prawa pracy

W artykule omówiono również odpowiedzialność za sprawozdawczość finansową firmy, odpowiedzialność za działalność na szkodę firmy oraz na szkodę kontrahentów firmy.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR LEX Biznes
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Informacja o zaległości w ZUS na 0,01 zł wysyłana jest listem poleconym, a najwięksi gracze nie płacą milionowych zadłużeń

    Zadłużenie aktywnych płatników w ZUS rośnie. Rekordzista wśród aktywnych płatników jest zadłużony na ponad 822 mln zł. Czy ZUS może sam zmieniać przepisy? 

    Według danych udostępnionych przez ZUS, na koniec 2023 roku maksymalna kwota zadłużenia aktywnego płatnika wyniosła przeszło 822 mln zł. Rok wcześniej była o 3,5 mln zł mniejsza. Wśród komentujących te dane ekspertów nie brakuje opinii, że dopuszczenie do takiej sytuacji jest skandalem. Z kolei Zakład przekonuje, że sam nie może zmieniać przepisów. Jednak według znawców tematu, ZUS ma odpowiednie narzędzia do ściągania należności i nawet niewielkie kwoty są skutecznie egzekwowane od przedsiębiorców. Do tego po danych widać, że średnie zadłużenie aktywnych płatników wzrosło rok do roku o ponad 3 tys. zł, tj. do wartości blisko 31 tys. zł.

    Czy trzeba płacić ZUS gdy działalność gospodarczą się zawiesi, czy przerwę w biznesie można zrobić tylko raz w roku czy wiele razy

    Działalność gospodarczą wpisaną do CEIDG można zawiesić pod warunkiem, że nie zatrudnia się pracowników. Dlatego co do zasady nie trzeba dodatkowo załatwiać formalności w ZUS.

    Przestępstwa finansowe. Zorganizowane grupy zajmują się praniem brudnych pieniędzy i korumpowaniem urzędników: co trzeba wiedzieć

    Korupcja, pranie pieniędzy, wyłudzenia, ataki hakerskie – to realne zagrożenia XXI wieku. Obecnie przestępczość finansowa, cyberprzestępczość oraz nowoczesne technologie są mocno ze sobą związane.

    Jak jeździć ekologicznie i oszczędnie. Pięć zasad sprawdzonych w praktyce i zalecanych każdej firmie transportowej

    W dobie rosnących kosztów firm transportowych i spowolnienia gospodarczego ekonomiczna jazda przestała być zjawiskiem sporadycznym, a stała się koniecznością i jednym ze sposobów na redukcję wydatków. Jakie są więc najważniejsze zasady ekonomicznej jazdy? 

    REKLAMA

    Zboża ozime wiosną - jak nawozić dolistnie. 5 kluczowych wskazówek

    Jedną z najefektywniejszych form pielęgnacji (dokarmiania) zbóż ozimych wiosną jest nawożenie dolistne. Dobrze przemyślane działania agrotechniczne wraz z odpowiednim wyborem samego nawozu to korzyść dla roślin, a przede wszystkim dla rolnika. 

    Wakacje składkowe – zmiany w projekcie nowelizacji

    Na stronie Rządowego Centrum Legislacji (RCL) została opublikowana nowa wersja projektu nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, która wprowadza tzw. wakacje składkowe. Przewiduje ona m.in. zmiany w zakresie podmiotów uprawnionych do takiej ulgi.

    Firma, która dopuściła do wycieku danych jej klientów traci renomę a także chętnych na zakup jej produktów

    Firmy pracują nad rozwojem marki i jej rozpoznawalnością wiele lat, po czym jedno fatalne zdarzenia burzy cały ten wysiłek. Takim incydentem w naszych czasach jest przede wszystkim wyciek danych klientów. Straconej w ten sposób reputacji marka nie jest w stanie odbudować.

    Zdaniem ZUS należy opłacać składki od wynagrodzenia wspólnika sp. z o.o. za czynności wykonywane na rzecz spółki

    ZUS w swoich najnowszych interpretacjach stwierdził, że wspólnik sp. z o.o., który za czynności wykonywane na rzecz spółki (tj. czynności określone w umowie spółki), bez zawierania ze spółką odrębnej umowy cywilnoprawnej otrzymuje wynagrodzenie, będzie objęty ubezpieczeniami społecznymi z tego tytułu jako zleceniobiorca.

    REKLAMA

    ARiMR - ostatnie 2 dni na wnioski o dofinansowanie ubezpieczenia zwierząt!

    Zostały ostatnie 2 dni dla rolników na złożenie wniosków o zwrot części kosztów ubezpieczenia zwierząt. Kto może złożyć wniosek o dofinansowanie?

    AI Act zatwierdzony. Kiedy wejdzie w życie? 5 wniosków, które są szczególnie ważne dla firm z sektora biomedycznego

    Znamy już finalny, zaakceptowany przez państwa członkowskie draft AI Act – unijnej ustawy o Sztucznej Inteligencji. Jaki wpływ wywrze ona na działalność firm z sektora biomedycznego? Prezentujemy 5 najważniejszych wniosków. 

    REKLAMA