REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Jak chronić dobra osobiste?

Marek Pasiński
Radca prawny
Anna  Trela
Aplikant radcowski
Jak należy chronić dobra osobiste?
Jak należy chronić dobra osobiste?

REKLAMA

REKLAMA

Problem ochrony dóbr osobistych dotyczy zarówno osób fizycznych jak i osób prawnych. Przedsiębiorcy (zarówno indywidualni jak i spółki) powinni szczególnie znać zasady tej ochrony, bo brak reakcji na naruszanie tych dóbr może doprowadzić do utraty renomy niezbędnej dla funkcjonowania na każdym rynku.

Czym są dobra osobiste?

Dobra osobiste są to przysługujące każdemu człowiekowi i podlegające ochronie prawnej wartości związane z daną osobą. Katalog niektórych, można powiedzieć tych najważniejszych dóbr osobistych, znajduje się w art. 23 Kodeksu Cywilnego.

REKLAMA

Wymienione tam dobra (np. zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek) nie stanowią jednak wyczerpującego zbioru, co oznacza, że ochronie mogą podlegać także inne nieuwzględnione w ustawie dobra.

Wynika to także z orzecznictwa Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 16 lipca 1993r. (I PZP 28/93) uznał poprawność takiego stanowiska, stwierdzając, że uznanie, czy mamy do czynienia z dobrem osobistym zależy od wielu czynników. Sąd Najwyższy stwierdził, że pojęcie dobra należy odnosić do określonego poziomu rozwoju technologicznego i cywilizacyjnego, a także przyjętych w społeczeństwie zasad moralnych i prawnych, istniejącego rodzaju stosunków społecznych, gospodarczych czy nawet politycznych.

Zobacz: Kiedy potrzebne są koncesje, zezwolenia, wpis do rejestru działalności regulowanej, licencje i uprawnienia zawodowe

Komu przysługuje ochrona dóbr osobistych?

REKLAMA


Zasadniczo ochrona dóbr osobistych przysługuje osobom fizycznym, jednak ustawodawca zapewnił też ochronę dobrom osób prawnych. Wynika to wprost z art. 43 Kodeksu Cywilnego, który nakazuje odpowiednie stosowanie w stosunku do osób prawnych, przepisów o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tym samym oznacza to, że ochronie podlegają również przedsiębiorstwa posiadające osobowość prawną. Dyskusyjny jest natomiast pogląd, że z ochrony dóbr osobistych mogą korzystać - poza osobami fizycznymi i prawnymi - także niektóre organizacje nie posiadające osobowości prawnej. Wymienia się tu przede wszystkim spółki jawne i komandytowe.

W przypadku przedsiębiorcy prowadzącego samodzielną działalność, może on ubiegać się o ochronę swoich własnych dóbr osobistych jako osoby prowadzącej działalność gospodarczą pod konkretną nazwą.

Natomiast w przypadku spółki cywilnej, nie ma na gruncie obowiązujących przepisów podstaw do nadania jej odrębnej nazwy. Tym samym oznacza to, że nie ma też środków prawnych wynikających z art. 43 KC do ochrony nazwy nadanej przez wspólników dla identyfikacji ich wspólnej działalności.

REKLAMA

Ochrona byłaby możliwa tylko w przypadku, gdy stosowana przez wspólników wspólnie nazwa będzie identyczna z nazwą używaną przez każdego z nich jako przedsiębiorcę, wówczas zastosowanie miałby art. 23 KC. Ponadto przedsiębiorcy, będący osobami fizycznymi, w tym wspólnikami spółek cywilnych, mogą sięgać do przepisu normującego ochronę firmy, czyli do art. 4310 Kodeksu Cywilnego.

Jakie dobra osoby prawnej podlegają ochronie?

Dobra osobiste osoby prawnej nie są tożsame z dobrami osoby fizycznej. Nie można w przypadku przedsiębiorstw dochodzić ochrony takich dóbr jak zdrowie, swoboda sumienia lub kult zmarłych. Z pewnością można jednak domagać się ochrony wizerunku, renomy, tajemnicy korespondencji oraz nazwy, która zgodnie z orzeczeniem Sądu Apelacyjnego z dnia 22 października 1991 r. (I ACr 400/90) ma w stosunkach prawnych w jakie wchodzi takie znaczenie, jak dla osoby fizycznej przedstawia jej nazwisko. Z pewnością katalog dóbr osobistych osoby prawnej jest również katalogiem otwartym. 

Niewątpliwie zaś podlegającym ochronie dobrem osobistym zarówno osoby fizycznej, jak i osoby prawnej jest jej dobra sława. Naruszenie dobrej sławy osoby prawnej może nastąpić przede wszystkim przez zarzucenie tej osobie, a w szczególności jej organom, niewłaściwego postępowania mogącego ją narazić na utratę zaufania potrzebnego do wykonywania działalności. Nadto symbol osoby prawnej będący nośnikiem jej tożsamości w zewnętrznym odbiorze, podobnie jak nazwa stanowi dobro osobiste i podlega ochronie na podstawie art. 24 w zw. z art. 43 KC. 

