REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak firma może udzielić pożyczki pracownikom?

Izabela Nowacka
Izabela Nowacka
Jak firma może udzielić pożyczki pracownikom? / Fot. Fotolia
Jak firma może udzielić pożyczki pracownikom? / Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Firma może udzielić swoim pracownikom pożyczki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, ze środków obrotowych czy innych funduszy przeznaczonych do tych celów. Pożyczka udzielona przez pracodawcę jest znacznie korzystniejsza od udzielanej przez instytucje finansowe. Strony pożyczki zobowiązane są zawrzeć umowę cywilnoprawną.

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki, której wartość wynosi ponad 500 zł, powinna być zawarta w formie pisemnej (art. 720 ustawy – Kodeks cywilny).

REKLAMA

Pożyczka z zfśs

REKLAMA

Udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową – jest jedną z form działalności socjalnej zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (dalej: zfśs). W ramach pomocy zwrotnej mieści się udzielanie pożyczek mieszkaniowych.

Zasady i warunki korzystania z usług oraz świadczeń finansowanych z zfśs, z uwzględnieniem kryteriów socjalnych (sytuacji materialnej, życiowej, rodzinnej), a także zasady przeznaczania środków funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej powinny być określone w regulaminie zfśs. W regulaminie zamieszcza się ogólne regulacje związane z udzielaniem pożyczek mieszkaniowych dotyczące:

  • sposobu udokumentowania wydatków, np. na remont, modernizację czy kupno lokalu,
  • maksymalnej kwoty pożyczki,
  • jej poręczenia,
  • okresu spłaty i warunków ewentualnego wydłużenia tego okresu, np. w razie trudnej sytuacji pożyczkobiorcy,
  • umorzenia zadłużenia.

Regulamin powinien także rozstrzygać, czy pożyczki są nieoprocentowane, czy też przewiduje się odsetki.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pożyczka mieszkaniowa z zfśs może być nieoprocentowana bądź oprocentowana, w zależności od zapisów w regulaminie funduszu.

PRZYKŁAD

Regulamin zfśs obowiązujący w firmie X zawiera zapis różnicujący wysokość oprocentowania w zależności od kryteriów socjalnych:

(...)

§ 13.

1. Oprocentowanie pożyczki mieszkaniowej wynosi 2% rocznie dla pożyczkobiorców, których dochód na osobę w rodzinie jest wyższy od minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w roku udzielenia pożyczki,

2. Pożyczki mieszkaniowe udzielone pożyczkobiorcom posiadającym 2 dzieci lub więcej, a także pożyczkobiorcom, których dochód na osobę w rodzinie jest niższy lub równy minimalnemu wynagrodzeniu obowiązującemu w roku udzielenia pożyczki, są nieoprocentowane.

Takie zapisy regulaminu zfśs są prawidłowe.

Szczegółowe warunki przyznania i spłaty pożyczki pracodawca określa w odrębnej umowie zawartej z pożyczkobiorcą. Umowa powinna zawierać takie elementy, jak:

  • kwota pożyczki,
  • ewentualne oprocentowanie,
  • okres, na jaki zostaje udzielona,
  • sposób spłaty i cel, na jaki musi zostać wykorzystana (pożyczka służy celom mieszkaniowym i nie może być spożytkowana na inne potrzeby; pracodawca ma prawo żądać od pożyczkobiorcy potwierdzenia, że pieniądze zostały rozdysponowane zgodnie z przeznaczeniem przez okazanie np. faktur, rachunków czy umów).

W umowie warto również uwzględnić kwestię poręczenia przez inne osoby, zasady umarzania długu czy procedurę spłaty pożyczki w razie rozwiązania bądź wygaśnięcia stosunku pracy. Warunki te mogą być dowolnie kształtowane przez strony umowy, ale w granicach wyznaczonych przez obowiązujący w zakładzie pracy regulamin zfśs.

Na co przeznaczyć środki z zfśs


Pożyczki z innych źródeł

REKLAMA

Pożyczki mogą być udzielane nie tylko z zfśs. Alternatywą mogą być pożyczki udzielane ze środków obrotowych firmy. Nie ma wówczas żadnych ograniczeń co do przeznaczenia pożyczki (np. na zakup samochodu, zażegnanie kłopotów finansowych).

Innym rozwiązaniem są działające u pracodawców pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe lub spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, nad którymi nadzór sprawują związki zawodowe. Członkowie tych organizacji, tj. pracownicy, emeryci, renciści, wpłacają wpisowe oraz wkłady członkowskie i mogą korzystać z zapomóg i pożyczek krótko- i długoterminowych.

Pożyczki z tych kas nie muszą być udzielane na cele mieszkaniowe. Pracownik nie musi również udokumentować jej wydatkowania.

