Stanowisko ETS w sprawie nieuczciwej praktyki handlowej

Na podstawie sporu między dwiema austriackimi spółkami Europejski Trybunał Sprawiedliwości wydał orzeczenie, w którym stwierdził, iż europejska dyrektywa zapewnia skuteczną ochronę konsumentów przed nieuczciwą praktyką handlową i jest skonstruowana z punktu widzenia odbiorcy. Uznał również, iż nieuczciwa praktyka handlowa oznacza, że zawiera fałszywe informacje przez co wprowadza konsumenta w błąd. Zgodnie z art. 6 ust. 1 dyrektywą o nieuczciwych praktykach handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym (Dz.U. L 149, s. 22) praktykę handlową uznaje się za wprowadzającą w błąd, jeżeli zawiera ona fałszywe informacje i w związku z tym jest niezgodna z prawdą lub w jakikolwiek sposób, w tym poprzez wszystkie okoliczności jej prezentacji, wprowadza lub może wprowadzić w błąd przeciętnego konsumenta, nawet jeżeli informacje te w odniesieniu do jednego lub większej liczby wymienionych niżej elementów są zgodne z rzeczywistością, i która w każdym przypadku powoduje lub może spowodować podjęcie przez konsumenta decyzji dotyczącej transakcji, której inaczej by nie podjął:

a) istnienie lub rodzaj produktu;

b) główne cechy produktu, takie jak jego dostępność, związane z nim korzyści i ryzyko, wykonanie, skład, wyposażenie dodatkowe, usługi po sprzedaży i procedura reklamacyjna, sposób i data produkcji lub wykonania, dostawa, przydatność, zastosowanie, ilość, specyfikacja, pochodzenie geograficzne lub handlowe, spodziewane rezultaty jego zastosowania lub wyniki i istotne cechy testów lub kontroli przeprowadzonych na produkcie;

c) zakres obowiązków przedsiębiorcy, motywy stosowania praktyki handlowej i rodzaj procesu sprzedaży, oświadczenia lub symbole dotyczące bezpośredniego lub pośredniego sponsorowania lub zezwolenia wydanego dla przedsiębiorcy lub produktu;

d) cena, sposób obliczania ceny lub istnienie szczególnej korzyści cenowej;

e) niezbędne usługi, części, wymiany lub naprawy;

f) rodzaj, cechy i prawa przedsiębiorcy lub jego przedstawiciela, takie jak jego tożsamość i majątek, kwalifikacje, status, zezwolenia, członkostwo lub powiązania oraz prawa własności przemysłowej i intelektualnej lub nagrody i wyróżnienia;

g) prawa konsumenta, w tym prawo do wymiany towaru lub do żądania zwrotu kosztów zgodnie z dyrektywą 1999/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 maja 1999 r. w sprawie niektórych aspektów sprzedaży towarów konsumpcyjnych i związanych z tym gwarancji [8], lub potencjalne ryzyka dla konsumenta.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!!!

Stan faktyczny sprawy

Spółka Team4 Travel, biuro podróży z siedzibą w Innsbrucku (Austria), specjalizująca się w sprzedaży obozów zimowych i kursów nauki jazdy na nartach w Austrii dla grup uczniów brytyjskich, w broszurze w języku angielskim na sezon zimowy 2012 wskazała, że różne hotele w określonych terminach mogły być rezerwowane na wyłączność dzięki jej usługom. Owe hotele zagwarantowały w istocie Team4 Travel taką wyłączność w drodze umownej. Jednakże zainteresowane hotele nie przestrzegały tej wyłączności i przyznały określoną liczbę miejsc w tych samych terminach spółce CHS Tour Services, konkurencyjnemu biuru podróży również z siedzibą w Innsbrucku, z tym że Team4 Travel  nie wiedziała o tej okoliczności w chwili rozsyłania swoich broszur.

Uznawszy, że deklaracja wyłączności zawarta w broszurach Team4 Travel narusza zakaz nieuczciwych praktyk handlowych, CHS domagała się od sądów austriackich zakazania Team4 Travel używania owej deklaracji.

Dwie pierwsze instancje oddaliły to żądanie na tej podstawie, że ich zdaniem nie miała miejsca nieuczciwa praktyka handlowa. W świetle bowiem gwarancji wyłączności, jaką przyznały jej hotele,Team4 Travel spełniła wymogi staranności zawodowej. CHS wniosła więc skargę rewizyjną do Oberster Gerichtshof (sądu najwyższego w Austrii).

Sąd najwyższy zauważył, że informacja dotycząca wyłączności zawarta w broszurach Team4 Travel jest obiektywnie nieprawidłowa. Poprzez spełnienie wszystkich kryteriów wyraźnie przewidzianych w tym  względzie dyrektywą o nieuczciwych praktykach handlowych, informacja ta w oczach przeciętnego konsumenta stanowi praktykę handlową wprowadzającą w błąd. Jednakże w świetle ogólnej systematyki dyrektywy sąd krajowy zastanawiał się, czy przed zakwalifikowaniem praktyki jako wprowadzającej w błąd, a zatem nieuczciwej i zakazanej, oprócz tych kryteriów należy zbadać, czy praktyka ta jest sprzeczna z wymogami staranności zawodowej, co nie miało miejsca w niniejszej sprawie ze względu na to, że Team4 Travel zrobiła wszystko, aby zagwarantować wyłączność, na którą powołuje się w swoich broszurach. Oberster Gerichtshof zwrócił się zatem do Trybunału Sprawiedliwości z wnioskiem o wykładnię wspomnianej dyrektywy.

Zobacz: Co to jest Intrastat?

Wiążąca sentencja wyroku

W wyroku Trybunał udzielił odpowiedzi, że w przypadku gdy praktyka handlowa  spełnia wszystkie kryteria wyraźnie ustanowione w przepisie dyrektywy, który konkretnie reguluje praktyki wprowadzające w błąd konsumenta, nie zachodzi konieczność zbadania, czy taka praktyka jest również sprzeczna z wymogami staranności zawodowej w rozumieniu tejże dyrektywy, aby można było ją skutecznie uznać za nieuczciwą i w konsekwencji - zakazaną.

Zgodnie bowiem ze stosownym przepisem dyrektywy, wprowadzający w błąd charakter praktyki handlowej zależy wyłącznie od okoliczności, że jest niezgodna z prawdą dlatego, iż zawiera fałszywe informacje lub w jakikolwiek sposób może wprowadzić w błąd przeciętnego konsumenta, w szczególności w odniesieniu do rodzaju lub głównych cech produktu lub usługi i która z tego względu może spowodować podjęcie przez konsumenta decyzji dotyczącej transakcji, której nie podjąłby w braku istnienia takiej praktyki. Zatem elementy stanowiące praktykę handlową wprowadzającą w błąd są zasadniczo skonstruowane z punktu widzenia konsumenta jako odbiorcy nieuczciwych praktyk handlowych.

Jeżeli cechy te są spełnione, praktykę powinno się uważać za wprowadzającą w błąd, a więc nieuczciwą i zakazaną, przy czym nie ma konieczności zbadania przesłanki zawartej w innym przepisie tej samej dyrektywy ustanawiającym ogólną definicję nieuczciwych praktyk handlowych i dotyczącym sfery przedsiębiorcy, że praktyka jest sprzeczna z wymogami staranności zawodowej. W wypadku praktyk handlowych wprowadzających w błąd dyrektywa zapewnia wysoki wspólny poziom ochrony konsumentów. Te praktyki, wraz z agresywnymi praktykami handlowymi, stanowią najliczniejsze nieuczciwe praktyki handlowe.

Należy pamiętać, iż wszystkie wydane przez ETS orzeczenia są wiążące dla państw członkowskich Unii Europejskiej.

Zobacz również: Zawieszenie działalności gospodarczej a wykreślenie z CEIDG