Nazwa przedsiębiorcy podlega także szczególnej ochronie przed inną konkurencyjną nazwą i w związku z tym, dla ochrony swojej nazwy przedsiębiorca może pozwać do sądu podmiot posługujący się nazwą podobną, która może wprowadzać w błąd co do tożsamości danej firmy (kojarzyć ją z inną). Naruszenie prawa do firmy następuje nie tylko wtedy, gdy osoba nieuprawniona rejestruje na swoją rzecz pełną nazwę osoby prawnej, lecz także wtedy, gdy dokonuje zgłoszenia w celu uzyskania ochrony części nazwy, jeżeli ta część ma charakter wyróżniający.

Jak faktycznie można chronić dobro osobiste swojej firmy

W pierwszej kolejności należy ustalić kto, kiedy, jakim zachowaniem i jakiemu dobru osobistemu zagraża. Wówczas zgodnie z art. 24 można żądać od tej osoby zaniechania takiego konkretnego działania. Warunkiem jest jednak bezprawny charakter takiej czynności. Jeśli natomiast dojdzie już do naruszenia dobra, wówczas można żądać, aby osoba naruszająca dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia, w tym szczególnie do złożenia oświadczenia o odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie.

Treść, jak i formę takiego oświadczenia można samemu zaproponować, ale należy wziąć pod uwagę sposób dokonania naruszenia i zaproponować formę adekwatną. Dla przykładu – można żądać np. od gazety opublikowania oświadczenia z przeprosinami co najmniej na tej samej stronie, o takiej samej wielkości, co artykuł, który naruszył dobra danego przedsiębiorcy (o ile umieszczony był bezprawnie, tj. bez zgody przedsiębiorcy). 

Ponadto można żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Żądając zadośćuczynienia należy wykazać, że w wyniku naruszenia, przedsiębiorca doznał krzywdy, a działanie osoby naruszającej było zawinione, choć niekoniecznie umyślne. Za krzywdę należy uznać w tym przypadku zwłaszcza psychiczne cierpienia, stresy wywołane naruszeniem. 

Zadośćuczynienie nie pełni roli kary, ale ma pełnić funkcję prewencyjno-represyjną. Powinno bowiem powstrzymywać od dopuszczania się podobnych naruszeń w przyszłości zarówno przez osobę, która już dokonała naruszenia, jak i przez inne podmioty. 

Zobacz: Co z atestami dla zabawek importowanych z krajów azjatyckich?

Jeśli natomiast naruszenie dobra doprowadziło do szkody w majątku przedsiębiorcy, może domagać się on naprawienia jej na zasadach ogólnych, w tym wypłaty odpowiedniego odszkodowania. Wówczas trzeba wykazać, jaką szkodę poniósł przedsiębiorca, podać wysokość i wykazać związek szkody z działaniem osoby naruszającej dobro.

Szkodą nie muszą być tylko faktycznie poniesione straty, ale także potencjalnie utracone zyski. Przykładowo, jeśli działanie doprowadziło do pogorszenia wizerunku przedsiębiorcy, jego wiarygodności, wyobrażenia o stanie wypłacalności, a co za tym idzie utrudniło np. uzyskanie kredytu, zniechęciło kontrahentów do współpracy, można wówczas, po wyliczeniu ewentualnych zysków, domagać się ich zapłaty.

W celu ochrony naruszonego dobra, należy skierować do Sądu Okręgowego pozew, w którym opisana zostanie osoba (bądź osoby) i zachowanie naruszające dobro, a także skutki naruszenia. Opłata sądowa od pozwu jest stała i wynosi 600zł.

Należy jednak zwrócić uwagę, że w przypadku domagania się poza oświadczeniem „prostującym”, także zadośćuczynienia lub odszkodowania, sąd może wezwać o uzupełnienie kwoty i wówczas opłata wzrośnie odpowiednio o 5% z żądanej kwoty majątkowej. Dla przykładu, jeśli przedsiębiorca domaga się od osoby, która dokonała naruszenia, oświadczenia ze sprostowaniem oraz 10 tyś. złotych tytułem zadośćuczynienia, to opłata sądowa będzie wynosiła 600 zł + 500 zł (5% z kwoty 10 tyś. zł). Powyższa kwestia zależy od praktyki danego Sądu.

Marek Pasiński – Radca Prawny
Anna Trela – Aplikant radcowski

Kancelaria Radcy Prawnego w Krakowie www.pasinski.pl

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Wskaźnik koniunktury GUS. Gastronomia i zakwaterowanie z największym wzrostem

    Zakwaterowanie i gastronomia znalazły się wśród branż, w których notowany był do tej pory dodatni wskaźnik koniunktury (informacja i komunikacja oraz finanse i ubezpieczenia).

    Troska i zrozumienie w kontakcie z pacjentami – klucz do profesjonalnej opieki zdrowotnej

    Empatia jest kluczowa w relacjach między personelem medycznym a pacjentami, będąc nieodzownym fundamentem wysokiej jakości opieki zdrowotnej. W obecnych czasach, gdy pacjenci mają coraz większe oczekiwania, a zmiany w medycynie są nieustanne, zdolność do empatii wyróżnia się jako jeden z głównych czynników wpływających na poziom świadczonych usług. Nawet w czasach, gdy technologie medyczne rozwijają się dynamicznie, to właśnie empatyczny kontakt między pacjentem a personelem zdrowotnym ma zasadnicze znaczenie. Umiejętność wczucia się w położenie innej osoby jest kluczowa, tworząc solidną podstawę dla profesjonalnej i skutecznej opieki nad pacjentami.

    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    REKLAMA

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    REKLAMA

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA