REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak analizować czynniki wpływające na zysk firmy

Agnieszka Wieczorek
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Osiągnięty wynik finansowy jest oczkiem w głowie zarządu każdej firmy. Jego wielkość nie tylko kształtuje wskaźniki rentowności firmy oraz stanowi podstawę wypłaty dywidend właścicielom, ale również wpływa na postrzeganie podmiotu przez otoczenie, pozwala na dalszy rozwój oraz wzrost wartości firmy. Niezależnie od tego, czy zysk był mniejszy czy większy od zakładanego, warto ustalić, co w głównej mierze miało wpływ na jego wartość.

REKLAMA

Wynik finansowy jest miarą efektywności działalności przedsiębiorstwa. Jego kształtowanie się w przyszłości często jest przedmiotem wielu analiz i prognoz prowadzonych w firmach. Niestety, dość często zdarza się, że osiągnięty wynik znacząco odbiega od założonych wcześniej wartości. Dlatego jego spadek, a także wzrost w stosunku do poprzednich okresów lub w stosunku do założeń planu, powinien być przedmiotem wnikliwej analizy, mającej na celu wyjaśnienie przyczyn powstałych rozbieżności. Bazę informacyjną dla tych ustaleń może stanowić rachunek zysków i strat. Dla bardziej szczegółowych analiz konieczne będą dodatkowe dane pochodzące m.in. z ewidencji księgowej.

REKLAMA

Na osiągnięty zysk wpływa wiele różnych czynników. Ich analiza pozwala na określenie, w jakim stopniu każdy z nich wpłynął na osiągnięcie uzyskanego wyniku finansowego. Można w ten sposób ustalić, jakie czynniki spowodowały wzrost lub spadek wyniku w stosunku do przyjętego planu lub ubiegłego okresu.

Do podstawowych czynników wpływających na ostateczny wynik finansowy firmy można zaliczyć:

• liczbę sprzedanych wyrobów lub wykonanych usług,

• ceny sprzedawanych wyrobów lub usług,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• koszty prowadzonej działalności,

• zdarzenia nadzwyczajne,

• obciążenie podatkiem dochodowym.

Wymienione czynniki mogą zostać w toku bardziej wnikliwej analizy dodatkowo rozbudowane. Jeśli przedsiębiorstwo prowadzi zróżnicowaną działalność, warto, by czynniki zostały pogrupowane według rodzajów działalności. Jeżeli natomiast w przedsiębiorstwie występuje produkcja wieloasortymentowa, pojawi się dodatkowy czynnik związany z efektem zmian w obrębie struktury produkcji.

Zgodnie z rachunkiem zysków i strat sporządzonym według wariantu kalkulacyjnego możliwe jest wydzielenie w ramach wyniku finansowego osiągniętego na całej działalności gospodarczej następujących wyników cząstkowych (por. schemat):

• na sprzedaży,

• na pozostałej działalności operacyjnej,

• na operacjach finansowych.

Schemat 1. Powiązania między wynikiem finansowym na całej działalności gospodarczej a wynikami finansowymi osiągniętymi na poszczególnych rodzajach działalności

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Rozliczenie zysku z całej działalności gospodarczej na poszczególne rodzaje działalności prezentuje przykład 1.

Przykład 1

Rachunek zysków i strat przedsiębiorstwa Gamma w latach 2007-2009 przedstawia się następująco:

Tabela 1. Rachunek zysków i strat za poszczególne lata

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Na podstawie danych z rachunku zysków i strat rozliczenie zysku z działalności gospodarczej przedsiębiorstwa Gamma na poszczególne rodzaje działalności w latach 2007-2009 przedstawia się następująco:

Schemat 2. Rozliczenie zysku z działalności gospodarczej na poszczególne rodzaje działalności

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

REKLAMA

Z zaprezentowanych wyliczeń wynika, że przedsiębiorstwo Gamma osiągało zyski tylko z podstawowej działalności operacyjnej. Pozostała działalność operacyjna i operacje finansowe przynosiły w badanym okresie wyłącznie straty, które pomniejszały zyski osiągnięte z działalności operacyjnej. Najmniejsze zyski z działalności gospodarczej wystąpiły w 2008 r. i były spowodowane niższą efektywnością sprzedaży operacyjnej, najwyższą stratą na operacjach finansowych oraz wysoką stratą na pozostałej działalności operacyjnej.

Najmniejszy zysk z działalności operacyjnej osiągnięty w 2008 r. był związany z wysokimi kosztami ogólnego zarządu. Głównym źródłem zysku jest sprzedaż produktów. Wzrastający systematycznie zysk ze sprzedaży produktów świadczy o stałym wzroście efektywności na tej działalności i rokuje poprawę przyszłych wyników finansowych firmy.

Dalsza pogłębiona analiza może polegać na ustaleniu czynników kształtujących wynik finansowy na sprzedaży produktów, na sprzedaży towarów i materiałów, a także czynników określających wynik na pozostałej działalności operacyjnej i operacjach finansowych. Na potrzeby tej analizy niezbędne są informacje spoza rachunku zysków i strat.

Należy określić nastepujące czyniki:

• zmiana wielkości sprzedanych produktów,

• zmiana ceny sprzedawanych produktów,

• zmiana kosztu zmiennego na jednostkę,

• zmiana kosztu stałego.

Ustalenie wpływu przedstawionych czynników na wynik finansowy firmy dla produkcji jednoasortymentowej może nastąpić z wykorzystaniem następujących wzorów (przykład 2):

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład 2

Ustalenie wpływu poszczególnych czynników na osiągnięty zysk ze sprzedaży produktów na przykładzie przedsiębiorstwa Beta przedstawia się następująco:

Tabela 2. Wybrane dane dotyczące przedsiębiorstwa Beta

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 

Tabela 3. Rozliczenie wpływu poszczególnych czynników

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Dalsza analiza może dotyczyć kosztów zmiennych oraz kosztów stałych. Składają się one z wielu pozycji kosztowych. Koszty zmienne to przede wszystkim koszty materiałów bezpośrednich i koszty robocizny bezpośredniej.

Ustalenie wpływu zmian tych kosztów na zysk firmy w przypadku produkcji jednoasortymentowej może nastąpić według wzorów (przykład 3):

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład 3

Dane jak w przykładzie 2.

Tabela 4. Dodatkowe informacje

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Wpływ zmiany kosztów robocizny bezpośredniej na zmianę zysku:

DZ (krb) = Dkrb × q1 = (15 zł - 16 zł) × 1200 szt. = -1200 zł

Wpływ zmiany kosztów materiałów bezpośrednich na zmianę zysku:

DZ (kmb) = Dkmb × q1 = (20 zł - 22 zł) × 1200 szt. = -2400 zł

Łączny wpływ zmiany kosztów robocizny bezpośredniej i kosztów materiałów bezpośrednich na zmianę zysku: -1200 zł - 2400 zł = -3600 zł

Ustalenie wpływu zmiany poszczególnych pozycji należących do kosztów stałych na zmianę zysku następuje poprzez wyznaczenie dodatniej lub ujemnej zmiany danej pozycji kosztów z punktu widzenia zysku. Prześledzimy to na przykładzie kosztów wydziałowych (przykład 4).

Przykład 4

Koszty wydziałowe składają się z następujących pozycji (dane w tys. zł):

Tabela 5. Koszty wydziałowe

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 6. Rozliczenie wpływu poszczególnych czynników

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W wyniku dokonanych obliczeń można stwierdzić, że największy wpływ na zmianę zysku miały pozostałe koszty wydziałowe, które spowodowały zmniejszenie zysku o 238 000 zł. Najmniejszy wpływ na zmianę zysku miały koszty płac - tylko 6000 zł. Zmiany w zakresie amortyzacji i kosztów materiałów spowodowały wzrost zysku. Pozostałe pozycje kosztów wydziałowych miały niekorzystny wpływ na wielkość osiągniętego zysku.

Całościowe przedstawienie wpływu czynników na zmianę zysku ze sprzedaży produktów w przedsiębiorstwie Gamma prześledzimy na przykładzie 5.

Przykład 5

Dane jak w przykładzie 1.

Tabela 7. Dodatkowe informacje dotyczące okresu 2008-2009

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Tabela 8. Rozliczenie wpływu poszczególnych czynników

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przeprowadzona analiza wskazuje, że przyczyną niskiej efektywności sprzedaży produktów w roku 2009 w stosunku do roku poprzedniego (wzrost o 251 zł) był wysoki wzrost kosztów bezpośrednich (o 2086 zł), w tym zwłaszcza kosztów materiałów bezpośrednich (wzrost o 1467 zł), oraz wzrost kosztów wydziałowych (o 1733 zł). Wzrost kosztów został pokryty wysokimi przychodami wynikającymi ze wzrostu cen sprzedawanych wyrobów (o 3906 zł). Na uwagę zasługuje mały przyrost zysków wynikający ze wzrostu wielkości sprzedawanych wyrobów (zmiana o 164 zł).