Spłata pożyczki

Zaciągnięta pożyczka podlega zwrotowi. Najczęściej spłata jest rozłożona na raty. Popularną metodą jej uiszczania jest potrącanie z wynagrodzenia za pracę (co też powinno stanowić część ustaleń umownych). Trzeba jednak pamiętać, że takie potrącanie jest dobrowolne i dopuszczalne wyłącznie za pisemną zgodą pracownika (art. 91 ustawy – Kodeks pracy). Zgoda powinna zawierać konkretną kwotę raty i jej tytuł. Konieczne jest też przestrzeganie tzw. kwoty wolnej od potrącenia. Kwoty te wynoszą:

  • 100% wynagrodzenia minimalnego netto – przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy,
  • 80% wynagrodzenia minimalnego netto – przy potrącaniu innych należności niż na rzecz pracodawcy.

Zdania ekspertów są podzielone co do tego, którą kwotę zachowywać przy potrącaniu rat pożyczki z zfśs, tzn. czy traktować ją jako na rzecz pracodawcy, czy jako inną. Przeważa jednak pogląd, że jest to inna należność, a tym samym obowiązuje 80% kwota wolna. Co prawda zfśs jest tworzony przez pracodawcę, który zbiera środki (odpisy, zwiększenia), dysponuje nimi i administruje, ale majątek zgromadzony w ramach funduszu nie jest jego własnością. Musi być wydatkowany tylko na określone cele, a w razie upadłości zakładu środki niewykorzystane zwiększają Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Pożyczka w spółce cywilnej a PCC

Pracownik zaciągnął nieoprocentowaną pożyczkę z zfśs w wysokości 7200 zł na wybudowanie podjazdu do domu dla swojej niepełnosprawnej żony. Umowa pożyczki przewiduje spłatę w ciągu 24 miesięcy. Miesięczna rata wynosi 300 zł i będzie potrącana z wynagrodzenia pracownika za jego pisemną zgodą. Oprócz spłacania rat pracownik jeszcze finansuje składkę na ubezpieczenie na życie w wysokości 50 zł, na potrącanie której również zgodził się w odrębnym piśmie. Jego pensja netto wynosi 1798,55 zł (podstawowe koszty uzysku, złożony PIT-2). Kwota wolna od potrąceń w 2014 r. przy należnościach innych niż na rzecz pracodawcy wynosi 989,76 zł. Po potrąceniach (łącznie 350 zł) pracownik ostatecznie otrzyma 1448,55 zł, a kwota wolna zostanie zachowana.

Skutki podatkowe pożyczki

Udzielenie zwrotnej pożyczki pracownikowi nie wywołuje żadnych obowiązków w zakresie podatku dochodowego z uwagi na brak przysporzenia majątkowego. Należy jednak rozstrzygnąć, czy i jakie skutki podatkowe ma udzielenie pożyczki bezodsetkowej lub na niewielki procent, a więc na korzystniejszych warunkach niż komercyjne. Otóż przychód z tytułu nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń w ogóle nie wystąpi, jeśli zostaną zachowane łącznie następujące warunki:

  • pracodawca nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek,
  • preferencyjne zasady udzielania pożyczek są stosowane wobec wszystkich pracowników (mają oni dostęp do pożyczek na jednolitych zasadach, co wynika np. z regulaminu udzielania pożyczek czy regulaminu wynagradzania).

Pracodawca udzielił jednemu z pracowników niskooprocentowanej pożyczki sfinansowanej z własnych zasobów pieniężnych. Pożyczki udzielono na prośbę pracownika motywowaną trudną sytuacją życiową. W umowie pożyczki określono szczegółowo m.in. zasady jej przyznania i spłaty. Pracodawca nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek. Każdy zatrudniony pracownik, w przypadku powstania podobnych okoliczności, ma prawo do ubiegania się o pożyczkę z zakładu pracy i otrzyma ją na takich samych zasadach. To oznacza, że różnica między wartością rynkową odsetek bankowych a wartością odsetek naliczonych od niskooprocentowanej pożyczki nie powoduje powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; dalej: ustawa o pdof (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 września 2010 r., IBPBII/1/415–610/10/HK).

Co innego, gdy firma zajmuje się udzielaniem pożyczek i pracownikom przyznaje je na korzystniejszych warunkach niż klientom. Powstaje wówczas przychód w postaci wartości odsetek naliczanych odbiorcom zewnętrznym lub w wysokości różnicy między wartością tych odsetek a odsetek naliczanych od preferencyjnej pożyczki dla pracownika.


