Centralne Biuro Antykorupcyjne (CBA) jest to służba specjalna powołana do zwalczania korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, a także do zwalczania działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa. Pomimo iż CBA ma uprawnienia głównie do kontroli instytucji państwowych czy samorządowych, to może również kontrolować przedsiębiorcę. Uprawnienia tej służby w kwestii kontrolowania przedsiębiorcy są określone zakresem jej zadań w ustawie z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz.U. 2006 r., Nr 104, poz. 708 z późn. zm.).
Zadania CBA są zawarte w art. 2 Ustawy. Należy do nich:
reklama
reklama
Ściganie karne przestępstw przeciwko:
- działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego,
- wymiarowi sprawiedliwości, wyborom i referendum, porządkowi publicznemu, wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, jeżeli pozostają w związku z korupcją lub działalnością godzącą w interesy ekonomiczne państwa,
- finansowaniu partii politycznych, jeżeli pozostają w związku z korupcją,
- obowiązkom podatkowym i rozliczeniom z tytułu dotacji i subwencji jeżeli pozostają w związku z korupcją lub działalnością godzącą w interesy ekonomiczne państwa,
Kontrola, mającą na celu:
- ujawnianie i przeciwdziałanie przypadkom nieprzestrzegania przepisów ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne;
- dokumentowanie podstaw i inicjowanie realizacji przepisów ustawy z dnia 21 czerwca 1990 r. o zwrocie korzyści uzyskanych niesłusznie kosztem Skarbu Państwa lub państwowych osób prawnych;
- ujawnianie przypadków nieprzestrzegania określonych przepisami prawa procedur podejmowania i realizacji decyzji w przedmiocie: prywatyzacji i komercjalizacji, wsparcia finansowego, udzielania zamówień publicznych, rozporządzania mieniem jednostek lub przedsiębiorców oraz przyznawania koncesji, zezwoleń, zwolnień podmiotowych i przedmiotowych, ulg, preferencji, kontyngentów, plafonów, poręczeń i gwarancji kredytowych;
- kontrolę prawidłowości i prawdziwości oświadczeń majątkowych lub oświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej osób pełniących funkcje publiczne.
Przedsiębiorcy z uwagi na powyższe mogą być kontrolowani głównie z uwagi na naruszenie interesów ekonomicznych państwa m.in. wręczenie łapówki, nielegalne finansowanie partii politycznych, nielegalne postępowanie przy przetargach na zamówienia publiczne, przy przyznawaniu koncesji, zezwoleń, ulg, a także przy obowiązkach podatkowych z tytułu dotacji i subwencji.