Agnieszka Wieczorek

specjalista z zakresu funduszy strukturalnych i finansów

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Moja firma
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Koszty zatrudnienia to główne wyzwanie dla firm w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    W pierwszym półroczu 2024 roku wiele firm planuje rozbudowanie swoich zespołów – potwierdzają to niezależne badania ManpowerGroup czy Konfederacji Lewiatan. Jednocześnie pracodawcy mówią wprost - rosnące koszty zatrudnienia to główne wyzwanie w 2024 roku. Jak więc pozyskać specjalistów i jednocześnie zadbać o cash flow?

    Nauka języka obcego poprawi zdolność koncentracji. Ale nie tylko!

    Ostatnia dekada przyniosła obniżenie średniego czasu skupienia u człowieka aż o 28 sekund. Zdolność do koncentracji spada i to wina głównie social mediów. Czy da się to odwrócić? 

    Nowe przepisy: Po świętach rząd zajmie się cenami energii. Będzie bon energetyczny

    Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że po świętach pakiet ustaw dotyczących cen energii trafi pod obrady rządu. Dodała też, że proces legislacyjny musi zakończyć się w pierwszej połowie maja.

    Wielkanoc 2024. Polacy szykują się na święta przed telewizorem?

    Jaka będzie tegoroczna Wielkanoc? Z badania online przeprowadzonego przez firmę Komputronik wynika, że leniwa. Polacy są zmęczeni i marzą o odpoczynku. 

    REKLAMA

    Biznes kontra uczelnie – rodzaj współpracy, korzyści

    Czy doktorat dla osób ze świata biznesu to synonim synergii? Wielu przedsiębiorców może zadawać sobie to pytanie podczas rozważań nad podjęciem studiów III stopnia. Na ile świat biznesu przenika się ze światem naukowym i gdzie należy szukać wzajemnych korzyści?

    Jak cyberprzestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję?

    Hakerzy polubili sztuczną inteligencję. Od uruchomienia ChataGPT liczba złośliwych wiadomości pishingowych wzrosła o 1265%! Warto wiedzieć, jak cyberprzestępcy wykorzystują rozwiązania oparte na AI w praktyce.

    By utrzymać klientów tradycyjne sklepy muszą stosować jeszcze nowocześniejsze techniki marketingowe niż e-commerce

    Konsumenci wciąż wolą kupować w sklepach stacjonarnych produkty spożywcze, kosmetyki czy chemię gospodarczą, bo chcą je mieć od razu, bez czekania na kuriera. Jednocześnie jednak oczekują, że tradycyjne markety zapewnią im taki sam komfort kupowania jak sklepy internetowe.

    Transakcje bezgotówkowe w Polsce rozwijają się bardzo szybko. Gotówka jest wykorzystywana tylko do 35 proc. transakcji

    W Polsce około 2/3 transakcji jest dokonywanych płatnościami cyfrowymi. Pod tym względem nasz kraj jest w światowej czołówce - gotówka jest wykorzystywana tylko do ok. 35 proc. transakcji.

    REKLAMA

    Czekoladowa inflacja (chocoflation) przed Wielkanocą? Trzeci rok z rzędu produkcja kakao jest mniejsza niż popyt

    Ceny kakao gwałtownie rosną, ponieważ 2024 r. to trzeci z rzędu rok, gdy podaż nie jest w stanie zaspokoić popytu. Z analiz Allianz Trade wynika, że cenę za to będą płacić konsumenci.

    Kończy się najostrzejsza zima od 50 lat. Prawie 5 mln zwierząt hodowlanych zginęło z głodu w Mongolii

    Dobiegająca końca zima w Mongolii, najostrzejsza od pół wieku, doprowadziła do śmierci niemal 5 mln kóz, owiec i koni, które nie są w stanie dotrzeć do pożywienia. To duży cios w gospodarkę kraju zamieszkanego przez ok. 3,3 mln ludzi, z których ok. 300 tys. utrzymuje się z hodowli zwierząt - podkreśliło Radio Swoboda.

    REKLAMA