Podobnie przychód dla pracownika powstanie, jeśli pracodawca niezajmujący się zawodowo udzielaniem pożyczek robi to tylko na rzecz niektórych pracowników lub udzielił pożyczki incydentalnie, wyjątkowo i nie zamierza tego powtarzać. Jako przykład można podać stan faktyczny wynikający z interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 8 lipca 2011 r. (ITPB2/415–389/11/RS). W tym przypadku spółka zamierzała zawierać umowy o udzielenie pożyczek nieoprocentowanych tylko z kluczowymi pracownikami. Możliwość udzielania pożyczek dla tych pracowników przewidywały umowy o pracę. Inni pracownicy nie mieli takiej opcji. Organ podkreślił, że wartość nieodpłatnych świadczeń odpowiadających kwocie nienaliczonych i niepobranych przez spółkę odsetek od nieoprocentowanej pożyczki, udzielonej tylko pracownikom – kadrze zarządzającej firmy, będzie stanowiła dla nich przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Kredyt czy pożyczka? Warto znać różnicę.

Pracodawca udzielił pracownikowi nieoprocentowanej pożyczki na zakup samochodu prywatnego, ale z zastrzeżeniem, że będzie on wykorzystywany do celów służbowych. W takiej sytuacji nie powstanie przychód po stronie pracownika, ponieważ pożyczka służy także potrzebom firmy pożyczkodawcy (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 12 lutego 2013 r., IBPBII/1/415-997/12/BJ).

Umorzenie pożyczki

Umorzenie pożyczki następuje na zasadach określonych w umowie cywilnoprawnej lub regulaminie zfśs, jeśli chodzi o pożyczkę mieszkaniową. Zwykle odbywa się to na wniosek pracownika, który odpowiednio umotywuje swą prośbę. Umorzenie pożyczki zwalnia pożyczkobiorcę z obowiązku zwrotu otrzymanych pieniędzy. Umorzona kwota stanowi wtedy opodatkowany przychód. Jeżeli na dzień umorzenia pożyczki pracownik nadal pozostaje w stosunku pracy, wówczas przychód jest ze stosunku pracy. Warto podkreślić, że w przypadku umorzenia udzielonej przez pracodawcę pożyczki mieszkaniowej (z zfśs) przychód nie korzysta ze zwolnienia dla świadczeń socjalnych do wartości 380 zł na rok (art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof). Nie jest to świadczenie pieniężne. To pracodawca podejmuje decyzję o umorzeniu pożyczki, a pracownik (dłużnik) wyraża wolę skorzystania z umorzenia. Skoro zatem charakter „pieniężny” sugeruje swobodne dysponowanie środkami płatniczymi, to oznacza, że umorzenie pożyczki nie ma charakteru świadczenia pieniężnego, ponieważ nie polega na wypłaceniu pracownikowi określonej kwoty w pieniądzu, którą może on swobodnie dysponować (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 maja 2011 r., IPPB4/415-222/11-2/MP).

Jeśli pożyczkobiorca nie jest już pracownikiem i umorzenie nastąpiło po zakończeniu stosunku pracy, to wówczas wartości umorzonego długu nie należy kwalifikować do przychodów ze stosunku pracy. Jest to przychód „z innych źródeł” (art. 20 ustawy o pdof). W konsekwencji zakład pracy nie ma obowiązku poboru zaliczki na podatek. Musi jedynie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym sporządzić i przekazać podatnikowi informację o przychodach z innych źródeł (PIT-8C), a podatnik sam w zeznaniu rocznym wykaże podatek.

Umowa pożyczki

Spłata pożyczki w razie rozwiązania stosunku pracy

Brak jest przepisów regulujących wprost tryb spłaty pożyczki w razie rozwiązania umowy o pracę. Postanowienia w tym zakresie powinny wynikać zarówno z umowy pożyczki, jak i z regulaminu zfśs. Zwykle tryb spłaty zależy od tego, z czyjej inicjatywy zakończył się stosunek pracy. Jeżeli pracodawca dokonał wypowiedzenia umowy o pracę, pożyczka jest nadal spłacana przez pracownika zgodnie z harmonogramem spłat, według umowy pożyczki. Pracownik po ustaniu zatrudnienia spłaca ją w ratach jak dotychczas, a kwoty przekazuje np. na rachunek zfśs. Pracodawca może zażądać natychmiastowej spłaty pozostałej kwoty pożyczki, jeżeli pracownik wypowiedział umowę o pracę lub gdy pracodawca rozwiązał ją bez wypowiedzenia, z winy pracownika.

W razie zaprzestania spłaty pożyczki przez pracownika, pracodawca może zobowiązać do jej uregulowania poręczycieli wskazanych w umowie pożyczki. Jeżeli nie ma poręczycieli, pracodawca może dochodzić roszczeń na drodze sądowej.'

Pożyczka przez internet - na co uważać?

PODSTAWA PRAWNA:

  • art. 871, art. 91 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost. zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 208),
  • art. 2 pkt 1, art. 7 ust. 1 pkt 5, art. 8, art. 10 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz.U. z 2012 r. poz. 592; ost. zm. Dz.U. z 2013 r. poz. 1645),
  • art. 720 ustawy z 23 kwietnia 1964 r.– Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 121),
  • art. 11, art. 12 ust. 1, art. 20, art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361; ost. zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 773).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Prawno-Pracowniczy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA